Geosolutions

مشاوره در حوزه های زمین شناسی، معدن، سرمایه گذاری
سه شنبه, ۲۹ مرداد ۱۴۰۴، ۱۰:۲۲ ب.ظ

رالی قیمت لیتیوم با چاشنی سفته‌بازی تقویت شده است

اخبار مبنی بر اینکه غول باتری‌سازی چین، شرکت Contemporary Amperex Technology (CATL)، عملیات خود را در معدن عظیم Jianxiawo به حالت تعلیق درآورده است، بازار لیتیوم را شعله‌ور ساخته است.

قرارداد کربنات لیتیوم بورس کالای شیکاگو از ابتدای ماه آگوست ۲۷ درصد افزایش یافته و روند نزولی بلندمدت خود را شکسته است؛ این حرکت صعودی سهام تولیدکنندگان ثبت‌شده را نیز درنوردیده است.

واکنش بازار غیرمنطقی نیست. Jianxiawo بزرگترین معدن لیتیوم چین است و حتی تعلیق سه‌ماهه پیش‌بینی‌شده توسطCATL، تأثیر قابل توجهی بر بازار به شدت مازاد عرضه خواهد داشت. همچنین، این تنها تولیدکننده چینی در قطب لیتیوم Yichun نیست که با نظارت شدید بوروکراتیک روبرو است.

اما افزایش قیمت بیش از حد هیجانی به نظر می‌رسد. هرگونه سیگنال بنیادی بازار تحت تأثیر سفته‌بازی مفرط در بورس آتی Guangzhou  چین قرار گرفته است.

هجوم لیتیوم در گوانگژو

بورس گوانگژو تنها از جولای ۲۰۲۳ معاملات آتی کربنات لیتیوم را آغاز کرده است، اما توانسته است از بورس فولاد ضد زنگ Wuxi  به عنوان نقطه مرجع اصلی قیمت در چین برای این فلز باتری پیشی بگیرد.

Wuxi یک شاخص مشکل‌ساز برای بازار فیزیکی لیتیوم چین بود و اکنون گوانگژو نیز در تلاش است تا با یک جنون سفته‌بازی مبارزه کند.

قرارداد لیتیوم گوانگژو در ماه جولای، گردش مالی نزدیک به ۲۴ میلیون لات را ثبت کرد که بسیار فراتر از رکورد ماهانه قبلی بود، در حالی که حجم موقعیتهای باز به بالاترین سطح تاریخ خود یعنی ۶۹۹,۱۶۴ لات رسید.

فعالیت معاملاتی در قرارداد اختیار معامله از ۲.۹ میلیون لات  در ماه ژوئن به ۸.۶ میلیون لات در ماه گذشته (جولای) افزایش یافت.

ارقام حجم معاملات بورس هم معاملات خرید و هم معاملات فروش را نشان می‌دهد، اما حتی با احتساب این شمارش مضاعف، گردش مالی ماه جولای چندین برابر اندازه یک بازار جهانی بود که به سرعت در حال رشد است اما همچنان سالانه تنها حدود ۱.۶ میلیون تن را شامل می‌شود.

بورس گوانگژو در پایان جولای، پس از اینکه قرارداد سپتامبر برای دو روز متوالی به سقف قیمتی خود رسید، محدودیت‌های موقعیت را به طور خاص برای اعضای غیربورسی اعمال کرد.

به نظر می‌رسید این اقدامات در حال کاهش تب سفته‌بازی بود تا اینکه CATL در ۱۱ آگوست  اعلامیه خود را منتشر کرد، که در آن زمان شعله‌های صعودی دوباره شعله‌ور شد و قیمت لیتیوم در دو روز بعد دوباره به سقف قیمتی خود رسید.

در حالی که برخی از فعالان بازار، به ویژه بازیگران صنعتی، ممکن است از مشکلات مجوز CATL آگاه بوده باشند، نوسانات قیمت به خودی خود به عنوان آهنربایی برای سفته‌بازان محلی که به دنبال "بزرگترین چیز بعدی" هستند، عمل کرده است.

چنین هجوم جمعیتی در چشم‌انداز آتی کامودیتی‌های چین رایج است و همان اثر یک صندوق مومنتوم غول‌پیکر [صندوقی که براساس روند قیمتی و عملکرد گذشته دارییها سرمایه گذاری می‌کند] را دارد که از یک بازار سریع‌الحرکت تغذیه می‌کند.

جنگ علیه درهم‌پیچیدگی

به گفته Paul Lusty، رئیس بخش مواد اولیه باتری در آژانس ارزیابی قیمتFastmarkets، حرکت قیمت ماه گذشته در قرارداد لیتیوم گوانگژو "یک شاهکار از نوسانات ناشی از احساسات بود.

دیدگاه Fastmarkets این است که "در زیر سطح، تقاضا همچنان ضعیف، موجودی‌ها بالا و خریداران محتاط هستند، که نشان‌دهنده عدم ارتباط بین حرکت قیمت و واقعیت بازار است."

در پی تأیید CATL مبنی بر نیاز به درخواست مجدد برای مجوز معدن منقضی شده‌اش، چه مقدار تغییر واقعی رخ داده است؟

سفته‌بازان چینی شرط می‌بندند که این نشانه‌ای از تغییر در سیاست‌های دولتی است.

پکن رقابت قیمتی بی‌نظم را هدف قرار داده است و رسانه‌های دولتی حمله به درهم‌پیچیدگی را تقویت می‌کنند؛ اصطلاحی که اکنون به رقابتی چنان شدید اشاره دارد که به خودتخریبی منجر می‌شود.

لیتیوم تنها بازاری نیست که این امر را به عنوان پیش‌درآمدی برای سرکوب گسترده‌تر ظرفیت مازاد مزمن در پایگاه صنعتی چین تفسیر کرده است.

رالی‌های به همان اندازه هیجانی در فولاد، زغال‌سنگ و پلی‌سیلیکون، که بلوک سازنده بخش بیش از حد گرم شده پنل‌های خورشیدی است، نیز رخ داده است.

طلوعی جدید؟

اینکه آیا این واقعاً طلوعی جدید برای قیمت از هم پاشیده لیتیوم است یا خیر، باید دید.

تمرکز بازار، به ویژه در چین، بر این خواهد بود که آیا CATL مجوز جدید معدن خود را دریافت می‌کند و چه اتفاقی برای سایر تولیدکنندگانی که در Yichun متمرکز هستند، می‌افتد.

به گفته شرکت مشاورهProject Blue، همه آنها تحت نظارت دقیق برای مغایرت‌های احتمالی بین حقوق استخراج دارای مجوز و نرخ‌های استخراج واقعی خود هستند.

در بازاری که تحت فشار ظرفیت تولید مازاد قرار گرفته است، هرگونه نشانه محدودیت از سوی تولیدکنندگان، چه داوطلبانه و چه غیرداوطلبانه، برای قیمت مثبت است.

با این حال، اینکه چقدر مثبت خواهد بود، بستگی به سفته‌بازان چینی دارد که در بازار لیتیوم گوانگژو تجمع کرده‌اند.

قرارداد آتی لیتیوم این بورس تا کنون در ماه آگوست بیش از ۱۲ میلیون معامله را ثبت کرده است.

کف (حباب) سفته‌بازی (speculative froth) [نشانه‌ای از حباب اقتصادی یا ریسک سقوط ناگهانی] همچنان وجود دارد.

CME lithium hydroxide and carbonate prices

نمودار جهش قیمت لیتیوم در پی خبر تعلیق معدن در چین، روند دو قرارداد اصلی لیتیوم را در بورس کالای شیکاگو (CME) از ژوئن ۲۰۲۴ تا آگوست ۲۰۲۵ نشان می‌دهد. خط آبی نشان‌دهنده قرارداد هیدروکسید لیتیوم و خط سفید نشان‌دهنده قرارداد کربنات لیتیوم است.

