Geosolutions

مشاوره در حوزه های زمین شناسی، معدن، سرمایه گذاری
چهارشنبه, ۱۳ شهریور ۱۴۰۴، ۰۷:۰۸ ب.ظ

Codelco هشدار می‌دهد که تولید مس شیلی ممکن است در سطح ۵.۵ میلیون تن در سال راکد بماند

شرکت دولتی مس شیلی، Codelco، هشدار می‌دهد که تولید ملی مس ممکن است در حدود ۵.۵ میلیون تن در سال با رکود مواجه شود؛ چراکه این صنعت با چالش‌های فزاینده‌ای روبه‌روست. رئیس هیئت‌مدیره، Máximo Pacheco، در نشست Ecos de la Minería در سانتیاگو اظهار داشت که این بخش با «مشکلات عظیمی» مواجه است و به عملیات معدنکاری در عمق بیشتر، کاهش عیار کانسنگ  و افزایش هزینه‌ها اشاره کرد.

شیلی بزرگ‌ترین تأمین‌کننده مس در جهان است و توقف طولانی‌مدت در تولید می‌تواند بازارهای جهانی را در شرایطی که تقاضا از سوی گذار انرژی شتاب می‌گیرد، با محدودیت‌هایی مواجه سازد.

با وجود این چالش‌ها، Pacheco گفت که کودلکو در حال پیشبرد به‌روزرسانی‌ها و پروژه‌های جدید است. او تأیید کرد که این شرکت همچنان به مشارکت در بخش لیتیوم با SQM در Salar de Atacama متعهد است. وی همچنین اظهار داشت که توافقنامه اکتشافی با شرکت BHP (ASX: BHP) برای پروژه مس Anillo این هفته امضا خواهد شد، در حالی که برنامه معدنی مشترک با Anglo American (LON: AAL) ممکن است در هفته‌های آتی نهایی شود.

Gina Ocqueteau، رئیس شرکتSQM، به روزنامه محلی La Tercera گفت که نسبت به تصویب این توافق با کودلکو پیش از روی کار آمدن دولت بعدی شیلی در ماه مارس خوش‌بین است. او اشاره کرد که جزئیات این مشارکت می‌تواند زودتر نیز نهایی شود، اما هشدار داد که تأخیرها درآمدهای لازم برای پروژه‌های دولتی را به تعویق خواهد انداخت.

دو مانع اصلی پیش از نهایی شدن قرارداد لیتیوم باقی مانده است: تکمیل فرایند مشاوره با جوامع بومی (indigenous consultation process) و تأیید نهاد نظارت بر رقابت چین، SAMR (State (Administration for Market Regulation. خانم Ocqueteau بیان کرد که فرایند مشاوره، که توسط آژانس دولتی Corfo رهبری می‌شود، بسیار پیشرفته است. درباره SAMR نیز وی به «اخبار خوب و احساسی رو به رشد» اشاره کرد، اما نگرانی‌هایی را در پکن درباره تأمین جهانی لیتیوم اذعان داشت.

در انتظار تأیید وزیر

Aurora Williams، وزیر انرژی و معدن شیلی، تأیید کرد که قرارداد ویژه زیربنای مشارکت SQM-Codelco پیشتر بررسی‌های حسابرس کل و آژانس دولتی مس شیلی، Cochilco، را پشت سر گذاشته است. او گفت: تنها کاری که برای ما باقی مانده، امضای آن است.

این قرارداد شرایط اکتشاف، بهره‌برداری، محافظت‌های محیط‌زیستی و شرایط اقتصادی را تعیین می‌کند. این قرارداد قرار است به کودلکو کنترل اکثریت تولید لیتیوم SQM در شمال شیلی را واگذار کند. در صورت تصویب، این امر یک مشارکت مهم و تاریخی را در یکی از استراتژیک‌ترین دارایی‌های لیتیوم جهان تثبیت خواهد کرد.

برخی از نامزدهای ریاست‌جمهوری گفته‌اند که در صورت عدم تصویب این قرارداد پیش از پایان دوره ریاست‌جمهوریGabriel Boric، آن را بازنگری یا به طور کامل لغو خواهند کرد، که این موضوع فشار سیاسی را بر دولت وی برای نهایی کردن این رکن کلیدی از وعده خود مبنی بر تقویت نقش دولت در تولید لیتیوم افزایش می‌دهد.

تحلیل و جمع بندی

یک جدول جامع بر اساس داده‌های موجود در اسناد ارائه‌شده و منابع معتبر تنظیم شده تا روند تولید مس شیلی و سهم کودلکو را از سال‌های اخیر تا پیش‌بینی‌های آتی نمایش دهد. این جدول، دیدی ساختاریافته از وضعیت کمی بازار مس شیلی ارائه می‌دهد و درک عمیق‌تری از چالش‌ها و فرصت‌ها فراهم می‌آورد.

 

ثبات و کاهش در تولید مس شیلی: داده‌ها نشان می‌دهند که تولید مس شیلی در سال 2022 با کاهش 5.6 درصدی نسبت به سال 2021 به 5.3 میلیون تن رسیده است. این روند کاهشی ادامه یافته و تولید 2023 کودلکو به پایین‌ترین سطح در ربع قرن اخیر رسید. پیش‌بینی برای سال 2025 حاکی از رشد ملایم 1.5 درصدی است که تولید را به 5.58 میلیون تن می‌رساند. با این حال، همانطور که گزارش اصلی اشاره می‌کند، این ارقام نشان‌دهنده یک "توقف طولانی‌مدت" در رشد تولید مس ملی هستند که با توجه به نقش شیلی به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس جهان (با 24 درصد سهم از تولید جهانی در 2023)، برای بازار جهانی نگران‌کننده است.

نقش کودلکو و چالش‌های آن: کودلکو، که در سال 2017 حدود 33 درصد از کل تولید مس شیلی را به خود اختصاص داده بود، در سال‌های اخیر با چالش‌هایی مانند حوادث عملیاتی (مانند ریزش تونل در معدن El Teniente در ژوئیه 2025) مواجه شده است که منجر به کاهش پیش‌بینی تولید 2025 آن به 1.34 تا 1.37 میلیون تن گردیده است. سهم کودلکو در سال 2025 با توجه به این ارقام، حدود 24 تا 24.5 درصد از تولید ملی خواهد بود که جایگاه حیاتی آن را در صنعت نشان می‌دهد.

   پیامدهای بازار: تثبیت یا رشد محدود تولید مس در شیلی در حالی اتفاق می‌افتد که تقاضای جهانی برای مس به دلیل گذار انرژی و نیاز صنایع نوظهور (خودروهای الکتریکی، انرژی‌های تجدیدپذیر) به سرعت در حال افزایش است. این عدم توازن بین عرضه محدود و تقاضای رو به رشد می‌تواند به تشدید کسری عرضه جهانی و افزایش نوسانات قیمتی در بازار مس منجر شود.

