سنگ شناسی- آندزیت

آندزیت نام مورد استفاده برای خانواده ای از سنگهای آذرین ریز دانه و بیرونی که معمولاً به رنگ خاکستری روشن تا تیره است.  آندزیت معادل آتشفشانی (بیرونی) دیوریت می باشد. آندزیت سرشار از کانیهای پلاژیوکلاز فلدسپار است، و ممکن است حاوی بیوتیت، پیروکسن یا آمفیبول باشد. آندزیت معمولاً حاوی کوارتز یا الیوین نیست. آندزیت به طور معمول در جریان گدازه های ایجاد شده توسط استراتوسولکانوها یافت می شود. از آنجا که این گدازه ها به سرعت در سطح زمین سرد می شوند، به طور کلی از بلورهای کوچک تشکیل شده اند. ذرانه کانی معمولاً آنقدر کوچک هستند که بدون استفاده از تجهیزات بزرگنمایی قابل مشاهده نیستند. برخی از نمونه هایی که به سرعت سرد می شوند حاوی مقدار قابل توجهی شیشه هستند، در حالیکه برخی دیگر که از گدازه های گازدار تشکیل شده اند دارای بافت حفره دار یا آمیگدالوئید می باشند. آندزیت آمیگدالوئید وقتی ایجاد می شود که حفره های باقیمانده از حبابهای گاز در ماگمای در حال انجماد بعدها، غالبا با کانی زئولیت، پر می شوند.

نمونه دارای بافت پورفیری

آندزیت در کجا تشکیل می شود؟

آندزیت و دیوریت سنگهای متداول پوسته قاره بالای نواحی فرورانش هستند. آنها عموماً بعد از ذوب صفحه اقیانوسی در هنگام پایین رفتن آن به منطقه فرورانش برای تولید منبع ماگما تشکیل می شوند. دیوریت سنگی آذرین ریز و درشت است که وقتی ماگما فوران نمی کند ماگما شکل می گیرد، اما در عوض به آرامی در پوسته زمین متبلور می شود. آندزیت یک سنگ ریز دانه است که هنگام فوران ماگما روی سطح و به سرعت متبلور می شود.

چارت ترکیب سنگهای آذرین: این نمودار نشان می دهد که آندزیت به طور معمول از پلاژیوکلاز، آمفیبول و میکا، گاهی از مقادیر جزئی پیروکسن، کوارتز یا ارتوکلاز تشکیل شده است.

آندزیت و دیوریت ترکیبی حد واسط بین بازالت و گرانیت دارند. دلیل این مسئله شکلگیری در نتیجه ذوب جزئی ماگمای والد از یک صفحه اقیانوسی بازالتی می باشد. این ماگما ممکن است با ذوب سنگهای گرانیتی در هنگام صعود خود یا مخلوط شدن با ماگما گرانیتی، حاوی گرانیت باشد. نام آندزیت کوههای آند آمریکای جنوبی اقتباس شده است. در آند به عنوان جریان گدازه ها با میان لایه های نهشته های توف و خاکستر در طرفین پرشیب استراتوولکانوها وجود دارد.  استراتوولکانوهای آندریتی در مناطق فرورانش در آمریکای مرکزی، مکزیک، واشنگتن، اورگان، قوس Aleutian، ژاپن، اندونزی، فیلیپین، کارائیب و نیوزیلند و سایر مناطق یافت می شود. آندزیت همچنین می تواند در مناطق دور از ناحیه فرورانش شکل بگیرد. به عنوان مثال، می تواند در پشته های میان اقیانوسی و نقاط داغ اقیانوس از ذوب جزئی سنگهای بازالتی تشکیل شود. همچنین می تواند در هنگام فوران در بخشهای داخلی صفحه قاره ای که ماگماهای عمیق ،پوسته قاره را ذوب می کند یا با ماگما های قاره مخلوط شود، شکل بگیرد. محیطهای متنوع دیگری وجود دارند که ممکن است آندزیت در آنها تشکیل شود.