روند نزولی تا جولای ۲۰۲۵: هر دو قرارداد از اواسط سال ۲۰۲۴ تا اوایل جولای ۲۰۲۵ یک روند نزولی قابل توجه را تجربه کرده‌اند که نشان‌دهنده مازاد عرضه در بازار در این دوره است. در این دوره، قیمت کربنات لیتیوم از حدود ۱۳.۵۰ دلار به ازای کیلوگرم در آگوست  ۲۰۲۴ به حدود ۸.۰۰ دلار به ازای کیلوگرم در اوایل جولای ۲۰۲۵ کاهش یافته است.

جهش در آگوست ۲۰۲۵: نقطه عطف اصلی نمودار در آگوست ۲۰۲۵ رخ می‌دهد که در آن هر دو قرارداد، به ویژه کربنات لیتیوم، جهش قیمتی شدیدی را تجربه می‌کنند. این جهش بلافاصله پس از اعلام CATL مبنی بر تعلیق عملیات در معدن Jianxiawo اتفاق افتاده است. قیمت کربنات لیتیوم از حدود ۸.۵۰ دلار به ازای کیلوگرم  در اواخر جولای به حدود ۱۱.۵۹ دلار به ازای کیلوگرم در اواسط آگوست  افزایش یافته است، که یک افزایش ۲۷ درصدی از ابتدای آگوست  را منعکس می‌کند.

رابطه بین هیدروکسید و کربنات لیتیوم: این نمودار نشان می‌دهد که اگرچه هیدروکسید لیتیوم و کربنات لیتیوم روندهای مشابهی را دنبال می‌کنند، اما قرارداد کربنات لیتیوم (خط سفید) در دوره اخیر نوسانات شدیدتری را تجربه کرده است که نشان‌دهنده واکنش قوی‌تر این بخش از بازار به اخبار تعلیق عملیات CATL است.

Guangzhou Futures Exchange Li Carbonate Futures

نمودار "هجوم لیتیوم در بورس آتی گوانگژو فعالیت معاملاتی و حجم موقعیتهای باز قراردادهای آتی کربنات لیتیوم را از جولای  ۲۰۲۳ تا جولای  ۲۰۲۵ به تصویر می‌کشد. ستون‌های آبی نشان‌دهنده حجم معاملات (Trading Volumes) (محور سمت چپ) و خط زرد نشان‌دهنده حجم موقعیتهای باز (Market Open Interest) (محور سمت راست) است.

رشد چشمگیر حجم معاملات: از زمان شروع معاملات در جولای  ۲۰۲۳، حجم معاملات لیتیوم در بورس گوانگژو  به شدت افزایش یافته است. اوج قابل توجهی در جولای  ۲۰۲۵ مشاهده می‌شود که حجم معاملات به نزدیک به ۲۴ میلیون لات  می‌رسد که نشان‌دهنده افزایش شدید فعالیت سفته‌بازی است. این رقم بسیار بالاتر از رکوردهای قبلی مانند حدود ۱۲ میلیون لات  در نوامبر  ۲۰۲۳ است.

افزایش حجم موقعیتهای باز: حجم موقعیتهای باز نیز از جولای  ۲۰۲۳ به طور مداوم در حال افزایش بوده و در جولای  ۲۰۲۵ به بالاترین سطح خود یعنی ۶۹۹,۱۶۴ لات  رسیده است. افزایش همزمان حجم معاملات و حجم موقعیتهای باز نشان‌دهنده ورود سرمایه جدید و افزایش علاقه سرمایه‌گذاران به این بازار است.

فعالیت سفته‌بازی: مقایسه حجم معاملات با اندازه واقعی بازار جهانی لیتیوم (حدود ۱.۶ میلیون تن سالانه) نشان می‌دهد که حجم معاملات در گوانگژو  چندین برابر حجم فیزیکی بازار است، که این خود دلیلی بر وجود فعالیت سفته‌بازی شدید است.

تأثیر اقدامات محدودکننده: با وجود اعمال محدودیت‌های موقعیت توسط بورس گوانگژو در پایان جولای، اعلامیه CATL در آگوست  موجب شعله‌ور شدن مجدد فعالیت‌های سفته‌بازی و افزایش قیمت شد.

تحلیل و جمع‌بندی

بازار لیتیوم در حال حاضر با یک رالی قیمتی قابل توجه مواجه است که ناشی از خبر تعلیق عملیات در بزرگترین معدن لیتیوم چین، Jianxiawo، متعلق به CATL است. این افزایش قیمت، که از ابتدای آگوست  ۲۷ درصد برای قرارداد کربنات لیتیوم CME بوده، در نگاه اول منطقی به نظر می‌رسد زیرا حتی یک تعلیق سه‌ماهه می‌تواند بر بازار مازاد عرضه تأثیر بگذارد. با این حال، تحلیل‌های عمیق‌تر نشان می‌دهد که این رالی عمدتاً توسط سفته‌بازی مفرط در بورس آتی گوانگژو  چین هدایت می‌شود، جایی که حجم معاملات به سطوح بی‌سابقه‌ای رسیده است. دولت چین با هدف قرار دادن "رقابت قیمتی بی‌نظم" در تلاش برای کنترل "درهم‌پیچیدگی" در صنایع خود است، اما نوسانات اخیر نشان می‌دهد که سفته‌بازان به دنبال فرصت‌های جدید هستند. در حالی که محدودیت تولید از سوی تولیدکنندگان یک عامل مثبت برای قیمت است، تداوم این رالی به شدت به رفتار سفته‌بازان در گوانگژو  بستگی دارد. مدیران سرمایه‌گذاری باید بین سیگنال‌های بنیادی (کاهش عرضه واقعی) و هیجانات سفته‌بازانه تمایز قائل شوند و ریسک‌های ناشی از نوسانات شدید را در نظر بگیرند.

تحلیل کمّی

روندهای قیمتی

افزایش اخیر: قرارداد آتی کربنات لیتیوم CME از ابتدای ماه آگوست  ۲۷ درصد افزایش یافته است. این رشد قیمت در پی یک روند نزولی بلندمدت رخ داده است که در آن قیمت‌ها به پایین‌ترین سطوح خود در اوایل جولای  ۲۰۲۵ رسیده بودند (رجوع به نمودار قیمت).

سطوح قیمتی: در اواسط آگوست  ۲۰۲۵، قیمت کربنات لیتیوم CME به حدود ۱۱.۵۹ دلار به ازای کیلوگرم رسیده است، در حالی که در اواخر جولای  در حدود ۸.۵۰ دلار به ازای کیلوگرم  بود. این جهش، بازگشت قابل توجهی از کف‌های قیمتی اخیر را نشان می‌دهد.

عرضه و تقاضا

تأثیر تعلیق CATL: تعلیق عملیات در معدن Jianxiawo CATL، بزرگترین معدن لیتیوم چین، به طور قابل توجهی بر عرضه جهانی تأثیر می‌گذارد. اگرچه مدت زمان تعلیق سه ماه پیش‌بینی شده است، اما این موضوع در یک بازار به شدت مازاد عرضه، تأثیر کاهشی بر ظرفیت تولید خواهد داشت.

وضعیت کلی بازار: علی‌رغم کاهش موقت عرضه ناشی از تعلیقCATL، بازار جهانی لیتیوم همچنان با چالش مازاد عرضه مواجه است. تحلیل Fastmarkets نشان می‌دهد که تقاضا همچنان ضعیف و موجودی‌ها بالا است، که این وضعیت عدم انطباق بین حرکت قیمت و واقعیت‌های بنیادی بازار را تشدید می‌کند.

ظرفیت تولید: ظرفیت تولید جهانی لیتیوم در حال حاضر در حدود ۱.۶ میلیون تن در سال تخمین زده می‌شود، اما افزایش ظرفیت در سال‌های اخیر به مازاد عرضه منجر شده است.

آمارهای سفته‌بازی

حجم معاملات بی‌سابقه: بورس آتی گوانگژو در ماه جولای  ۲۰۲۵، گردش مالی نزدیک به ۲۴ میلیون لات  را برای قرارداد لیتیوم ثبت کرده است، که رکورد قبلی (حدود ۱۲ میلیون لات  در نوامبر  ۲۰۲۳) را شکست. این رقم، چندین برابر اندازه بازار فیزیکی جهانی است و نشان‌دهنده فعالیت سفته‌بازی شدید است.