تحلیل کمّی

بازار مس و لیتیوم شیلی در سال 2025 تحت تأثیر داده‌های کمی متعددی قرار دارد که تصویر پیچیده‌ای از عرضه، تقاضا و قیمت‌ها را ارائه می‌دهد. شیلی به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس جهان، در سال 2022 حدود 5.3 میلیون تن مس تولید کرد که نسبت به سال قبل 5.6 درصد کاهش داشت. این کاهش تولید در سال 2023 نیز ادامه یافت و تولید کودلکو به پایین‌ترین سطح در 25 سال گذشته رسید. پیش‌بینی‌ها برای سال 2025 نشان می‌دهد که تولید مس شیلی به 5.58 میلیون تن خواهد رسید که 1.5 درصد افزایش نسبت به سال 2024 را نشان می‌دهد. با این حال، این رشد ملایم همچنان با چالش‌های اساسی مانند عمیق‌تر شدن عملیات معدنی و کاهش عیار کانسنگ‌ها مواجه است که مانع از رشد سریع‌تر می‌شود.

از سوی دیگر، شیلی دومین تولیدکننده بزرگ لیتیوم جهان است که در سال 2022 حدود 39,000 تن لیتیوم تولید کرد که از 28,300 تن در سال 2021 بیشتر بود. این کشور بیش از یک‌سوم ذخایر جهانی لیتیوم را در اختیار دارد. مشارکت استراتژیک کودلکو و SQM هدف افزایش تولید 300,000 تن لیتیوم کربنات معادل (LCE) اضافی بین سال‌های 2025 تا 2030 را دنبال می‌کند. همچنین، کودلکو تأییدیه نظارتی برای استخراج 2.5 میلیون تن لیتیوم فلزی معادل (LME) از سال 2031 تا 2060 را به دست آورده است که در صورت تأیید مجوزهای زیست‌محیطی می‌تواند به 3.02 میلیون تن افزایش یابد. این میزان اجازه تولید و فروش تا 330,000 تن LCE در سال را برای سه دهه می‌دهد.

تقاضای جهانی برای هر دو ماده معدنی به شدت رو به افزایش است. بازار جهانی مس در سه‌ماهه اول سال 2025 افزایش 3.3 درصدی در تقاضا را تجربه کرد. چین به تنهایی تقریباً نیمی از تولید مس جهانی را مصرف می‌کند. برای لیتیوم نیز، گروه سرمایه‌گذاری UBS پیش‌بینی می‌کند که تا سال 2025، باتری‌ها حداقل 80 درصد از تقاضا را به خود اختصاص خواهند داد. این افزایش تقاضا، ناشی از گذار به انرژی‌های پاک، توسعه خودروهای برقی و زیرساخت‌های انرژی تجدیدپذیر است.

در مورد قیمت‌ها، میانگین قیمت مس در سال 2022 حدود 4 دلار به ازای هر پوند (حدود 8,818 دلار به ازای هر تن) و در سال 2023 حدود 4.04 دلار به ازای هر پوند تخمین زده شده است. قیمت لیتیوم کربنات با گرید باتری در سال 2022 حدود 37,000 دلار به ازای هر تن متریک بوده است. بر اساس تحقیقات J.P. Morgan، قیمت مس در سه‌ماهه دوم سال 2025 به طور متوسط 8,300 دلار به ازای هر تن خواهد بود که نشان‌دهنده کاهش پیش‌بینی تقاضا است. با این حال، تحلیلگران با توجه به کسری عرضه بلندمدت و افزایش تقاضا، همچنان انتظار نوسانات صعودی در میان‌مدت را دارند.

تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک

شیلی، به عنوان یک بازیگر کلیدی در تأمین مس و لیتیوم جهان، تحت تأثیر ترکیبی از عوامل سیاسی، اقتصادی، حقوقی، جغرافیایی و بین‌المللی قرار دارد. سیاست‌های دولت شیلی به سمت تقویت نقش دولتی در بخش معدن، به ویژه در لیتیوم، گرایش دارد. استراتژی ملی لیتیوم (National Lithium Strategy - NLS) که توسط رئیس‌جمهور Boric در آوریل 2023 اعلام شد، با هدف کاهش وابستگی خارجی، افزایش نظارت دولتی و سوق دادن صنعت داخلی به فعالیت‌های با ارزش افزوده بالاتر طراحی شده است. این استراتژی به سمت ملی‌گرایی منابع گرایش دارد و شامل ایجاد شرکت ملی لیتیوم (National Lithium Company - NLC) می‌شود.

مشارکت کودلکو و SQM در Salar de Atacama نمونه بارزی از این سیاست است که به کودلکو کنترل اکثریت تولید لیتیوم SQM را اعطا می‌کند. این قرارداد هنوز برای نهایی شدن نیاز به تکمیل فرایند مشاوره با جوامع بومی و تأیید نهاد ضدانحصار چین (SAMR) دارد. تأخیر در این فرآیندها می‌تواند عدم اطمینان سیاسی و حقوقی را افزایش دهد. نگرانی‌های پکن درباره تأمین جهانی لیتیوم می‌تواند بر تصمیم SAMR تأثیر بگذارد.

علاوه بر این، سیاست‌های مالیاتی نیز تغییر کرده‌اند. در جولای 2022، دولت شیلی لایحه اصلاح مالیاتی را منتشر کرد که شامل حق‌الامتیازهای جدید معدنکاری می‌شود. این امر بار مالیاتی مؤثر را به 44.7 درصد رسانده است. چنین تغییراتی می‌تواند بر جذابیت سرمایه‌گذاری خارجی در بخش معدن تأثیر بگذارد.

از منظر جغرافیایی، بیشتر ذخایر لیتیوم شیلی به صورت آب‌نمک (brine deposits) یافت می‌شود. 80 درصد از تولید مس شیلی نیز در معادنی است که در مناطق دارای سطح بالای تنش آبی قرار دارند. این موضوع چالش‌های زیست‌محیطی جدی، به ویژه در مورد مصرف آب و پایداری، را ایجاد می‌کند. شرکت‌های معدنی در حال سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید برای کاهش مصرف آب (مانند نمک‌زدایی) و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر هستند تا ردپای کربن خود را کاهش دهند.

ملی‌گرایی منابع و پیامدهای آن

سیاست‌های ملی‌گرایی منابع در شیلی و سایر کشورهای مثلث لیتیوم (آرژانتین و بولیوی) با هدف افزایش کنترل دولتی بر منابع استراتژیک و حداکثر کردن منافع اقتصادی داخلی اعمال می‌شود.

