اینفوگرافیک: بریکس در برابر غرب – شکاف طلا
اینفوگرافیک ارائهشده با عنوان شکاف طلا، فراتر از یک مقایسه آماری ساده، تصویری استراتژیک از تغییر پارادایم در نظام پولی بینالملل را ترسیم میکند. این دادهها که بازه زمانی سهماهه سوم ۲۰۲۰ تا سهماهه سوم ۲۰۲۵ را پوشش میدهند، دو رویکرد کاملاً متضاد در مدیریت ذخایر ملی میان بلوک بریکس (BRICS) و کشورهای غربی (Western Countries) را آشکار میسازند.
۱. تحلیل کلان ذخایر
در بخش نمودارهای استوانهای، تفاوت در استراتژی انباشت کاملاً مشهود است:
کشورهای بریکس: سهم طلا در سبد ذخایر این بلوک با رشدی خیرهکننده (۱۰۲ درصد افزایش)، از ۶.۴ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۱۲.۹ درصد در سال ۲۰۲۵ جهش کرده است. نکته حائز اهمیت این است که حجم کل ذخایر این کشورها نیز از ۴.۸ میلیارد دلار به ۵.۵ میلیارد دلار افزایش یافته است. این رشد همزمان در «حجم کل» و «سهم طلا» نشان میدهد که طلا نه فقط به عنوان پوشش ریسک، بلکه به عنوان یک دارایی پایه برای توسعه ترازنامه بانکهای مرکزی این بلوک انتخاب شده است.
کشورهای غربی: در مقابل، کشورهای غربی (شامل آمریکا، کانادا، انگلستان و منطقه یورو) اگرچه از نظر ارزش دلاری ذخایر رشد داشتهاند (از ۱.۶ میلیارد دلار به ۲.۹ میلیارد دلار)، اما سهم طلا در پرتفوی آنها تنها ۱۲ درصد رشد داشته (از ۶۲.۷ درصد به ۷۰.۲ درصد). تحلیل دقیقتر نشان میدهد که این افزایش سهم، تقریباً بهطور کامل نتیجه تجدید ارزیابی داراییها ناشی از افزایش قیمت جهانی طلا بوده است، نه تزریق نقدینگی جدید برای خرید فیزیکی.
۲. تحلیل موشکافانه جداول کشوری
جداول ضمیمه اینفوگرافیک حاوی سیگنالهای حیاتی برای تحلیلگران بازار است:
پتانسیل تقاضای نهفته در بریکس: کشورهایی مانند چین(China)، روسیه (Russian Federation) و هند (India) اگرچه حجم خرید بالایی داشتهاند، اما نسبت ذخایر طلای آنها به کل ذخایر ارزی همچنان پایینتر از استانداردهای جهانی (و بسیار کمتر از غرب) است. رسیدن سهم طلا به ۱۲.۹ درصد در حالی که غرب در محدوده ۷۰ درصد قرار دارد، نشاندهنده یک «فضای خالی عظیم» برای تقاضای فیزیکی در سالهای آتی است. اگر بریکس بخواهد نسبت ذخایر خود را به میانگین جهانی نزدیک کند، بازار با یک شوک تقاضای طولانیمدت مواجه خواهد بود.
اشباع در غرب: کشورهای غربی مانند ایالات متحده و آلمان با داشتن سهم طلای بالای ۶۵ تا ۷۰ درصد، عملاً در مرحله اشباع قرار دارند و نمیتوانند بدون ایجاد عدم تعادل در ترازنامه خود، خریدار عمده باشند. این یعنی موتور محرک قیمت در سمت تقاضا، اکنون بهطور کامل در اختیار شرق است.
واگرایی استراتژیک در بازار طلا
در حالی که همسوییهای مجدد ژئوپلیتیکی شتاب میگیرند، کشورهای عضو بریکس (BRICS) به سرعت در حال گسترش ذخایر طلای خود به عنوان بخشی از یک حرکت گسترده برای دوری از ذخایر مبتنی بر دلار ایالات متحده هستند. از سال ۲۰۲۰، کشورهای بریکس سهم طلا از کل ذخایر خود را به میزان ۱۰۲ درصد افزایش دادهاند؛ روندی که هم توسط خریدهای تهاجمی بانکهای مرکزی و هم به واسطه افزایش قیمت فلزات هدایت شده است. در مقابل، کشورهای غربی تنها شاهد یک افزایش ۱۲ درصدی بودهاند؛ رشدی که تقریباً بهطور کامل به افزایش قیمتها نسبت داده میشود تا اضافه شدن تناژ جدید. این شکافِ رو به گسترش، بر شتابِ پشتپردهی دلارزدایی جهانی تأید دارد و یک کاتالیزور ساختاری قدرتمند برای تقاضای پایدار طلا در سالهای پیش رو را برجسته میسازد.
