دیدار ترامپ با مدیران عامل BHP و Rio Tinto در کاخ سفید
دونالد ترامپ با مدیران عامل دو شرکت بزرگ معدنی جهان دیدار کرد تا در مورد یک پروژه مس که میتواند برای دههها یکچهارم تقاضای ایالات متحده را تأمین کند، گفتگو نماید. این اقدام وزن بیشتری به تلاشهای او برای تقویت تولید داخلی این فلز حیاتی میبخشد.
به گفته Jakob Stausholm از گروه Rio Tinto در یک پست لینکدین، او به همراه جانشین خود، Simon Trott، و همتایشان در گروهBHP، Mike Henry، با رهبر ایالات متحده برای گفتگو در مورد پروژه Resolution در آریزونا دیدار کردند. در پستی جداگانه، ترامپ از یک حکم دادگاه که توسعه این پروژه را به تأخیر انداخت، انتقاد کرد و اصرار ورزید که نیاز ایالات متحده به تولید داخلی بیشتر، فوری است.
دولت ترامپ احیای تولید فلزات و مواد معدنی ایالات متحده را یک اولویت کلیدی قرار داده است، که شامل مس نیز میشود؛ کامودیتیای که هم برای گذار انرژی و هم برای مصارف متداول در لولهکشی حیاتی است. به عنوان بخشی از این تلاش، واشنگتن در اوایل سال جاری تعرفههایی بر طیف گستردهای از محصولات ساختهشده از این فلز اعمال کرد، هرچند جریان فلز تصفیهشده مشمول این تعرفهها نشد.
Stausholm در پست خود گفت: «امروز، من به همراه Simon Trott از کاخ سفید بازدید کردم تا با رئیسجمهور ایالات متحده دونالد ترامپ، وزیر کشور Doug Burgum، و دیگر مقامات دیدار کرده و در مورد نقش حیاتی Rio Tinto در تأمین مس و سایر مواد معدنی حیاتی آمریکا گفتگو کنیم.» وی افزود که آنها در مورد پروژه Resolution و پتانسیلی که این پروژه برای تأمین عرضه داخلی دارد، بحث کردند.
Rio در بیانیهای اعلام کرد که این گفتگوها بر «ظرفیت صنعت برای تأمین بلندمدت منابع داخلی مس و سایر مواد معدنی حیاتی» متمرکز بوده است.
با این حال، حتی با حمایت ترامپ، راه اندازی یک معدن عظیم در آمریکا همچنان یک تلاش چالشبرانگیز و طولانی است. بر اساس گزارشS&P Global، در ایالات متحده به طور متوسط ۲۹ سال از زمان کشف تا تولید تجاری معدن طول میکشد که این طولانیترین بازه زمانی در میان تمام کشورها به جز زامبیا است.
بیشتر ذخایر با دسترسی آسان، از جمله ذخیرهای که بالای پروژه Resolution قرار داشت، در طول قرن بیستم تخلیه شدند. اکنون، معدنکاران باید به اعماق بیشتری بروند، به زمینی آنچنان داغ که یک قرن پیش زنده ماندن کارگران در آن غیرممکن بود، که این امر مجموعهای از موانع فنی را ایجاد کرده و هزینههای پروژه را افزایش میدهد.
به گفتهRio Tinto، در صورت توسعه، پروژه آریزونا میتواند ۲۵ درصد از نیاز سالانه مس ایالات متحده را برای مدت ۴۰ سال تأمین کند، اما این پروژه به دلیل مسائل مربوط به صدور مجوز، نگرانیهای زیستمحیطی و دعاوی حقوقی، برای دههها به تأخیر افتاده است.
تأییدیه نهایی زیستمحیطی برای این معدن در ماه ژوئن صادر شد. با این حال، مخالفان سپس درخواستی برای بازنگری در این تصمیم ارائه کردند. روز سهشنبه، آنها موفق شدند تأخیری در تصویب یک معاوضه زمین که برای توسعه پروژه کلیدی است، به دست آورند.
ترامپ در یک پست در شبکههای اجتماعی که همزمان با بازدید مدیران Rio Tinto و BHP بود، از تصمیم دادگاه انتقاد کرد.
او در Truth Social گفت: «یک معدن مس در آریزونا، "Resolution"، به تازگی توسط یک دادگاه چپ رادیکال برای دو ماه به تأخیر افتاد، ۳,۸۰۰ شغل تحت تأثیر قرار گرفتهاند، و کشور ما، به سادگی، به مس نیاز دارد، همین الان!»