در شیلی، این سیاست‌ها به شکل مشارکت‌های دولتی-خصوصی با کنترل اکثریت برای دولت در پروژه‌های لیتیوم و افزایش مالیات‌ها و حق‌الامتیازها نمود یافته است. این امر می‌تواند هزینه‌های عملیاتی را برای تولیدکنندگان معدنی افزایش داده و سرمایه‌گذاران بورسی را با ریسک‌های سیاسی و قانونی بیشتری مواجه سازد. شرکت چینی Tianqi Lithium که 24 درصد از سهام SQM را در اختیار دارد، تحت تأثیر مستقیم این تغییرات قرار خواهد گرفت، زیرا مشارکت SQM-Codelco به سمت مالکیت اکثریت دولتی متمایل است.

در مقایسه، بولیوی ملی‌گرایی منابع کامل‌تری را دنبال می‌کند و انحصار اکتشاف و بهره‌برداری لیتیوم را به شرکت دولتی Yacimientos de Litio Boliviano (YLB) واگذار کرده است. این امر، با وجود بزرگترین ذخایر لیتیوم جهان، منجر به تولید بسیار محدود (0.04 درصد از لیتیوم فرآوری‌شده جهان در 2023) شده است. آرژانتین در مقابل، بخش لیتیوم لیبرال‌تری دارد که سرمایه‌گذاری خارجی را از طریق بازارهای آزاد و شرایط مطلوب‌تر تشویق می‌کند.

تحلیل سناریو

سناریوی خوش‌بینانه (افزایش تولید و تثبیت قیمت)

فرض: قراردادهای مشارکت کودلکو با SQM و سایر شرکت‌های بین‌المللی (مانند BHP و Anglo American) بدون تأخیرهای عمده سیاسی یا بوروکراتیک نهایی و اجرایی می‌شوند. فرایند مشاوره بومی با موفقیت تکمیل شده و تأیید SAMR به سرعت حاصل می‌شود. سرمایه‌گذاری‌های برنامه‌ریزی‌شده در زیرساخت‌ها و فناوری‌های جدید به بهره‌برداری می‌رسند و چالش‌های عملیاتی (مانند کاهش عیار کانسنگ) با نوآوری‌های تکنولوژیکی و بهره‌وری بهبود می‌یابد.

 پیامدها بر بازار: تولید مس شیلی می‌تواند به تدریج از سطح 5.5 میلیون تن فراتر رود و تا 2030 به هدف 1.7 میلیون تن کودلکو نزدیک شود. تولید لیتیوم نیز با فعال شدن مشارکت کودلکو-SQM افزایش قابل توجهی خواهد داشت. این افزایش عرضه به برقراری تعادل در بازار جهانی کمک کرده و نوسانات قیمتی مس و لیتیوم را در یک بازه معتدل و پایدارتر تثبیت می‌کند. این سناریو به سرمایه‌گذاران اطمینان بیشتری می‌دهد و برای صنایع مصرف‌کننده، ثبات زنجیره تأمین را تضمین می‌کند.

سناریوی بدبینانه (تشدید بحران و افزایش قیمت)

فرض: موانع سیاسی و حقوقی به طور قابل توجهی مانع نهایی شدن قراردادهای کلیدی (به ویژه مشارکت کودلکو-SQM) می‌شوند. نامزدهای ریاست‌جمهوری مخالف، قراردادهای موجود را در صورت عدم امضا پیش از پایان دوره Boric لغو یا بازبینی می‌کنند. فرایند مشاوره بومی با چالش‌های غیرمنتظره مواجه می‌شود و تأیید SAMR به دلیل نگرانی‌های ژئوپلیتیک به تعویق می‌افتد یا رد می‌شود. چالش‌های عملیاتی در معادن (کاهش عیار، عمق بیشتر، مسائل آب) تشدید شده و سرمایه‌گذاری‌های جدید کافی جذب نمی‌شوند.

پیامدها بر بازار: تولید مس و لیتیوم شیلی در حدود سطوح فعلی یا حتی پایین‌تر راکد می‌ماند. این توقف رشد عرضه، همراه با تقاضای فزاینده جهانی، منجر به کسری شدید عرضه در بازار می‌شود. در نتیجه، قیمت‌های مس و لیتیوم به شدت افزایش یافته و نوسانات شدید بازار را شاهد خواهیم بود. این سناریو برای سرمایه‌گذاران ریسک بسیار بالایی دارد و برای صنایع مصرف‌کننده، هزینه‌های تولید را به طور چشمگیری بالا برده و زنجیره تأمین را دچار اختلال می‌کند.

سناریوی ادامه وضع موجود (رکود تولید و نوسان قیمت)

فرض: قراردادها به آرامی و با تأخیرهای جزئی نهایی می‌شوند، اما سرعت اجرای پروژه‌های جدید کند است. دولت شیلی تلاش می‌کند تعادلی بین کنترل دولتی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی برقرار کند، اما بوروکراسی و عدم قطعیت‌های قانونی همچنان ادامه دارد. چالش‌های عملیاتی در معادن ادامه می‌یابد، اما راهکارهای موقت برای حفظ سطح تولید فعلی به کار گرفته می‌شود.

پیامدها بر بازار: تولید مس و لیتیوم شیلی در حدود 5.5 میلیون تن مس و سطح فعلی لیتیوم (با رشد ملایم پیش‌بینی‌شده از مشارکت‌ها) تثبیت می‌شود. قیمت‌های مس و لیتیوم به دلیل عدم تعادل مداوم بین عرضه و تقاضا، با نوسانات متوسط روبرو خواهند بود. این سناریو برای سرمایه‌گذاران ریسک‌ها و فرصت‌های مدیریت‌شده‌ای ایجاد می‌کند، اما نیازمند نظارت دقیق بر تحولات سیاسی و عملیاتی است. صنایع مصرف‌کننده باید استراتژی‌های مدیریت ریسک را برای مقابله با نوسانات قیمتی و احتمال اختلالات جزئی در عرضه، در نظر بگیرند.

تحلیل از دیدگاه ذینفعان مختلف

دولت شیلی: دولت به دنبال افزایش سهم خود از درآمدهای معدنی و تقویت کنترل بر منابع استراتژیک، به ویژه لیتیوم، از طریق سیاست‌های ملی‌گرایی منابع است. نهایی کردن مشارکت کودلکو-SQM و سایر توافقات، برای دولت از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این امر به وعده‌های انتخاباتی عمل کرده و درآمدهای لازم برای پروژه‌های عمومی را فراهم می‌آورد. با این حال، دولت باید بین اهداف ملی‌گرایانه و نیاز به جذب سرمایه‌گذاری خارجی و فناوری برای حفظ رقابت‌پذیری صنعت معدن تعادل برقرار کند.