حجم معاملات باز: حجم معاملات باز نیز به بالاترین سطح تاریخ خود یعنی ۶۹۹,۱۶۴ لات  در جولای  ۲۰۲۵ رسیده است، که نشان‌دهنده افزایش تعهدات معاملاتی و ورود سرمایه جدید به بازار سفته‌بازی است.

رالی‌های هیجانی: سفته‌بازان چینی عامل اصلی این جهش قیمتی هستند که صرفاً بر اساس احساسات بازار و نه واقعیت‌های بنیادی عمل می‌کنند. این پدیده قبلاً در بازارهای فولاد، زغال‌سنگ و پلی‌سیلیکون نیز مشاهده شده است.

پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت

کوتاه‌مدت: در کوتاه‌مدت، قیمت لیتیوم به شدت تحت تأثیر اخبار مربوط به وضعیت مجوز CATL و اقدامات نظارتی دولت چین بر سایر تولیدکنندگان در Yichun خواهد بود. هرگونه نشانه محدودیت عرضه، چه اجباری و چه داوطلبانه، می‌تواند به رالی قیمتی دامن بزند. با این حال، ماهیت سفته‌بازانه این رالی، ریسک تصحیح قیمتی شدید را در صورت تغییر احساسات بازار یا عدم تأیید انتظارات، افزایش می‌دهد.

میان‌مدت: در میان‌مدت، مازاد عرضه جهانی لیتیوم و رشد تقاضای نسبتاً آرام‌تر در مقایسه با رشد ظرفیت، احتمالاً فشار نزولی بر قیمت‌ها وارد خواهد کرد. مگر اینکه دولت چین به طور جدی و گسترده به سرکوب ظرفیت‌های مازاد بپردازد، بازگشت به قیمت‌های پایدار و بالا محتمل نخواهد بود. تمرکز بر چگونگی تطبیق عرضه با تقاضای واقعی در بخش خودروهای برقی و ذخیره‌سازی انرژی حیاتی است.

تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک

تغییر سیاست‌های دولتی در چین (جنگ علیه درهم‌پیچیدگی): دولت چین در حال حاضر سیاستی فعال برای مقابله با "رقابت قیمتی بی‌نظم" و پدیده "درهم‌پیچیدگی" در صنایع خود، از جمله لیتیوم، در پیش گرفته است. این رویکرد به معنای سرکوب ظرفیت‌های مازاد و تقویت سلامت کلی بخش صنعتی است. اقداماتی مانند نظارت بر مجوزهای معدنی و نرخ‌های استخراج، که CATL و سایر تولیدکنندگان در Yichun با آن مواجه هستند، نشان‌دهنده جدیت پکن در این زمینه است. این سیاست‌ها می‌توانند به صورت غیرمستقیم به کاهش عرضه و در نتیجه حمایت از قیمت‌ها منجر شوند، حتی اگر هدف اصلی آنها تنظیم بازار و جلوگیری از رقابت مخرب باشد. این روند در سایر بخش‌های صنعتی چین نیز مشاهده شده و به نظر می‌رسد یک سیاست کلان دولتی است.

ریسک‌های سیاسی و نظارتی: فعالیت سفته‌بازی مفرط در بورس‌هایی مانند گوانگژو  می‌تواند واکنش‌های نظارتی شدیدتری را از سوی دولت چین در پی داشته باشد. بورس گوانگژو  پیش‌تر محدودیت‌های موقعیت را اعمال کرده است، و در صورت ادامه هیجانات سفته‌بازی، اقدامات سخت‌گیرانه‌تری مانند افزایش هزینه‌های معاملاتی یا محدودیت‌های بیشتر برای سفته‌بازان غیرصنعتی می‌تواند اعمال شود. این اقدامات می‌توانند به سرعت "کف سفته‌بازی" را از بازار خارج کرده و موجب تصحیح شدید قیمت‌ها شوند.

جغرافیای تولید: تمرکز تولید لیتیوم در مناطقی مانند Yichun چین، این مناطق را در برابر تغییرات سیاست‌های محلی و نظارت‌های دولتی بسیار حساس می‌کند. هرگونه محدودیت عملیاتی در این مناطق، تأثیر قابل توجهی بر عرضه جهانی خواهد داشت.

ارتباط با روندهای کلان جهانی

تقاضای چین و هند: چین همچنان بزرگترین مصرف‌کننده و بازیگر اصلی در بازار لیتیوم است، به دلیل صنعت خودروهای برقی و باتری‌سازی عظیم خود. تقاضا از سوی هند نیز در حال رشد است، اما سرعت رشد آن در مقایسه با ظرفیت‌های تولیدی جهانی هنوز نمی‌تواند مازاد عرضه را جذب کند.

نرخ بهره و سیاست‌های پولی: محیط کلان اقتصادی با نرخ‌های بهره بالاتر در سطح جهانی می‌تواند بر سرمایه‌گذاری در پروژه‌های معدنی جدید تأثیر بگذارد و در بلندمدت بر پویایی عرضه و تقاضا اثر بگذارد.

تحلیل سناریو

برای آینده بازار لیتیوم، سه سناریوی محتمل را با توجه به محتوای گزارش و روندهای موجود تحلیل می‌کنیم:

سناریوی اول (خوش‌بینانه): سرکوب موفق مازاد عرضه و تثبیت قیمت

فرض: دولت چین به طور گسترده و مؤثر، سیاست‌های سرکوب ظرفیت مازاد را در صنعت لیتیوم (و سایر صنایع) ادامه می‌دهد و CATL به سرعت مجوز جدید خود را با محدودیت‌های تولیدی دریافت می‌کند. سایر تولیدکنندگان در Yichun نیز مجبور به کاهش تولید یا تطابق با قوانین نظارتی سخت‌گیرانه‌تر می‌شوند.

پیامدها برای قیمت و عرضه: این سناریو منجر به کاهش واقعی عرضه لیتیوم از سوی چین خواهد شد. در نتیجه، قیمت‌ها می‌توانند در یک روند صعودی پایدارتر قرار گیرند، زیرا عدم توازن بین عرضه و تقاضا کاهش می‌یابد. بازار از هیجانات سفته‌بازانه فاصله گرفته و بیشتر بر مبنای تحلیلهای بنیادی عمل خواهد کرد. عرضه جهانی لیتیوم منطقی‌تر خواهد شد و فشار نزولی بلندمدت بر قیمت‌ها کاهش می‌یابد.

ریسک‌ها و فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران

فرصت‌ها: فرصت‌های سرمایه‌گذاری در تولیدکنندگان لیتیوم خارج از چین که از افزایش قیمت‌ها سود می‌برند، و همچنین در شرکت‌هایی که فناوری‌های استخراج پایدارتر یا بازیافت لیتیوم را توسعه می‌دهند.

ریسک‌ها: ریسک کمتر از سفته‌بازی، اما ریسک‌های نظارتی چین همچنان وجود دارد.

سناریوی دوم (بدبینانه): ادامه مازاد عرضه و فروپاشی رالی سفته‌بازانه

فرض: اقدامات نظارتی چین ناکافی یا موقتی بوده و تنها به صورت مقطعی بر عرضه تأثیر می‌گذارد. CATL مجوز خود را به سرعت دریافت کرده و تولید را از سر می‌گیرد و سایر تولیدکنندگان نیز به سرعت با قوانین جدید تطبیق می‌یابند بدون اینکه کاهش تولید قابل توجهی رخ دهد. در همین حال، تقاضای جهانی لیتیوم، به ویژه در بخش خودروهای برقی، کندتر از پیش‌بینی‌ها رشد می‌کند.

تأثیر بر بازار: رالی قیمتی کنونی که عمدتاً سفته‌بازانه است، فرو خواهد ریخت. قیمت‌ها دوباره به سطوح پایین‌تر از پیش از افزایش اخیر بازخواهند گشت و حتی ممکن است به کف‌های جدیدی برسند. بازار دوباره تحت فشار شدید مازاد عرضه قرار خواهد گرفت و سودآوری تولیدکنندگان لیتیوم به شدت کاهش می‌یابد.