قیمت قراردادهای آتی معیار مس در سال جاری حدود ۱۱ درصد افزایش یافته و آخرین بار در بورس فلزات لندن (LME) با قیمت بیش از ۹,۷۰۸ دلار به ازای هر تن معامله شد. قیمت رکورد در سال گذشته با کمی بیش از ۱۱,۰۰۰ دلار ثبت شده بود.
در ماه ژوئن، Rio Tinto اعلام کرد که هزینههای ناخالصی معادل ۳۲۱ میلیون دلار مرتبط با تعرفههای ایالات متحده بر آلومینیوم متحمل شده است، اما افزود که «بخش قابل توجهی» از این مبلغ از طریق پرمیومهای بالاتر در فروشهای ایالات متحده جبران شده است.
تحلیل و جمع بندی
ثبت رکورد قیمتی در سال ۲۰۲۴ و ادامه روند افزایشی در سال ۲۰۲۵ (با رشد ۱۱ درصدی) نشاندهنده عدم تعادل ساختاری بین عرضه و تقاضا است. این شرایط قیمتی بالا، محرک اصلی برای توسعه پروژههای پیچیده و پرهزینهای مانند Resolution است. از دیدگاه اقتصادی، قیمتهای بالای ۹,۰۰۰ دلار در هر تن، توجیه سرمایهگذاریهای هنگفت مورد نیاز برای استخراج از اعماق زمین و غلبه بر چالشهای فنی را فراهم میکند. دیدار ترامپ با مدیران عامل در این بستر قیمتی، نشان میدهد که دولت ایالات متحده به خوبی از اهمیت استراتژیک این فلز در شرایط فعلی بازار آگاه است و تلاش دارد موانع غیرفنی (سیاسی و حقوقی) را برای بهرهبرداری از این فرصت اقتصادی برطرف کند.
تحلیل کمّی
عرضه و تقاضا
پتانسیل عرضه: پروژه Resolution قادر است سالانه حدود ۴۰ میلیارد پوند مس تولید کند که معادل ۲۵ درصد از کل تقاضای فعلی ایالات متحده است. این حجم تولید میتواند به طور چشمگیری وابستگی آمریکا به واردات مس از کشورهایی مانند شیلی و پرو را کاهش دهد.
تأخیر در عرضه: متوسط زمان ۲۹ ساله برای توسعه معادن در ایالات متحده یک ریسک کمّی بزرگ است. این تأخیر به معنای هزینههای سرمایهای غیرفعال و از دست رفتن فرصت در دورههای اوج قیمت است. تأخیر دوماهه اخیر در اثر حکم دادگاه، هرچند کوتاه به نظر میرسد، اما میتواند نشانهای از یک روند طولانی دعاوی حقوقی باشد که بر مدلهای مالی پروژه تأثیر منفی میگذارد.
تحلیل قیمت
سطوح قیمتی فعلی: قیمت مس بالای ۹,۷۰۸ دلار در هر تن، در محدوده بالایی تاریخی قرار دارد. این سطح قیمتی، پروژههایی با هزینه استخراج بالا مانند Resolution را که نیازمند حفاری عمیق و تکنولوژیهای پیشرفته است، از نظر اقتصادی جذاب میکند.
تأثیر تعرفهها: گزارش به هزینه ۳۲۱ میلیون دلاری Rio Tinto از تعرفههای آلومینیوم اشاره میکند. این داده نشان میدهد که سیاستهای حمایتگرایانه، هزینههای مستقیمی برای تولیدکنندگان به همراه دارد. با این حال، توانایی شرکت در بازپسگیری این هزینه از طریق پرمیومهای بالاتر در بازار داخلی، نشاندهنده قدرت قیمتگذاری در یک بازار با عرضه محدود است.
دادههای اشتغال
ایجاد ۳,۸۰۰ شغل، یک متغیر کمّی مهم برای دولت و جامعه محلی است. این عدد به عنوان یک اهرم فشار سیاسی توسط حامیان پروژه برای توجیه مزایای اقتصادی آن در برابر نگرانیهای زیستمحیطی استفاده میشود.
تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک
ملیگرایی منابع
اقدامات دولت ترامپ، از جمله دیدار مستقیم با مدیران عامل و اعمال تعرفه، نمونه بارزی از ملیگرایی منابع به سبک آمریکایی است. این رویکرد نه بر ملیسازی بلکه بر تأمین امنیت زنجیره تأمین داخلی متمرکز است. هدف، کاهش وابستگی به واردات در عصری است که مس به دلیل نقش آن در فناوریهای سبز (خودروهای برقی، شبکههای برق) و صنایع دفاعی، یک کامودیتی استراتژیک محسوب میشود. این سیاست مستقیماً در راستای رقابت ژئوپلیتیک با چین است که بر بخش بزرگی از فرآوری مواد معدنی حیاتی تسلط دارد.
ریسک سیاسی و حقوقی داخلی
مهمترین ریسک کیفی پروژهResolution، تضاد بین قوه مجریه فدرال و سیستم قضایی/نظارتی است. حمایت قاطع کاخ سفید با مخالفتهای سرسختانه گروههای زیستمحیطی و بومیان آمریکا (که این منطقه را مقدس میدانند) در دادگاهها روبرو شده است. این بنبست داخلی، یک عامل عدم قطعیت بزرگ برای سرمایهگذاران (Rio Tinto وBHP ) است و نشان میدهد که در دموکراسیهای غربی، اراده سیاسی به تنهایی برای پیشبرد پروژههای عظیم کافی نیست.
چشمانداز جهانی
این گزارش در چارچوب یک روند جهانی بزرگتر قرار میگیرد: مسابقه برای کنترل مواد معدنی حیاتی. اتحادیه اروپا با قانون مواد خام حیاتی و سایر قدرتهای اقتصادی نیز در حال تدوین استراتژیهای مشابهی برای کاهش وابستگیهای خود هستند. پروژهResolution، نمادی از تلاش ایالات متحده برای ایفای نقش فعالتر در این رقابت جهانی است.
تحلیل سناریو
سناریوی اول (خوشبینانه): دخالت مستقیم ترامپ منجر به تصویب قوانین یا دستورات اجرایی برای تسریع فرآیند صدور مجوز میشود و دادگاهها در نهایت به نفع پروژه رأی میدهند. پیامد: پروژه در یک بازه زمانی کوتاهتر از پیشبینیهای فعلی به مرحله تولید میرسد. این امر منجر به افزایش قابل توجه عرضه داخلی مس در آمریکا شده و در بلندمدت میتواند پرمیومهای قیمتی در بازار فیزیکی این کشور را کاهش دهد. این موفقیت، سیگنالی قوی برای سایر پروژههای معدنی در ایالات متحده خواهد بود.
سناریوی دوم (بدبینانه): مخالفان با موفقیتهای بیشتر در دادگاهها، پروژه را برای سالهای متمادی به تأخیر میاندازند یا به طور کامل متوقف میکنند. پیامد: Rio Tinto و BHP ممکن است با توجه به هزینههای فزاینده و عدم قطعیت، پروژه را متوقف یا واگذار کنند. این شکست، وابستگی آمریکا به واردات مس را تشدید کرده و این کشور را در برابر شوکهای عرضه جهانی آسیبپذیرتر میکند. در بازار جهانی، حذف یک منبع بزرگ بالقوه عرضه، فشار صعودی بر قیمتها را در بلندمدت حفظ خواهد کرد.
سناریوی سوم (ادامه وضع موجود): پروژه در یک برزخ حقوقی و سیاسی باقی میماند؛ پیشرفت آن به صورت مقطعی و با تأخیرهای مکرر ادامه مییابد. ریسکها و فرصتها برای سرمایهگذاران: ریسک اصلی، قفل شدن سرمایه برای مدت نامعلوم و افزایش هزینههاست. فرصتها محدود به معاملهگران کوتاهمدت است که میتوانند از نوسانات قیمت سهام Rio Tinto و BHP در واکنش به اخبار مربوط به احکام دادگاهها یا حمایتهای سیاسی بهرهبرداری کنند. برای سرمایهگذاران بلندمدت، این سناریو به معنای یک سرمایهگذاری پرریسک با بازدهی نامشخص است.
تحلیل از دیدگاه ذینفعان
شرکتهای معدنی(Rio Tinto & BHP): هدف اصلی آنها کسب اطمینان از یک چارچوب قانونی باثبات برای بازگشت سرمایه عظیم خود است. دیدار با رئیسجمهور یک حرکت استراتژیک برای کسب بالاترین سطح حمایت سیاسی جهت غلبه بر موانع بوروکراتیک و قضایی است.