Codelco: به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس دولتی جهان، هدف آن حفظ و افزایش تولید مس در مواجهه با ذخایر قدیمی و چالش‌های عملیاتی است. مشارکت در لیتیوم با SQM برای این شرکت یک گام استراتژیک برای تنوع‌بخشی و ورود به بازار رو به رشد مواد معدنی حیاتی است.

SQM: این شرکت به دنبال تمدید مجوزهای استخراج لیتیوم خود فراتر از سال 2030 و حفظ سهم بازار است. همکاری با کودلکو راهی برای دستیابی به این هدف، هرچند با از دست دادن کنترل اکثریت، است.

BHP وAnglo American: این شرکت‌های بین‌المللی به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه در بخش مس شیلی هستند. آن‌ها با چالش‌های بوروکراتیک و تغییرات نظارتی مواجه هستند، اما پتانسیل بالای ذخایر مس شیلی آن‌ها را به سرمایه‌گذاری ترغیب می‌کند.

سرمایه‌گذاران بورسی: این گروه به شدت به ثبات سیاسی، شفافیت قوانین و پیش‌بینی‌پذیری در سیاست‌های معدنی شیلی واکنش نشان می‌دهند. ملی‌گرایی منابع و عدم قطعیت‌های مرتبط با انتخابات ریاست‌جمهوری می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش داده و منجر به نوسانات در قیمت سهام شرکت‌های معدنی شود. در مقابل، حل و فصل موفقیت‌آمیز موانع و تصویب قراردادها می‌تواند اطمینان سرمایه‌گذاران را بازگرداند.

صنایع مصرف‌کننده (خودروسازان برقی، صنایع انرژی تجدیدپذیر): این صنایع به شدت به عرضه پایدار و قیمت‌های قابل پیش‌بینی مس و لیتیوم برای تولید محصولات و توسعه فناوری‌های خود وابسته هستند. هرگونه اختلال در عرضه یا افزایش شدید قیمت‌ها می‌تواند بر زنجیره تأمین آن‌ها تأثیر منفی گذاشته و هزینه‌های تولید را افزایش دهد. از این رو، این ذینفعان به دنبال استراتژی‌های تنوع‌بخشی منابع تأمین و توافقات بلندمدت برای تضمین پایداری عرضه هستند.

جوامع بومی و محلی: این گروه ذینفعان تأثیرگذاری هستند که از طریق فرآیندهای مشاوره بومی (indigenous consultation processes) می‌توانند بر توسعه پروژه‌های معدنی تأثیر بگذارند. آن‌ها نگران تأثیرات زیست‌محیطی و اجتماعی فعالیت‌های معدنی هستند و خواستار بهره‌مندی عادلانه از منافع اقتصادی هستند.

نکات کلیدی

1چشم‌انداز تولید مس شیلی: شرکت دولتی کودلکو هشدار داده است که تولید مس شیلی ممکن است در حدود 5.5 میلیون تن در سال راکد بماند. این رکود ناشی از چالش‌های عملیاتی عمیق‌تر شدن معادن، کاهش عیار کانسنگ و افزایش هزینه‌های استخراج است. شیلی بزرگترین تولیدکننده مس جهان است و این توقف رشد پیامدهای مهمی برای بازار جهانی مس در شرایط افزایش تقاضا ناشی از گذار انرژی خواهد داشت.

2پروژه‌ها و مشارکت‌های استراتژیک: کودلکو به دنبال پیشبرد پروژه‌های جدید، از جمله مشارکت کلیدی لیتیوم با SQM در Salar de Atacama و توافقات اکتشافی و معدنی با BHP و Anglo American است. مشارکت کودلکو-SQM به دنبال اعطای کنترل اکثریت تولید لیتیوم SQM در شمال شیلی به کودلکو است.

3پویایی‌های سیاسی و نظارتی: نهایی شدن قرارداد لیتیوم به تکمیل موفقیت‌آمیز فرایند مشاوره با جوامع بومی و تأیید نهاد ضدانحصار چین (SAMR) وابسته است. انتخابات ریاست‌جمهوری 2025 نیز عدم قطعیت سیاسی ایجاد کرده، زیرا برخی نامزدها تهدید به بازبینی یا لغو توافقات در صورت عدم نهایی شدن آن‌ها پیش از پایان دوره دولت فعلی کرده‌اند.

4روندهای کمی بازار: تولید مس شیلی در سال 2022 به 5.3 میلیون تن کاهش یافت و پیش‌بینی می‌شود در سال 2025 به 5.58 میلیون تن برسد که رشدی ملایم را نشان می‌دهد. تولید لیتیوم شیلی نیز با افزایش از 28,300 تن در 2021 به 39,000 تن در 2022، در حال رشد است. قیمت مس در سه‌ماهه دوم 2025 به طور متوسط 8,300 دلار به ازای هر تن بوده و با توجه به ریسک‌های ژئوپلیتیک و عرضه محدود، نوسانات قیمتی در میان‌مدت محتمل است.

5ملی‌گرایی منابع: سیاست‌های ملی‌گرایی منابع در شیلی از طریق افزایش کنترل دولتی در پروژه‌های لیتیوم و تغییرات مالیاتی نمود یافته است. این امر ریسک‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاران خارجی ایجاد کرده و بر جذابیت سرمایه‌گذاری تأثیر می‌گذارد.

جمع‌بندی

صنعت معدن شیلی، به ویژه در بخش‌های مس و لیتیوم، در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد. رکود در تولید مس و سیاست‌های ملی‌گرایی منابع در لیتیوم، نشان‌دهنده تغییر پارادایم در یکی از مهمترین مناطق معدنی جهان است. در حالی که تقاضای جهانی برای این مواد معدنی حیاتی (که محرک اصلی گذار انرژی هستند) به سرعت در حال افزایش است، ظرفیت شیلی برای تأمین این تقاضا با چالش‌های داخلی و خارجی متعددی مواجه است.

نتیجه‌گیری اساسی این است که بازار مس و لیتیوم در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، نوسانات قیمتی و عدم قطعیت‌های قابل توجهی را تجربه خواهد کرد. موفقیت شیلی در حفظ جایگاه رهبری خود و بهره‌برداری از پتانسیل عظیم منابعش، به توانایی دولت در برقراری تعادل ظریف بین کنترل دولتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، حل و فصل چالش‌های محیط‌زیستی و تعامل سازنده با جوامع بومی بستگی دارد.