ریسک‌ها و فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران

فرصت‌ها: فرصت‌های خرید در قیمت‌های پایین‌تر برای سرمایه‌گذاران بلندمدت که به رشد آتی تقاضای لیتیوم اعتقاد دارند.

ریسک‌ها: ریسک سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های تولیدکننده لیتیوم به دلیل افت قیمت‌ها و کاهش سودآوری.

سناریوی سوم (ادامه وضع موجود): نوسانات بالا و تسلط سفته‌بازی

فرض: وضعیت کنونی ادامه می‌یابد که با مازاد عرضه بنیادی همراه با نوسانات شدید قیمتی ناشی از فعالیت‌های سفته‌بازانه مشخص می‌شود. اخبار مربوط به محدودیت‌های عرضه یا تغییرات نظارتی به سرعت توسط سفته‌بازان مورد بهره‌برداری قرار گرفته و رالی‌های قیمتی کوتاه و شدید ایجاد می‌کند، اما این رالی‌ها پایدار نیستند و به دنبال آنها تصحیحات قیمتی رخ می‌دهد.

ریسک‌ها و فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران

فرصت‌ها: فرصت‌های معاملاتی کوتاه‌مدت برای تریدرهای حرفه‌ای که می‌توانند از نوسانات قیمت سود ببرند.

ریسک‌ها: ریسک بسیار بالا برای سرمایه‌گذاران بلندمدت و صنعتی، زیرا قیمت‌ها تحت تأثیر عوامل غیربنیادی قرار دارند و پیش‌بینی روند آنها دشوار است. این سناریو به عدم قطعیت در برنامه‌ریزی‌های بلندمدت منجر می‌شود.

تحلیل از دیدگاه ذی‌نفعان مختلف

ذی‌نفعان کلیدی در بازار لیتیوم بر اساس مبانی گزارش و پویایی‌های بازار عبارتند از:

تولیدکنندگان لیتیوم

دیدگاه: تولیدکنندگانی مانند CATL و سایر شرکت‌ها در Yichun چین، به دنبال حفظ یا افزایش سهم بازار و سودآوری خود هستند. تعلیق عملیات در معدن Jianxiawo و نظارت‌های بوروکراتیک، چالش‌های مهمی را برای آنها ایجاد می‌کند، اما در عین حال می‌تواند به کاهش مازاد عرضه و حمایت از قیمت‌ها کمک کند. تولیدکنندگان خارج از چین ممکن است از این کاهش عرضه احتمالی سود ببرند.

پیامدها: ریسک‌های نظارتی، هزینه‌های احتمالی برای تطابق با قوانین جدید، و فرصت‌های بهبود قیمت در صورت کاهش عرضه کلی بازار.

سفته‌بازان و تریدرها

دیدگاه: سفته‌بازان در بورس‌هایی مانند گوانگژو به دنبال بهره‌برداری از نوسانات قیمتی کوتاه‌مدت و کسب سود سریع هستند. آنها به اخبار و احساسات بازار بیش از تحلیلهای بنیادی توجه می‌کنند. حجم بالای معاملات در گوانگژو  نشان‌دهنده فعالیت شدید این گروه است.

پیامدها: فرصت‌های سودآوری بالا در نوسانات شدید، اما ریسک‌های قابل توجه از دست دادن سرمایه در صورت تغییر ناگهانی روند یا مداخلات نظارتی. این گروه موجب افزایش نوسانات و عدم شفافیت در بازار می‌شوند.

مصرف‌کنندگان صنعتی

دیدگاه: شرکت‌هایی مانند خودروسازان برقی و تولیدکنندگان باتری، به دنبال تأمین پایدار و مقرون به صرفه لیتیوم هستند. نوسانات شدید قیمت و عدم قطعیت در عرضه می‌تواند بر برنامه‌ریزی تولید و هزینه‌های آنها تأثیر منفی بگذارد. آنها از یک بازار با قیمت‌های پایدار و قابل پیش‌بینی سود می‌برند.

پیامدها: افزایش هزینه‌های مواد اولیه در صورت افزایش قیمت لیتیوم، نیاز به تنوع بخشیدن به منابع تأمین و استراتژی‌های پوشش ریسک.

دولت چین و نهادهای نظارتی

دیدگاه: هدف اصلی دولت چین، ایجاد یک محیط رقابتی سالم و پایدار برای صنایع خود، جلوگیری از رقابت مخرب و "درهم‌پیچیدگی"، و تضمین امنیت منابع استراتژیک است. اقدامات نظارتی آنها بر معادن لیتیوم و محدودیت‌های سفته‌بازی در بورس، در راستای این اهداف است.

پیامدها: تأثیر مستقیم بر سیاست‌های عرضه و قیمت‌ها، اما با هدف بلندمدت تثبیت و توسعه پایدار صنعت.

سرمایه‌گذاران بلندمدت

دیدگاه: سرمایه‌گذاران بلندمدت به دنبال ارزش‌آفرینی پایدار در صنعت لیتیوم هستند که از رشد بلندمدت تقاضا برای خودروهای برقی و ذخیره‌سازی انرژی ناشی می‌شود. نوسانات کوتاه‌مدت سفته‌بازانه برای آنها "نویز" محسوب می‌شود. آنها به دنبال شرکت‌هایی با بنیادهای قوی، ذخایر پایدار و فناوری‌های نوآورانه هستند.

پیامدها: نیاز به تمایز بین رالی‌های سفته‌بازانه و روندهای بنیادی، و فرصت‌های خرید در زمان تصحیح‌های قیمتی.

جمع‌بندی

رالی اخیر قیمت لیتیوم که ناشی از تعلیق موقت در معدن Jianxiawo CATL است، عمدتاً توسط فعالیت‌های سفته‌بازانه در بورس آتی گوانگژو  تقویت شده است. در حالی که این تعلیق به طور منطقی می‌تواند بر عرضه در یک بازار مازاد عرضه تأثیر بگذارد، اما حجم معاملات و نوسانات نشان می‌دهد که هیجانات سفته‌بازانه از واقعیت‌های بنیادی پیشی گرفته‌اند. دولت چین در حال تلاش برای مقابله با "رقابت قیمتی بی‌نظم" است که ممکن است به کاهش ظرفیت مازاد کمک کند، اما تأثیر بلندمدت این سیاست‌ها و واکنش سفته‌بازان هنوز نامشخص است.

توصیه‌های عملی

برای سرمایه‌گذاران

احتیاط در برابر سفته‌بازی: از سرمایه‌گذاری صرفاً بر مبنای هیجانات کوتاه‌مدت در بازارهای آتی پرهیز کنید. "کف سفته‌بازی" می‌تواند به سرعت از بین برود و منجر به تصحیح‌های شدید قیمتی شود.

تمرکز بر: بر تحلیل عوامل بنیادی عرضه و تقاضا، سلامت مالی شرکت‌ها، و ذخایر لیتیوم آنها تمرکز کنید. شرکت‌هایی با پروژه‌های قوی و هزینه‌های تولید پایین، در بلندمدت مقاوم‌تر خواهند بود.

تنوع‌بخشی: پورتفولیوی خود را در بخش کامودیتی‌ها متنوع کنید و تنها به لیتیوم وابسته نباشید، زیرا این بازار می‌تواند نوسانات شدیدی را تجربه کند.

نظارت بر سیاست‌های چین: تحولات مربوط به سیاست‌های نظارتی دولت چین بر صنعت لیتیوم و معادن آن را به دقت دنبال کنید، زیرا این سیاست‌ها تأثیر مستقیمی بر عرضه خواهند داشت.

برای مصرف‌کنندگان صنعتی

استراتژی‌های تأمین پایدار: به دنبال تنوع بخشیدن به منابع تأمین لیتیوم خود باشید تا وابستگی به یک منطقه یا یک تولیدکننده خاص را کاهش دهید. قراردادهای بلندمدت با تولیدکنندگان معتبر می‌تواند به تثبیت هزینه‌ها کمک کند.

پوشش ریسک: استفاده از ابزارهای مالی مانند قراردادهای آتی یا اختیار معامله می‌تواند به پوشش ریسک نوسانات قیمت لیتیوم کمک کند و از شوک‌های قیمتی ناگهانی جلوگیری کند.