دولت ایالات متحده: به دنبال تحقق اهداف امنیت ملی، ایجاد شغل و تقویت پایگاه صنعتی کشور است. این پروژه ابزاری برای کاهش آسیبپذیری استراتژیک در برابر رقبای جهانی است.
سرمایهگذاران بورسی: به دنبال شفافیت در مورد جدول زمانی و هزینههای پروژه هستند. هرگونه تأخیر، ریسک را افزایش داده و بر ارزشگذاری سهام این شرکتها تأثیر منفی میگذارد.
مصرفکنندگان صنعتی (خودروسازان، صنایع انرژی): این گروه خواهان یک منبع عرضه پایدار و قابل پیشبینی هستند. موفقیت پروژه Resolution به معنای کاهش ریسک زنجیره تأمین و ثبات بیشتر در قیمتگذاری بلندمدت برای آنهاست.
مخالفان (گروههای زیستمحیطی و بومیان): هدف آنها حفاظت از منابع طبیعی و میراث فرهنگی است. آنها از ابزارهای قانونی و فشار عمومی برای متوقف کردن پروژهای استفاده میکنند که آن را مخرب میدانند.
نکات کلیدی
اهمیت استراتژیک: دیدار ترامپ با مدیران عامل Rio Tinto وBHP، پروژه مس Resolution را از یک پروژه صرفاً تجاری به یک اولویت امنیت ملی برای ایالات متحده ارتقا داده است.
پتانسیل بازار: این پروژه میتواند ۲۵ درصد از تقاضای مس آمریکا را تأمین کند و وابستگی وارداتی را به شدت کاهش دهد.
ریسک اصلی: تضاد میان حمایت قوی سیاسی در سطح فدرال و موانع جدی قضایی و زیستمحیطی در سطح ایالتی/محلی، بزرگترین عامل عدم قطعیت است.
محرک قیمتی: بازار صعودی مس (قیمت بالای ۹,۷۰۰ دلار) توجیه اقتصادی لازم برای پیشبرد این پروژه پرهزینه را فراهم میکند.
برای سرمایهگذار: Resolution یک سرمایهگذاری بلندمدت با ریسک سیاسی بالاست. نتیجه نهایی آن بیش از آنکه به عوامل فنی بستگی داشته باشد، به نتیجه کشمکش بین اراده سیاسی دولت و قدرت سیستم قضایی و گروههای فشار مخالف وابسته است.
جمعبندی
پروژه مس Resolution یک نمونه کلاسیک از چالشهای پیش روی توسعه منابع طبیعی در قرن بیست و یکم است. این پروژه در نقطه تلاقی تقاضای فزاینده برای مواد معدنی حیاتی (ناشی از گذار انرژی)، ملیگرایی منابع، نگرانیهای زیستمحیطی و حقوق بومیان قرار گرفته است. در حالی که حمایت سیاسی در بالاترین سطح وجود دارد و شرایط بازار کاملاً مساعد است، موانع قانونی و اجتماعی به عنوان یک ترمز قدرتمند عمل میکنند. آینده این پروژه نه تنها بر بازار مس ایالات متحده، بلکه به عنوان یک شاخص مهم برای سنجش توانایی کشورهای غربی در توسعه پروژههای معدنی استراتژیک در خاک خود، تأثیرگذار خواهد بود.
توصیههای عملی
برای سرمایهگذاران در سهام شرکتهای معدنی
ریسک پروژه Resolution را به عنوان یک ریسک سیاسی/حقوقی خاص در مدلهای ارزیابی خود لحاظ کنید.
به جای تمرکز صرف بر قیمت مس، اخبار مربوط به فرآیندهای قانونی و تغییرات سیاسی در دولت فدرال و ایالت آریزونا را به دقت رصد کنید.
این پروژه را به عنوان یک گزینه پرریسک نسبت به توانایی دولت آمریکا برای اجرای پروژههای اولویتدار خود در نظر بگیرید.
برای مصرفکنندگان صنعتی
در برنامهریزیهای استراتژیک میانمدت خود (۳ تا ۵ سال آینده)، بر روی عرضه مس از پروژه Resolution حساب نکنید.
به استراتژیهای تنوعبخشی به منابع تأمین و عقد قراردادهای بلندمدت با تولیدکنندگان فعلی ادامه دهید.
از طریق لابیگری و انجمنهای صنعتی، از سیاستهایی حمایت کنید که فرآیندهای صدور مجوز برای پروژههای حیاتی را شفافتر و کارآمدتر میکنند.