نوشته شده توسط
ساخت وبلاگ در بلاگ بیان، رسانه متخصصان و اهل قلم

Geosolutions

مشاوره در حوزه های زمین شناسی، معدن، سرمایه گذاری

Geosolutions

مشاوره و اجرای مطالعات در زمینه های متنوع علوم زمین(مخاطرات زمین شناسی، اکتشاف معدن، آبهای زیرزمینی و ...)، انجام مطالعات مربوطه، خدمات ژئوفیزیک مهندسی و اکتشافی، مطالعات سنجش از دور، مشاوره سرمایه گذاری تخصصی و ..
تماس از طریق تلگرام با آی دی: geosolutionsir@
تماس از طریق ایمیل به نشانی: geosolutionsir@gmail.com
09100625034

طبقه بندی موضوعی

شرکت دولتی مس شیلی، Codelco، هشدار می‌دهد که تولید ملی مس ممکن است در حدود ۵.۵ میلیون تن در سال با رکود مواجه شود؛ چراکه این صنعت با چالش‌های فزاینده‌ای روبه‌روست. رئیس هیئت‌مدیره، Máximo Pacheco، در نشست Ecos de la Minería در سانتیاگو اظهار داشت که این بخش با «مشکلات عظیمی» مواجه است و به عملیات معدنکاری در عمق بیشتر، کاهش عیار کانسنگ  و افزایش هزینه‌ها اشاره کرد.

شیلی بزرگ‌ترین تأمین‌کننده مس در جهان است و توقف طولانی‌مدت در تولید می‌تواند بازارهای جهانی را در شرایطی که تقاضا از سوی گذار انرژی شتاب می‌گیرد، با محدودیت‌هایی مواجه سازد.

با وجود این چالش‌ها، Pacheco گفت که کودلکو در حال پیشبرد به‌روزرسانی‌ها و پروژه‌های جدید است. او تأیید کرد که این شرکت همچنان به مشارکت در بخش لیتیوم با SQM در Salar de Atacama متعهد است. وی همچنین اظهار داشت که توافقنامه اکتشافی با شرکت BHP (ASX: BHP) برای پروژه مس Anillo این هفته امضا خواهد شد، در حالی که برنامه معدنی مشترک با Anglo American (LON: AAL) ممکن است در هفته‌های آتی نهایی شود.

Gina Ocqueteau، رئیس شرکتSQM، به روزنامه محلی La Tercera گفت که نسبت به تصویب این توافق با کودلکو پیش از روی کار آمدن دولت بعدی شیلی در ماه مارس خوش‌بین است. او اشاره کرد که جزئیات این مشارکت می‌تواند زودتر نیز نهایی شود، اما هشدار داد که تأخیرها درآمدهای لازم برای پروژه‌های دولتی را به تعویق خواهد انداخت.

دو مانع اصلی پیش از نهایی شدن قرارداد لیتیوم باقی مانده است: تکمیل فرایند مشاوره با جوامع بومی (indigenous consultation process) و تأیید نهاد نظارت بر رقابت چین، SAMR (State (Administration for Market Regulation. خانم Ocqueteau بیان کرد که فرایند مشاوره، که توسط آژانس دولتی Corfo رهبری می‌شود، بسیار پیشرفته است. درباره SAMR نیز وی به «اخبار خوب و احساسی رو به رشد» اشاره کرد، اما نگرانی‌هایی را در پکن درباره تأمین جهانی لیتیوم اذعان داشت.

در انتظار تأیید وزیر

Aurora Williams، وزیر انرژی و معدن شیلی، تأیید کرد که قرارداد ویژه زیربنای مشارکت SQM-Codelco پیشتر بررسی‌های حسابرس کل و آژانس دولتی مس شیلی، Cochilco، را پشت سر گذاشته است. او گفت: تنها کاری که برای ما باقی مانده، امضای آن است.

این قرارداد شرایط اکتشاف، بهره‌برداری، محافظت‌های محیط‌زیستی و شرایط اقتصادی را تعیین می‌کند. این قرارداد قرار است به کودلکو کنترل اکثریت تولید لیتیوم SQM در شمال شیلی را واگذار کند. در صورت تصویب، این امر یک مشارکت مهم و تاریخی را در یکی از استراتژیک‌ترین دارایی‌های لیتیوم جهان تثبیت خواهد کرد.

برخی از نامزدهای ریاست‌جمهوری گفته‌اند که در صورت عدم تصویب این قرارداد پیش از پایان دوره ریاست‌جمهوریGabriel Boric، آن را بازنگری یا به طور کامل لغو خواهند کرد، که این موضوع فشار سیاسی را بر دولت وی برای نهایی کردن این رکن کلیدی از وعده خود مبنی بر تقویت نقش دولت در تولید لیتیوم افزایش می‌دهد.

تحلیل و جمع بندی

یک جدول جامع بر اساس داده‌های موجود در اسناد ارائه‌شده و منابع معتبر تنظیم شده تا روند تولید مس شیلی و سهم کودلکو را از سال‌های اخیر تا پیش‌بینی‌های آتی نمایش دهد. این جدول، دیدی ساختاریافته از وضعیت کمی بازار مس شیلی ارائه می‌دهد و درک عمیق‌تری از چالش‌ها و فرصت‌ها فراهم می‌آورد.

 

ثبات و کاهش در تولید مس شیلی: داده‌ها نشان می‌دهند که تولید مس شیلی در سال 2022 با کاهش 5.6 درصدی نسبت به سال 2021 به 5.3 میلیون تن رسیده است. این روند کاهشی ادامه یافته و تولید 2023 کودلکو به پایین‌ترین سطح در ربع قرن اخیر رسید. پیش‌بینی برای سال 2025 حاکی از رشد ملایم 1.5 درصدی است که تولید را به 5.58 میلیون تن می‌رساند. با این حال، همانطور که گزارش اصلی اشاره می‌کند، این ارقام نشان‌دهنده یک "توقف طولانی‌مدت" در رشد تولید مس ملی هستند که با توجه به نقش شیلی به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس جهان (با 24 درصد سهم از تولید جهانی در 2023)، برای بازار جهانی نگران‌کننده است.

نقش کودلکو و چالش‌های آن: کودلکو، که در سال 2017 حدود 33 درصد از کل تولید مس شیلی را به خود اختصاص داده بود، در سال‌های اخیر با چالش‌هایی مانند حوادث عملیاتی (مانند ریزش تونل در معدن El Teniente در ژوئیه 2025) مواجه شده است که منجر به کاهش پیش‌بینی تولید 2025 آن به 1.34 تا 1.37 میلیون تن گردیده است. سهم کودلکو در سال 2025 با توجه به این ارقام، حدود 24 تا 24.5 درصد از تولید ملی خواهد بود که جایگاه حیاتی آن را در صنعت نشان می‌دهد.