تحقیق و توسعه در فناوری‌های باتری: سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D) برای یافتن جایگزین‌های لیتیوم یا بهبود کارایی باتری‌های موجود می‌تواند ریسک وابستگی را در بلندمدت کاهش دهد.

مدیریت موجودی: با توجه به نوسانات قیمتی، استراتژی‌های مدیریت موجودی بهینه برای جلوگیری از انباشت موجودی در قیمت‌های بالا یا کمبود در زمان افزایش تقاضا، ضروری است.

در نهایت، بازار لیتیوم در نقطه‌ای حساس قرار دارد که تأثیر متقابل نیروهای بنیادی (عرضه و تقاضا)، سفته‌بازی و مداخلات دولتی، آینده قیمت‌ها را شکل خواهد داد. موفقیت در این بازار نیازمند تحلیل دقیق، انعطاف‌پذیری و مدیریت ریسک فعال است.



نوشته شده توسط
ساخت وبلاگ در بلاگ بیان، رسانه متخصصان و اهل قلم

Geosolutions

مشاوره در حوزه های زمین شناسی، معدن، سرمایه گذاری

Geosolutions

مشاوره و اجرای مطالعات در زمینه های متنوع علوم زمین(مخاطرات زمین شناسی، اکتشاف معدن، آبهای زیرزمینی و ...)، انجام مطالعات مربوطه، خدمات ژئوفیزیک مهندسی و اکتشافی، مطالعات سنجش از دور، مشاوره سرمایه گذاری تخصصی و ..
تماس از طریق تلگرام با آی دی: geosolutionsir@
تماس از طریق ایمیل به نشانی: geosolutionsir@gmail.com
09100625034

طبقه بندی موضوعی

اخبار مبنی بر اینکه غول باتری‌سازی چین، شرکت Contemporary Amperex Technology (CATL)، عملیات خود را در معدن عظیم Jianxiawo به حالت تعلیق درآورده است، بازار لیتیوم را شعله‌ور ساخته است.

قرارداد کربنات لیتیوم بورس کالای شیکاگو از ابتدای ماه آگوست ۲۷ درصد افزایش یافته و روند نزولی بلندمدت خود را شکسته است؛ این حرکت صعودی سهام تولیدکنندگان ثبت‌شده را نیز درنوردیده است.

واکنش بازار غیرمنطقی نیست. Jianxiawo بزرگترین معدن لیتیوم چین است و حتی تعلیق سه‌ماهه پیش‌بینی‌شده توسطCATL، تأثیر قابل توجهی بر بازار به شدت مازاد عرضه خواهد داشت. همچنین، این تنها تولیدکننده چینی در قطب لیتیوم Yichun نیست که با نظارت شدید بوروکراتیک روبرو است.

اما افزایش قیمت بیش از حد هیجانی به نظر می‌رسد. هرگونه سیگنال بنیادی بازار تحت تأثیر سفته‌بازی مفرط در بورس آتی Guangzhou  چین قرار گرفته است.

هجوم لیتیوم در گوانگژو

بورس گوانگژو تنها از جولای ۲۰۲۳ معاملات آتی کربنات لیتیوم را آغاز کرده است، اما توانسته است از بورس فولاد ضد زنگ Wuxi  به عنوان نقطه مرجع اصلی قیمت در چین برای این فلز باتری پیشی بگیرد.

Wuxi یک شاخص مشکل‌ساز برای بازار فیزیکی لیتیوم چین بود و اکنون گوانگژو نیز در تلاش است تا با یک جنون سفته‌بازی مبارزه کند.

قرارداد لیتیوم گوانگژو در ماه جولای، گردش مالی نزدیک به ۲۴ میلیون لات را ثبت کرد که بسیار فراتر از رکورد ماهانه قبلی بود، در حالی که حجم موقعیتهای باز به بالاترین سطح تاریخ خود یعنی ۶۹۹,۱۶۴ لات رسید.

فعالیت معاملاتی در قرارداد اختیار معامله از ۲.۹ میلیون لات  در ماه ژوئن به ۸.۶ میلیون لات در ماه گذشته (جولای) افزایش یافت.

ارقام حجم معاملات بورس هم معاملات خرید و هم معاملات فروش را نشان می‌دهد، اما حتی با احتساب این شمارش مضاعف، گردش مالی ماه جولای چندین برابر اندازه یک بازار جهانی بود که به سرعت در حال رشد است اما همچنان سالانه تنها حدود ۱.۶ میلیون تن را شامل می‌شود.

بورس گوانگژو در پایان جولای، پس از اینکه قرارداد سپتامبر برای دو روز متوالی به سقف قیمتی خود رسید، محدودیت‌های موقعیت را به طور خاص برای اعضای غیربورسی اعمال کرد.

به نظر می‌رسید این اقدامات در حال کاهش تب سفته‌بازی بود تا اینکه CATL در ۱۱ آگوست  اعلامیه خود را منتشر کرد، که در آن زمان شعله‌های صعودی دوباره شعله‌ور شد و قیمت لیتیوم در دو روز بعد دوباره به سقف قیمتی خود رسید.

در حالی که برخی از فعالان بازار، به ویژه بازیگران صنعتی، ممکن است از مشکلات مجوز CATL آگاه بوده باشند، نوسانات قیمت به خودی خود به عنوان آهنربایی برای سفته‌بازان محلی که به دنبال "بزرگترین چیز بعدی" هستند، عمل کرده است.

چنین هجوم جمعیتی در چشم‌انداز آتی کامودیتی‌های چین رایج است و همان اثر یک صندوق مومنتوم غول‌پیکر [صندوقی که براساس روند قیمتی و عملکرد گذشته دارییها سرمایه گذاری می‌کند] را دارد که از یک بازار سریع‌الحرکت تغذیه می‌کند.

جنگ علیه درهم‌پیچیدگی

به گفته Paul Lusty، رئیس بخش مواد اولیه باتری در آژانس ارزیابی قیمتFastmarkets، حرکت قیمت ماه گذشته در قرارداد لیتیوم گوانگژو "یک شاهکار از نوسانات ناشی از احساسات بود.

دیدگاه Fastmarkets این است که "در زیر سطح، تقاضا همچنان ضعیف، موجودی‌ها بالا و خریداران محتاط هستند، که نشان‌دهنده عدم ارتباط بین حرکت قیمت و واقعیت بازار است."

در پی تأیید CATL مبنی بر نیاز به درخواست مجدد برای مجوز معدن منقضی شده‌اش، چه مقدار تغییر واقعی رخ داده است؟

سفته‌بازان چینی شرط می‌بندند که این نشانه‌ای از تغییر در سیاست‌های دولتی است.

پکن رقابت قیمتی بی‌نظم را هدف قرار داده است و رسانه‌های دولتی حمله به درهم‌پیچیدگی را تقویت می‌کنند؛ اصطلاحی که اکنون به رقابتی چنان شدید اشاره دارد که به خودتخریبی منجر می‌شود.

لیتیوم تنها بازاری نیست که این امر را به عنوان پیش‌درآمدی برای سرکوب گسترده‌تر ظرفیت مازاد مزمن در پایگاه صنعتی چین تفسیر کرده است.

رالی‌های به همان اندازه هیجانی در فولاد، زغال‌سنگ و پلی‌سیلیکون، که بلوک سازنده بخش بیش از حد گرم شده پنل‌های خورشیدی است، نیز رخ داده است.

طلوعی جدید؟

اینکه آیا این واقعاً طلوعی جدید برای قیمت از هم پاشیده لیتیوم است یا خیر، باید دید.

تمرکز بازار، به ویژه در چین، بر این خواهد بود که آیا CATL مجوز جدید معدن خود را دریافت می‌کند و چه اتفاقی برای سایر تولیدکنندگانی که در Yichun متمرکز هستند، می‌افتد.

به گفته شرکت مشاورهProject Blue، همه آنها تحت نظارت دقیق برای مغایرت‌های احتمالی بین حقوق استخراج دارای مجوز و نرخ‌های استخراج واقعی خود هستند.