محتوای عناصر نادر در آندزیتهای دارای گارنت مشابه انواع بدون گارنت است. آنها فقط غنی شدگی متوسطی از عناصر بزرگ لیتوفیل (LILE - K ، Rb ، Cs ، Sr ، Ba)، ناهنجاری منفی Nb و ناهنجاری مثبت سرب را در رکوردهای نرمال شده عناصر کمیاب نشان می دهند. چنین روندهایی معمول ماگما های منشاء مناطق فرورانش است. محتویات عناصر خاکی نادر La-Eu در آندزیتهای حاوی گارنت مشابه موارد موجود در آندزیت ای عاری از گارنت می باشد. با اینحال، آندزیتهای حاوی گارنت در مقایسه با آندزیتهای عاری از گارنت، فاقد عناصر سنگین نادر خاکی شده اند که احتمالاً منعکس کننده تفکیک (تفریق جزء به جزء) گارنت است.

نمای نزدیک از جریان گدازه آندزیتی Brokeoff Volcano، کالیفرنیا

آندزیت پورفیری

گاهی اوقات، آندزیتها حاوی دانه های بزرگ و مرئی از پلاژیوکلاز، آمفیبول یا پیروکسن هستند. این بلورهای بزرگ با عنوان "فنوکریستها" شناخته می شوند. هنگامیکه ماگما، که در حال سرد شدن در عمق است، به دمای تبلور برخی از کانیهای آن نزدیک می شود. این کانیهای با دمای تبلور بالا در زیر سطح شکل می گیرند و قبل از فوران ماگما در اندازه های قابل مشاهده رشد می کنند. هنگامیکه ماگما روی سطح زمین فوران می کند، باقیمانده مواد مذاب به سرعت متبلور می شوند. در نتیجه سنگی با دو اندازه مختلف بلور تولید می شود: بلورهای بزرگ که به آرامی در عمق شکل می گیرند (معروف به "فنوکریستها") و بلورهای کوچک که به سرعت در سطح شکل می گیرند (معروف به " groundmass"). "آندزیت پورفیری" نامی است که برای سنگهای با دو اندازه بلور استفاده می شود.

ویژگیها و مشخصات سنگ آندزیت

آندزیت علاوه بر پیروکسن از فلدسپات پلاژیوکلاز تشکیل شده است، و ممکن است حاوی هورنبلند نیز باشد.

کانیهای موجود در این سنگ شامل آپاتیت، گارنت، ایلمنیت، بیوتیت، مگنتیت، زیرکن می باشند. همچنین ممکن است حاوی مقادیر کمی از فلدسپات قلیایی باشد.

محتوای سیلیس متوسط است. به عبارت دیگر، این ماده معدنی نه غنی است و نه دارای کمبود. میزان سیلیس 50  الی 65 درصد می باشد.

چگالی چنین سنگهایی از 2/11 تا 2/36 گرم بر سانتی متر مکعب است.

دارای ساختار پورفیری می باشد. اصطلاح "پورفیریک" به مشارکت بلورهای بزرگ در یک سنگ ریز دانه اشاره دارد.

وزن مخصوص این سنگ 2/5 تا 2/8 است.

معمولاً به صورت سایه های خاکستری وجود دارد. با اینحال نسبت به بازالت  دارای رنگ روشنتری است.

سختی سنگهای آندزیت در مقیاس موهس حدود 7 می باشد.

کاربردها

برای ساخت کاشی استفاده می شود زیرا در برابر لغزش مقاوم است.

به عنوان ماده پر کننده در ساخت و ساز و راه سازی استفاده می شود.

در محوطه سازی و طراحی فضای سبز مورد استفاده قرار می گیرد.

در ساخت مجسمه ها و بناهای تاریخی کاربرد دارد.

پودر آندزیت به عنوان افزودنی در بتن

قطعات بلوکی آندزیت مورد استفاده جهت عملیات ساختمانی 

حقایق

آنها از سرد شدن گدازه ها تشکیل می شوند و بنابراین به عنوان سنگ آتشفشانی طبقه بندی می شوند.

تعداد زیادی از این سنگها در پوسته قاره ای وجود دارد.

رنگ تیره آن با بازالت اشتباه گرفته می شود.

این سنگ معادل دیوریت آتشفشانی، یک سنگ بلور دانه ای می باشد.

کانسارها

کانسارهای مربوط به سنگهای اسیدی تا حد واسط با کانسارهای اپی ترمال جیوه و احتمالاً فلزات گرانبها و پایه و ذخایر ماسیوسولفاید آتشفشانی (کانسارهای VMS) که با جریانهای آتشفشانی زیر دریایی همراه هستند، مشخص می شوند.