   پیامدهای بازار: تثبیت یا رشد محدود تولید مس در شیلی در حالی اتفاق می‌افتد که تقاضای جهانی برای مس به دلیل گذار انرژی و نیاز صنایع نوظهور (خودروهای الکتریکی، انرژی‌های تجدیدپذیر) به سرعت در حال افزایش است. این عدم توازن بین عرضه محدود و تقاضای رو به رشد می‌تواند به تشدید کسری عرضه جهانی و افزایش نوسانات قیمتی در بازار مس منجر شود.

تحلیل کمّی

بازار مس و لیتیوم شیلی در سال 2025 تحت تأثیر داده‌های کمی متعددی قرار دارد که تصویر پیچیده‌ای از عرضه، تقاضا و قیمت‌ها را ارائه می‌دهد. شیلی به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس جهان، در سال 2022 حدود 5.3 میلیون تن مس تولید کرد که نسبت به سال قبل 5.6 درصد کاهش داشت. این کاهش تولید در سال 2023 نیز ادامه یافت و تولید کودلکو به پایین‌ترین سطح در 25 سال گذشته رسید. پیش‌بینی‌ها برای سال 2025 نشان می‌دهد که تولید مس شیلی به 5.58 میلیون تن خواهد رسید که 1.5 درصد افزایش نسبت به سال 2024 را نشان می‌دهد. با این حال، این رشد ملایم همچنان با چالش‌های اساسی مانند عمیق‌تر شدن عملیات معدنی و کاهش عیار کانسنگ‌ها مواجه است که مانع از رشد سریع‌تر می‌شود.

از سوی دیگر، شیلی دومین تولیدکننده بزرگ لیتیوم جهان است که در سال 2022 حدود 39,000 تن لیتیوم تولید کرد که از 28,300 تن در سال 2021 بیشتر بود. این کشور بیش از یک‌سوم ذخایر جهانی لیتیوم را در اختیار دارد. مشارکت استراتژیک کودلکو و SQM هدف افزایش تولید 300,000 تن لیتیوم کربنات معادل (LCE) اضافی بین سال‌های 2025 تا 2030 را دنبال می‌کند. همچنین، کودلکو تأییدیه نظارتی برای استخراج 2.5 میلیون تن لیتیوم فلزی معادل (LME) از سال 2031 تا 2060 را به دست آورده است که در صورت تأیید مجوزهای زیست‌محیطی می‌تواند به 3.02 میلیون تن افزایش یابد. این میزان اجازه تولید و فروش تا 330,000 تن LCE در سال را برای سه دهه می‌دهد.

تقاضای جهانی برای هر دو ماده معدنی به شدت رو به افزایش است. بازار جهانی مس در سه‌ماهه اول سال 2025 افزایش 3.3 درصدی در تقاضا را تجربه کرد. چین به تنهایی تقریباً نیمی از تولید مس جهانی را مصرف می‌کند. برای لیتیوم نیز، گروه سرمایه‌گذاری UBS پیش‌بینی می‌کند که تا سال 2025، باتری‌ها حداقل 80 درصد از تقاضا را به خود اختصاص خواهند داد. این افزایش تقاضا، ناشی از گذار به انرژی‌های پاک، توسعه خودروهای برقی و زیرساخت‌های انرژی تجدیدپذیر است.

در مورد قیمت‌ها، میانگین قیمت مس در سال 2022 حدود 4 دلار به ازای هر پوند (حدود 8,818 دلار به ازای هر تن) و در سال 2023 حدود 4.04 دلار به ازای هر پوند تخمین زده شده است. قیمت لیتیوم کربنات با گرید باتری در سال 2022 حدود 37,000 دلار به ازای هر تن متریک بوده است. بر اساس تحقیقات J.P. Morgan، قیمت مس در سه‌ماهه دوم سال 2025 به طور متوسط 8,300 دلار به ازای هر تن خواهد بود که نشان‌دهنده کاهش پیش‌بینی تقاضا است. با این حال، تحلیلگران با توجه به کسری عرضه بلندمدت و افزایش تقاضا، همچنان انتظار نوسانات صعودی در میان‌مدت را دارند.

تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک

شیلی، به عنوان یک بازیگر کلیدی در تأمین مس و لیتیوم جهان، تحت تأثیر ترکیبی از عوامل سیاسی، اقتصادی، حقوقی، جغرافیایی و بین‌المللی قرار دارد. سیاست‌های دولت شیلی به سمت تقویت نقش دولتی در بخش معدن، به ویژه در لیتیوم، گرایش دارد. استراتژی ملی لیتیوم (National Lithium Strategy - NLS) که توسط رئیس‌جمهور Boric در آوریل 2023 اعلام شد، با هدف کاهش وابستگی خارجی، افزایش نظارت دولتی و سوق دادن صنعت داخلی به فعالیت‌های با ارزش افزوده بالاتر طراحی شده است. این استراتژی به سمت ملی‌گرایی منابع گرایش دارد و شامل ایجاد شرکت ملی لیتیوم (National Lithium Company - NLC) می‌شود.

مشارکت کودلکو و SQM در Salar de Atacama نمونه بارزی از این سیاست است که به کودلکو کنترل اکثریت تولید لیتیوم SQM را اعطا می‌کند. این قرارداد هنوز برای نهایی شدن نیاز به تکمیل فرایند مشاوره با جوامع بومی و تأیید نهاد ضدانحصار چین (SAMR) دارد. تأخیر در این فرآیندها می‌تواند عدم اطمینان سیاسی و حقوقی را افزایش دهد. نگرانی‌های پکن درباره تأمین جهانی لیتیوم می‌تواند بر تصمیم SAMR تأثیر بگذارد.

علاوه بر این، سیاست‌های مالیاتی نیز تغییر کرده‌اند. در جولای 2022، دولت شیلی لایحه اصلاح مالیاتی را منتشر کرد که شامل حق‌الامتیازهای جدید معدنکاری می‌شود. این امر بار مالیاتی مؤثر را به 44.7 درصد رسانده است. چنین تغییراتی می‌تواند بر جذابیت سرمایه‌گذاری خارجی در بخش معدن تأثیر بگذارد.

از منظر جغرافیایی، بیشتر ذخایر لیتیوم شیلی به صورت آب‌نمک (brine deposits) یافت می‌شود. 80 درصد از تولید مس شیلی نیز در معادنی است که در مناطق دارای سطح بالای تنش آبی قرار دارند. این موضوع چالش‌های زیست‌محیطی جدی، به ویژه در مورد مصرف آب و پایداری، را ایجاد می‌کند. شرکت‌های معدنی در حال سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید برای کاهش مصرف آب (مانند نمک‌زدایی) و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر هستند تا ردپای کربن خود را کاهش دهند.