در بازاری که تحت فشار ظرفیت تولید مازاد قرار گرفته است، هرگونه نشانه محدودیت از سوی تولیدکنندگان، چه داوطلبانه و چه غیرداوطلبانه، برای قیمت مثبت است.

با این حال، اینکه چقدر مثبت خواهد بود، بستگی به سفته‌بازان چینی دارد که در بازار لیتیوم گوانگژو تجمع کرده‌اند.

قرارداد آتی لیتیوم این بورس تا کنون در ماه آگوست بیش از ۱۲ میلیون معامله را ثبت کرده است.

کف (حباب) سفته‌بازی (speculative froth) [نشانه‌ای از حباب اقتصادی یا ریسک سقوط ناگهانی] همچنان وجود دارد.

CME lithium hydroxide and carbonate prices

نمودار جهش قیمت لیتیوم در پی خبر تعلیق معدن در چین، روند دو قرارداد اصلی لیتیوم را در بورس کالای شیکاگو (CME) از ژوئن ۲۰۲۴ تا آگوست ۲۰۲۵ نشان می‌دهد. خط آبی نشان‌دهنده قرارداد هیدروکسید لیتیوم و خط سفید نشان‌دهنده قرارداد کربنات لیتیوم است.

روند نزولی تا جولای ۲۰۲۵: هر دو قرارداد از اواسط سال ۲۰۲۴ تا اوایل جولای ۲۰۲۵ یک روند نزولی قابل توجه را تجربه کرده‌اند که نشان‌دهنده مازاد عرضه در بازار در این دوره است. در این دوره، قیمت کربنات لیتیوم از حدود ۱۳.۵۰ دلار به ازای کیلوگرم در آگوست  ۲۰۲۴ به حدود ۸.۰۰ دلار به ازای کیلوگرم در اوایل جولای ۲۰۲۵ کاهش یافته است.

جهش در آگوست ۲۰۲۵: نقطه عطف اصلی نمودار در آگوست ۲۰۲۵ رخ می‌دهد که در آن هر دو قرارداد، به ویژه کربنات لیتیوم، جهش قیمتی شدیدی را تجربه می‌کنند. این جهش بلافاصله پس از اعلام CATL مبنی بر تعلیق عملیات در معدن Jianxiawo اتفاق افتاده است. قیمت کربنات لیتیوم از حدود ۸.۵۰ دلار به ازای کیلوگرم  در اواخر جولای به حدود ۱۱.۵۹ دلار به ازای کیلوگرم در اواسط آگوست  افزایش یافته است، که یک افزایش ۲۷ درصدی از ابتدای آگوست  را منعکس می‌کند.

رابطه بین هیدروکسید و کربنات لیتیوم: این نمودار نشان می‌دهد که اگرچه هیدروکسید لیتیوم و کربنات لیتیوم روندهای مشابهی را دنبال می‌کنند، اما قرارداد کربنات لیتیوم (خط سفید) در دوره اخیر نوسانات شدیدتری را تجربه کرده است که نشان‌دهنده واکنش قوی‌تر این بخش از بازار به اخبار تعلیق عملیات CATL است.

Guangzhou Futures Exchange Li Carbonate Futures

نمودار "هجوم لیتیوم در بورس آتی گوانگژو فعالیت معاملاتی و حجم موقعیتهای باز قراردادهای آتی کربنات لیتیوم را از جولای  ۲۰۲۳ تا جولای  ۲۰۲۵ به تصویر می‌کشد. ستون‌های آبی نشان‌دهنده حجم معاملات (Trading Volumes) (محور سمت چپ) و خط زرد نشان‌دهنده حجم موقعیتهای باز (Market Open Interest) (محور سمت راست) است.

رشد چشمگیر حجم معاملات: از زمان شروع معاملات در جولای  ۲۰۲۳، حجم معاملات لیتیوم در بورس گوانگژو  به شدت افزایش یافته است. اوج قابل توجهی در جولای  ۲۰۲۵ مشاهده می‌شود که حجم معاملات به نزدیک به ۲۴ میلیون لات  می‌رسد که نشان‌دهنده افزایش شدید فعالیت سفته‌بازی است. این رقم بسیار بالاتر از رکوردهای قبلی مانند حدود ۱۲ میلیون لات  در نوامبر  ۲۰۲۳ است.

افزایش حجم موقعیتهای باز: حجم موقعیتهای باز نیز از جولای  ۲۰۲۳ به طور مداوم در حال افزایش بوده و در جولای  ۲۰۲۵ به بالاترین سطح خود یعنی ۶۹۹,۱۶۴ لات  رسیده است. افزایش همزمان حجم معاملات و حجم موقعیتهای باز نشان‌دهنده ورود سرمایه جدید و افزایش علاقه سرمایه‌گذاران به این بازار است.

فعالیت سفته‌بازی: مقایسه حجم معاملات با اندازه واقعی بازار جهانی لیتیوم (حدود ۱.۶ میلیون تن سالانه) نشان می‌دهد که حجم معاملات در گوانگژو  چندین برابر حجم فیزیکی بازار است، که این خود دلیلی بر وجود فعالیت سفته‌بازی شدید است.

تأثیر اقدامات محدودکننده: با وجود اعمال محدودیت‌های موقعیت توسط بورس گوانگژو در پایان جولای، اعلامیه CATL در آگوست  موجب شعله‌ور شدن مجدد فعالیت‌های سفته‌بازی و افزایش قیمت شد.

تحلیل و جمع‌بندی

بازار لیتیوم در حال حاضر با یک رالی قیمتی قابل توجه مواجه است که ناشی از خبر تعلیق عملیات در بزرگترین معدن لیتیوم چین، Jianxiawo، متعلق به CATL است. این افزایش قیمت، که از ابتدای آگوست  ۲۷ درصد برای قرارداد کربنات لیتیوم CME بوده، در نگاه اول منطقی به نظر می‌رسد زیرا حتی یک تعلیق سه‌ماهه می‌تواند بر بازار مازاد عرضه تأثیر بگذارد. با این حال، تحلیل‌های عمیق‌تر نشان می‌دهد که این رالی عمدتاً توسط سفته‌بازی مفرط در بورس آتی گوانگژو  چین هدایت می‌شود، جایی که حجم معاملات به سطوح بی‌سابقه‌ای رسیده است. دولت چین با هدف قرار دادن "رقابت قیمتی بی‌نظم" در تلاش برای کنترل "درهم‌پیچیدگی" در صنایع خود است، اما نوسانات اخیر نشان می‌دهد که سفته‌بازان به دنبال فرصت‌های جدید هستند. در حالی که محدودیت تولید از سوی تولیدکنندگان یک عامل مثبت برای قیمت است، تداوم این رالی به شدت به رفتار سفته‌بازان در گوانگژو  بستگی دارد. مدیران سرمایه‌گذاری باید بین سیگنال‌های بنیادی (کاهش عرضه واقعی) و هیجانات سفته‌بازانه تمایز قائل شوند و ریسک‌های ناشی از نوسانات شدید را در نظر بگیرند.

تحلیل کمّی

روندهای قیمتی

افزایش اخیر: قرارداد آتی کربنات لیتیوم CME از ابتدای ماه آگوست  ۲۷ درصد افزایش یافته است. این رشد قیمت در پی یک روند نزولی بلندمدت رخ داده است که در آن قیمت‌ها به پایین‌ترین سطوح خود در اوایل جولای  ۲۰۲۵ رسیده بودند (رجوع به نمودار قیمت).

سطوح قیمتی: در اواسط آگوست  ۲۰۲۵، قیمت کربنات لیتیوم CME به حدود ۱۱.۵۹ دلار به ازای کیلوگرم رسیده است، در حالی که در اواخر جولای  در حدود ۸.۵۰ دلار به ازای کیلوگرم  بود. این جهش، بازگشت قابل توجهی از کف‌های قیمتی اخیر را نشان می‌دهد.

عرضه و تقاضا

تأثیر تعلیق CATL: تعلیق عملیات در معدن Jianxiawo CATL، بزرگترین معدن لیتیوم چین، به طور قابل توجهی بر عرضه جهانی تأثیر می‌گذارد. اگرچه مدت زمان تعلیق سه ماه پیش‌بینی شده است، اما این موضوع در یک بازار به شدت مازاد عرضه، تأثیر کاهشی بر ظرفیت تولید خواهد داشت.