ملی‌گرایی منابع و پیامدهای آن

سیاست‌های ملی‌گرایی منابع در شیلی و سایر کشورهای مثلث لیتیوم (آرژانتین و بولیوی) با هدف افزایش کنترل دولتی بر منابع استراتژیک و حداکثر کردن منافع اقتصادی داخلی اعمال می‌شود.

در شیلی، این سیاست‌ها به شکل مشارکت‌های دولتی-خصوصی با کنترل اکثریت برای دولت در پروژه‌های لیتیوم و افزایش مالیات‌ها و حق‌الامتیازها نمود یافته است. این امر می‌تواند هزینه‌های عملیاتی را برای تولیدکنندگان معدنی افزایش داده و سرمایه‌گذاران بورسی را با ریسک‌های سیاسی و قانونی بیشتری مواجه سازد. شرکت چینی Tianqi Lithium که 24 درصد از سهام SQM را در اختیار دارد، تحت تأثیر مستقیم این تغییرات قرار خواهد گرفت، زیرا مشارکت SQM-Codelco به سمت مالکیت اکثریت دولتی متمایل است.

در مقایسه، بولیوی ملی‌گرایی منابع کامل‌تری را دنبال می‌کند و انحصار اکتشاف و بهره‌برداری لیتیوم را به شرکت دولتی Yacimientos de Litio Boliviano (YLB) واگذار کرده است. این امر، با وجود بزرگترین ذخایر لیتیوم جهان، منجر به تولید بسیار محدود (0.04 درصد از لیتیوم فرآوری‌شده جهان در 2023) شده است. آرژانتین در مقابل، بخش لیتیوم لیبرال‌تری دارد که سرمایه‌گذاری خارجی را از طریق بازارهای آزاد و شرایط مطلوب‌تر تشویق می‌کند.

تحلیل سناریو

سناریوی خوش‌بینانه (افزایش تولید و تثبیت قیمت)

فرض: قراردادهای مشارکت کودلکو با SQM و سایر شرکت‌های بین‌المللی (مانند BHP و Anglo American) بدون تأخیرهای عمده سیاسی یا بوروکراتیک نهایی و اجرایی می‌شوند. فرایند مشاوره بومی با موفقیت تکمیل شده و تأیید SAMR به سرعت حاصل می‌شود. سرمایه‌گذاری‌های برنامه‌ریزی‌شده در زیرساخت‌ها و فناوری‌های جدید به بهره‌برداری می‌رسند و چالش‌های عملیاتی (مانند کاهش عیار کانسنگ) با نوآوری‌های تکنولوژیکی و بهره‌وری بهبود می‌یابد.

 پیامدها بر بازار: تولید مس شیلی می‌تواند به تدریج از سطح 5.5 میلیون تن فراتر رود و تا 2030 به هدف 1.7 میلیون تن کودلکو نزدیک شود. تولید لیتیوم نیز با فعال شدن مشارکت کودلکو-SQM افزایش قابل توجهی خواهد داشت. این افزایش عرضه به برقراری تعادل در بازار جهانی کمک کرده و نوسانات قیمتی مس و لیتیوم را در یک بازه معتدل و پایدارتر تثبیت می‌کند. این سناریو به سرمایه‌گذاران اطمینان بیشتری می‌دهد و برای صنایع مصرف‌کننده، ثبات زنجیره تأمین را تضمین می‌کند.

سناریوی بدبینانه (تشدید بحران و افزایش قیمت)

فرض: موانع سیاسی و حقوقی به طور قابل توجهی مانع نهایی شدن قراردادهای کلیدی (به ویژه مشارکت کودلکو-SQM) می‌شوند. نامزدهای ریاست‌جمهوری مخالف، قراردادهای موجود را در صورت عدم امضا پیش از پایان دوره Boric لغو یا بازبینی می‌کنند. فرایند مشاوره بومی با چالش‌های غیرمنتظره مواجه می‌شود و تأیید SAMR به دلیل نگرانی‌های ژئوپلیتیک به تعویق می‌افتد یا رد می‌شود. چالش‌های عملیاتی در معادن (کاهش عیار، عمق بیشتر، مسائل آب) تشدید شده و سرمایه‌گذاری‌های جدید کافی جذب نمی‌شوند.

پیامدها بر بازار: تولید مس و لیتیوم شیلی در حدود سطوح فعلی یا حتی پایین‌تر راکد می‌ماند. این توقف رشد عرضه، همراه با تقاضای فزاینده جهانی، منجر به کسری شدید عرضه در بازار می‌شود. در نتیجه، قیمت‌های مس و لیتیوم به شدت افزایش یافته و نوسانات شدید بازار را شاهد خواهیم بود. این سناریو برای سرمایه‌گذاران ریسک بسیار بالایی دارد و برای صنایع مصرف‌کننده، هزینه‌های تولید را به طور چشمگیری بالا برده و زنجیره تأمین را دچار اختلال می‌کند.

سناریوی ادامه وضع موجود (رکود تولید و نوسان قیمت)

فرض: قراردادها به آرامی و با تأخیرهای جزئی نهایی می‌شوند، اما سرعت اجرای پروژه‌های جدید کند است. دولت شیلی تلاش می‌کند تعادلی بین کنترل دولتی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی برقرار کند، اما بوروکراسی و عدم قطعیت‌های قانونی همچنان ادامه دارد. چالش‌های عملیاتی در معادن ادامه می‌یابد، اما راهکارهای موقت برای حفظ سطح تولید فعلی به کار گرفته می‌شود.

پیامدها بر بازار: تولید مس و لیتیوم شیلی در حدود 5.5 میلیون تن مس و سطح فعلی لیتیوم (با رشد ملایم پیش‌بینی‌شده از مشارکت‌ها) تثبیت می‌شود. قیمت‌های مس و لیتیوم به دلیل عدم تعادل مداوم بین عرضه و تقاضا، با نوسانات متوسط روبرو خواهند بود. این سناریو برای سرمایه‌گذاران ریسک‌ها و فرصت‌های مدیریت‌شده‌ای ایجاد می‌کند، اما نیازمند نظارت دقیق بر تحولات سیاسی و عملیاتی است. صنایع مصرف‌کننده باید استراتژی‌های مدیریت ریسک را برای مقابله با نوسانات قیمتی و احتمال اختلالات جزئی در عرضه، در نظر بگیرند.

تحلیل از دیدگاه ذینفعان مختلف

دولت شیلی: دولت به دنبال افزایش سهم خود از درآمدهای معدنی و تقویت کنترل بر منابع استراتژیک، به ویژه لیتیوم، از طریق سیاست‌های ملی‌گرایی منابع است. نهایی کردن مشارکت کودلکو-SQM و سایر توافقات، برای دولت از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این امر به وعده‌های انتخاباتی عمل کرده و درآمدهای لازم برای پروژه‌های عمومی را فراهم می‌آورد. با این حال، دولت باید بین اهداف ملی‌گرایانه و نیاز به جذب سرمایه‌گذاری خارجی و فناوری برای حفظ رقابت‌پذیری صنعت معدن تعادل برقرار کند.

Codelco: به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس دولتی جهان، هدف آن حفظ و افزایش تولید مس در مواجهه با ذخایر قدیمی و چالش‌های عملیاتی است. مشارکت در لیتیوم با SQM برای این شرکت یک گام استراتژیک برای تنوع‌بخشی و ورود به بازار رو به رشد مواد معدنی حیاتی است.

SQM: این شرکت به دنبال تمدید مجوزهای استخراج لیتیوم خود فراتر از سال 2030 و حفظ سهم بازار است. همکاری با کودلکو راهی برای دستیابی به این هدف، هرچند با از دست دادن کنترل اکثریت، است.

BHP وAnglo American: این شرکت‌های بین‌المللی به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه در بخش مس شیلی هستند. آن‌ها با چالش‌های بوروکراتیک و تغییرات نظارتی مواجه هستند، اما پتانسیل بالای ذخایر مس شیلی آن‌ها را به سرمایه‌گذاری ترغیب می‌کند.

سرمایه‌گذاران بورسی: این گروه به شدت به ثبات سیاسی، شفافیت قوانین و پیش‌بینی‌پذیری در سیاست‌های معدنی شیلی واکنش نشان می‌دهند. ملی‌گرایی منابع و عدم قطعیت‌های مرتبط با انتخابات ریاست‌جمهوری می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش داده و منجر به نوسانات در قیمت سهام شرکت‌های معدنی شود. در مقابل، حل و فصل موفقیت‌آمیز موانع و تصویب قراردادها می‌تواند اطمینان سرمایه‌گذاران را بازگرداند.

صنایع مصرف‌کننده (خودروسازان برقی، صنایع انرژی تجدیدپذیر): این صنایع به شدت به عرضه پایدار و قیمت‌های قابل پیش‌بینی مس و لیتیوم برای تولید محصولات و توسعه فناوری‌های خود وابسته هستند. هرگونه اختلال در عرضه یا افزایش شدید قیمت‌ها می‌تواند بر زنجیره تأمین آن‌ها تأثیر منفی گذاشته و هزینه‌های تولید را افزایش دهد. از این رو، این ذینفعان به دنبال استراتژی‌های تنوع‌بخشی منابع تأمین و توافقات بلندمدت برای تضمین پایداری عرضه هستند.

جوامع بومی و محلی: این گروه ذینفعان تأثیرگذاری هستند که از طریق فرآیندهای مشاوره بومی (indigenous consultation processes) می‌توانند بر توسعه پروژه‌های معدنی تأثیر بگذارند. آن‌ها نگران تأثیرات زیست‌محیطی و اجتماعی فعالیت‌های معدنی هستند و خواستار بهره‌مندی عادلانه از منافع اقتصادی هستند.

نکات کلیدی

1چشم‌انداز تولید مس شیلی: شرکت دولتی کودلکو هشدار داده است که تولید مس شیلی ممکن است در حدود 5.5 میلیون تن در سال راکد بماند. این رکود ناشی از چالش‌های عملیاتی عمیق‌تر شدن معادن، کاهش عیار کانسنگ و افزایش هزینه‌های استخراج است. شیلی بزرگترین تولیدکننده مس جهان است و این توقف رشد پیامدهای مهمی برای بازار جهانی مس در شرایط افزایش تقاضا ناشی از گذار انرژی خواهد داشت.

2پروژه‌ها و مشارکت‌های استراتژیک: کودلکو به دنبال پیشبرد پروژه‌های جدید، از جمله مشارکت کلیدی لیتیوم با SQM در Salar de Atacama و توافقات اکتشافی و معدنی با BHP و Anglo American است. مشارکت کودلکو-SQM به دنبال اعطای کنترل اکثریت تولید لیتیوم SQM در شمال شیلی به کودلکو است.

3پویایی‌های سیاسی و نظارتی: نهایی شدن قرارداد لیتیوم به تکمیل موفقیت‌آمیز فرایند مشاوره با جوامع بومی و تأیید نهاد ضدانحصار چین (SAMR) وابسته است. انتخابات ریاست‌جمهوری 2025 نیز عدم قطعیت سیاسی ایجاد کرده، زیرا برخی نامزدها تهدید به بازبینی یا لغو توافقات در صورت عدم نهایی شدن آن‌ها پیش از پایان دوره دولت فعلی کرده‌اند.

4روندهای کمی بازار: تولید مس شیلی در سال 2022 به 5.3 میلیون تن کاهش یافت و پیش‌بینی می‌شود در سال 2025 به 5.58 میلیون تن برسد که رشدی ملایم را نشان می‌دهد. تولید لیتیوم شیلی نیز با افزایش از 28,300 تن در 2021 به 39,000 تن در 2022، در حال رشد است. قیمت مس در سه‌ماهه دوم 2025 به طور متوسط 8,300 دلار به ازای هر تن بوده و با توجه به ریسک‌های ژئوپلیتیک و عرضه محدود، نوسانات قیمتی در میان‌مدت محتمل است.

5ملی‌گرایی منابع: سیاست‌های ملی‌گرایی منابع در شیلی از طریق افزایش کنترل دولتی در پروژه‌های لیتیوم و تغییرات مالیاتی نمود یافته است. این امر ریسک‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاران خارجی ایجاد کرده و بر جذابیت سرمایه‌گذاری تأثیر می‌گذارد.

جمع‌بندی

صنعت معدن شیلی، به ویژه در بخش‌های مس و لیتیوم، در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد. رکود در تولید مس و سیاست‌های ملی‌گرایی منابع در لیتیوم، نشان‌دهنده تغییر پارادایم در یکی از مهمترین مناطق معدنی جهان است. در حالی که تقاضای جهانی برای این مواد معدنی حیاتی (که محرک اصلی گذار انرژی هستند) به سرعت در حال افزایش است، ظرفیت شیلی برای تأمین این تقاضا با چالش‌های داخلی و خارجی متعددی مواجه است.

نتیجه‌گیری اساسی این است که بازار مس و لیتیوم در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، نوسانات قیمتی و عدم قطعیت‌های قابل توجهی را تجربه خواهد کرد. موفقیت شیلی در حفظ جایگاه رهبری خود و بهره‌برداری از پتانسیل عظیم منابعش، به توانایی دولت در برقراری تعادل ظریف بین کنترل دولتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، حل و فصل چالش‌های محیط‌زیستی و تعامل سازنده با جوامع بومی بستگی دارد.

۰۴/۰۶/۱۳