وضعیت کلی بازار: علی‌رغم کاهش موقت عرضه ناشی از تعلیقCATL، بازار جهانی لیتیوم همچنان با چالش مازاد عرضه مواجه است. تحلیل Fastmarkets نشان می‌دهد که تقاضا همچنان ضعیف و موجودی‌ها بالا است، که این وضعیت عدم انطباق بین حرکت قیمت و واقعیت‌های بنیادی بازار را تشدید می‌کند.

ظرفیت تولید: ظرفیت تولید جهانی لیتیوم در حال حاضر در حدود ۱.۶ میلیون تن در سال تخمین زده می‌شود، اما افزایش ظرفیت در سال‌های اخیر به مازاد عرضه منجر شده است.

آمارهای سفته‌بازی

حجم معاملات بی‌سابقه: بورس آتی گوانگژو در ماه جولای  ۲۰۲۵، گردش مالی نزدیک به ۲۴ میلیون لات  را برای قرارداد لیتیوم ثبت کرده است، که رکورد قبلی (حدود ۱۲ میلیون لات  در نوامبر  ۲۰۲۳) را شکست. این رقم، چندین برابر اندازه بازار فیزیکی جهانی است و نشان‌دهنده فعالیت سفته‌بازی شدید است.

حجم معاملات باز: حجم معاملات باز نیز به بالاترین سطح تاریخ خود یعنی ۶۹۹,۱۶۴ لات  در جولای  ۲۰۲۵ رسیده است، که نشان‌دهنده افزایش تعهدات معاملاتی و ورود سرمایه جدید به بازار سفته‌بازی است.

رالی‌های هیجانی: سفته‌بازان چینی عامل اصلی این جهش قیمتی هستند که صرفاً بر اساس احساسات بازار و نه واقعیت‌های بنیادی عمل می‌کنند. این پدیده قبلاً در بازارهای فولاد، زغال‌سنگ و پلی‌سیلیکون نیز مشاهده شده است.

پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت

کوتاه‌مدت: در کوتاه‌مدت، قیمت لیتیوم به شدت تحت تأثیر اخبار مربوط به وضعیت مجوز CATL و اقدامات نظارتی دولت چین بر سایر تولیدکنندگان در Yichun خواهد بود. هرگونه نشانه محدودیت عرضه، چه اجباری و چه داوطلبانه، می‌تواند به رالی قیمتی دامن بزند. با این حال، ماهیت سفته‌بازانه این رالی، ریسک تصحیح قیمتی شدید را در صورت تغییر احساسات بازار یا عدم تأیید انتظارات، افزایش می‌دهد.

میان‌مدت: در میان‌مدت، مازاد عرضه جهانی لیتیوم و رشد تقاضای نسبتاً آرام‌تر در مقایسه با رشد ظرفیت، احتمالاً فشار نزولی بر قیمت‌ها وارد خواهد کرد. مگر اینکه دولت چین به طور جدی و گسترده به سرکوب ظرفیت‌های مازاد بپردازد، بازگشت به قیمت‌های پایدار و بالا محتمل نخواهد بود. تمرکز بر چگونگی تطبیق عرضه با تقاضای واقعی در بخش خودروهای برقی و ذخیره‌سازی انرژی حیاتی است.

تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک

تغییر سیاست‌های دولتی در چین (جنگ علیه درهم‌پیچیدگی): دولت چین در حال حاضر سیاستی فعال برای مقابله با "رقابت قیمتی بی‌نظم" و پدیده "درهم‌پیچیدگی" در صنایع خود، از جمله لیتیوم، در پیش گرفته است. این رویکرد به معنای سرکوب ظرفیت‌های مازاد و تقویت سلامت کلی بخش صنعتی است. اقداماتی مانند نظارت بر مجوزهای معدنی و نرخ‌های استخراج، که CATL و سایر تولیدکنندگان در Yichun با آن مواجه هستند، نشان‌دهنده جدیت پکن در این زمینه است. این سیاست‌ها می‌توانند به صورت غیرمستقیم به کاهش عرضه و در نتیجه حمایت از قیمت‌ها منجر شوند، حتی اگر هدف اصلی آنها تنظیم بازار و جلوگیری از رقابت مخرب باشد. این روند در سایر بخش‌های صنعتی چین نیز مشاهده شده و به نظر می‌رسد یک سیاست کلان دولتی است.

ریسک‌های سیاسی و نظارتی: فعالیت سفته‌بازی مفرط در بورس‌هایی مانند گوانگژو  می‌تواند واکنش‌های نظارتی شدیدتری را از سوی دولت چین در پی داشته باشد. بورس گوانگژو  پیش‌تر محدودیت‌های موقعیت را اعمال کرده است، و در صورت ادامه هیجانات سفته‌بازی، اقدامات سخت‌گیرانه‌تری مانند افزایش هزینه‌های معاملاتی یا محدودیت‌های بیشتر برای سفته‌بازان غیرصنعتی می‌تواند اعمال شود. این اقدامات می‌توانند به سرعت "کف سفته‌بازی" را از بازار خارج کرده و موجب تصحیح شدید قیمت‌ها شوند.

جغرافیای تولید: تمرکز تولید لیتیوم در مناطقی مانند Yichun چین، این مناطق را در برابر تغییرات سیاست‌های محلی و نظارت‌های دولتی بسیار حساس می‌کند. هرگونه محدودیت عملیاتی در این مناطق، تأثیر قابل توجهی بر عرضه جهانی خواهد داشت.

ارتباط با روندهای کلان جهانی

تقاضای چین و هند: چین همچنان بزرگترین مصرف‌کننده و بازیگر اصلی در بازار لیتیوم است، به دلیل صنعت خودروهای برقی و باتری‌سازی عظیم خود. تقاضا از سوی هند نیز در حال رشد است، اما سرعت رشد آن در مقایسه با ظرفیت‌های تولیدی جهانی هنوز نمی‌تواند مازاد عرضه را جذب کند.

نرخ بهره و سیاست‌های پولی: محیط کلان اقتصادی با نرخ‌های بهره بالاتر در سطح جهانی می‌تواند بر سرمایه‌گذاری در پروژه‌های معدنی جدید تأثیر بگذارد و در بلندمدت بر پویایی عرضه و تقاضا اثر بگذارد.

تحلیل سناریو

برای آینده بازار لیتیوم، سه سناریوی محتمل را با توجه به محتوای گزارش و روندهای موجود تحلیل می‌کنیم:

سناریوی اول (خوش‌بینانه): سرکوب موفق مازاد عرضه و تثبیت قیمت

فرض: دولت چین به طور گسترده و مؤثر، سیاست‌های سرکوب ظرفیت مازاد را در صنعت لیتیوم (و سایر صنایع) ادامه می‌دهد و CATL به سرعت مجوز جدید خود را با محدودیت‌های تولیدی دریافت می‌کند. سایر تولیدکنندگان در Yichun نیز مجبور به کاهش تولید یا تطابق با قوانین نظارتی سخت‌گیرانه‌تر می‌شوند.

پیامدها برای قیمت و عرضه: این سناریو منجر به کاهش واقعی عرضه لیتیوم از سوی چین خواهد شد. در نتیجه، قیمت‌ها می‌توانند در یک روند صعودی پایدارتر قرار گیرند، زیرا عدم توازن بین عرضه و تقاضا کاهش می‌یابد. بازار از هیجانات سفته‌بازانه فاصله گرفته و بیشتر بر مبنای تحلیلهای بنیادی عمل خواهد کرد. عرضه جهانی لیتیوم منطقی‌تر خواهد شد و فشار نزولی بلندمدت بر قیمت‌ها کاهش می‌یابد.

ریسک‌ها و فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران

فرصت‌ها: فرصت‌های سرمایه‌گذاری در تولیدکنندگان لیتیوم خارج از چین که از افزایش قیمت‌ها سود می‌برند، و همچنین در شرکت‌هایی که فناوری‌های استخراج پایدارتر یا بازیافت لیتیوم را توسعه می‌دهند.

ریسک‌ها: ریسک کمتر از سفته‌بازی، اما ریسک‌های نظارتی چین همچنان وجود دارد.

سناریوی دوم (بدبینانه): ادامه مازاد عرضه و فروپاشی رالی سفته‌بازانه

فرض: اقدامات نظارتی چین ناکافی یا موقتی بوده و تنها به صورت مقطعی بر عرضه تأثیر می‌گذارد. CATL مجوز خود را به سرعت دریافت کرده و تولید را از سر می‌گیرد و سایر تولیدکنندگان نیز به سرعت با قوانین جدید تطبیق می‌یابند بدون اینکه کاهش تولید قابل توجهی رخ دهد. در همین حال، تقاضای جهانی لیتیوم، به ویژه در بخش خودروهای برقی، کندتر از پیش‌بینی‌ها رشد می‌کند.

تأثیر بر بازار: رالی قیمتی کنونی که عمدتاً سفته‌بازانه است، فرو خواهد ریخت. قیمت‌ها دوباره به سطوح پایین‌تر از پیش از افزایش اخیر بازخواهند گشت و حتی ممکن است به کف‌های جدیدی برسند. بازار دوباره تحت فشار شدید مازاد عرضه قرار خواهد گرفت و سودآوری تولیدکنندگان لیتیوم به شدت کاهش می‌یابد.

ریسک‌ها و فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران

فرصت‌ها: فرصت‌های خرید در قیمت‌های پایین‌تر برای سرمایه‌گذاران بلندمدت که به رشد آتی تقاضای لیتیوم اعتقاد دارند.

ریسک‌ها: ریسک سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های تولیدکننده لیتیوم به دلیل افت قیمت‌ها و کاهش سودآوری.

سناریوی سوم (ادامه وضع موجود): نوسانات بالا و تسلط سفته‌بازی

فرض: وضعیت کنونی ادامه می‌یابد که با مازاد عرضه بنیادی همراه با نوسانات شدید قیمتی ناشی از فعالیت‌های سفته‌بازانه مشخص می‌شود. اخبار مربوط به محدودیت‌های عرضه یا تغییرات نظارتی به سرعت توسط سفته‌بازان مورد بهره‌برداری قرار گرفته و رالی‌های قیمتی کوتاه و شدید ایجاد می‌کند، اما این رالی‌ها پایدار نیستند و به دنبال آنها تصحیحات قیمتی رخ می‌دهد.

ریسک‌ها و فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران

فرصت‌ها: فرصت‌های معاملاتی کوتاه‌مدت برای تریدرهای حرفه‌ای که می‌توانند از نوسانات قیمت سود ببرند.

ریسک‌ها: ریسک بسیار بالا برای سرمایه‌گذاران بلندمدت و صنعتی، زیرا قیمت‌ها تحت تأثیر عوامل غیربنیادی قرار دارند و پیش‌بینی روند آنها دشوار است. این سناریو به عدم قطعیت در برنامه‌ریزی‌های بلندمدت منجر می‌شود.

تحلیل از دیدگاه ذی‌نفعان مختلف

ذی‌نفعان کلیدی در بازار لیتیوم بر اساس مبانی گزارش و پویایی‌های بازار عبارتند از:

تولیدکنندگان لیتیوم

دیدگاه: تولیدکنندگانی مانند CATL و سایر شرکت‌ها در Yichun چین، به دنبال حفظ یا افزایش سهم بازار و سودآوری خود هستند. تعلیق عملیات در معدن Jianxiawo و نظارت‌های بوروکراتیک، چالش‌های مهمی را برای آنها ایجاد می‌کند، اما در عین حال می‌تواند به کاهش مازاد عرضه و حمایت از قیمت‌ها کمک کند. تولیدکنندگان خارج از چین ممکن است از این کاهش عرضه احتمالی سود ببرند.

پیامدها: ریسک‌های نظارتی، هزینه‌های احتمالی برای تطابق با قوانین جدید، و فرصت‌های بهبود قیمت در صورت کاهش عرضه کلی بازار.

سفته‌بازان و تریدرها

دیدگاه: سفته‌بازان در بورس‌هایی مانند گوانگژو به دنبال بهره‌برداری از نوسانات قیمتی کوتاه‌مدت و کسب سود سریع هستند. آنها به اخبار و احساسات بازار بیش از تحلیلهای بنیادی توجه می‌کنند. حجم بالای معاملات در گوانگژو  نشان‌دهنده فعالیت شدید این گروه است.

پیامدها: فرصت‌های سودآوری بالا در نوسانات شدید، اما ریسک‌های قابل توجه از دست دادن سرمایه در صورت تغییر ناگهانی روند یا مداخلات نظارتی. این گروه موجب افزایش نوسانات و عدم شفافیت در بازار می‌شوند.

مصرف‌کنندگان صنعتی

دیدگاه: شرکت‌هایی مانند خودروسازان برقی و تولیدکنندگان باتری، به دنبال تأمین پایدار و مقرون به صرفه لیتیوم هستند. نوسانات شدید قیمت و عدم قطعیت در عرضه می‌تواند بر برنامه‌ریزی تولید و هزینه‌های آنها تأثیر منفی بگذارد. آنها از یک بازار با قیمت‌های پایدار و قابل پیش‌بینی سود می‌برند.

پیامدها: افزایش هزینه‌های مواد اولیه در صورت افزایش قیمت لیتیوم، نیاز به تنوع بخشیدن به منابع تأمین و استراتژی‌های پوشش ریسک.

دولت چین و نهادهای نظارتی

دیدگاه: هدف اصلی دولت چین، ایجاد یک محیط رقابتی سالم و پایدار برای صنایع خود، جلوگیری از رقابت مخرب و "درهم‌پیچیدگی"، و تضمین امنیت منابع استراتژیک است. اقدامات نظارتی آنها بر معادن لیتیوم و محدودیت‌های سفته‌بازی در بورس، در راستای این اهداف است.

پیامدها: تأثیر مستقیم بر سیاست‌های عرضه و قیمت‌ها، اما با هدف بلندمدت تثبیت و توسعه پایدار صنعت.

سرمایه‌گذاران بلندمدت

دیدگاه: سرمایه‌گذاران بلندمدت به دنبال ارزش‌آفرینی پایدار در صنعت لیتیوم هستند که از رشد بلندمدت تقاضا برای خودروهای برقی و ذخیره‌سازی انرژی ناشی می‌شود. نوسانات کوتاه‌مدت سفته‌بازانه برای آنها "نویز" محسوب می‌شود. آنها به دنبال شرکت‌هایی با بنیادهای قوی، ذخایر پایدار و فناوری‌های نوآورانه هستند.

پیامدها: نیاز به تمایز بین رالی‌های سفته‌بازانه و روندهای بنیادی، و فرصت‌های خرید در زمان تصحیح‌های قیمتی.

جمع‌بندی

رالی اخیر قیمت لیتیوم که ناشی از تعلیق موقت در معدن Jianxiawo CATL است، عمدتاً توسط فعالیت‌های سفته‌بازانه در بورس آتی گوانگژو  تقویت شده است. در حالی که این تعلیق به طور منطقی می‌تواند بر عرضه در یک بازار مازاد عرضه تأثیر بگذارد، اما حجم معاملات و نوسانات نشان می‌دهد که هیجانات سفته‌بازانه از واقعیت‌های بنیادی پیشی گرفته‌اند. دولت چین در حال تلاش برای مقابله با "رقابت قیمتی بی‌نظم" است که ممکن است به کاهش ظرفیت مازاد کمک کند، اما تأثیر بلندمدت این سیاست‌ها و واکنش سفته‌بازان هنوز نامشخص است.

توصیه‌های عملی

برای سرمایه‌گذاران

احتیاط در برابر سفته‌بازی: از سرمایه‌گذاری صرفاً بر مبنای هیجانات کوتاه‌مدت در بازارهای آتی پرهیز کنید. "کف سفته‌بازی" می‌تواند به سرعت از بین برود و منجر به تصحیح‌های شدید قیمتی شود.

تمرکز بر: بر تحلیل عوامل بنیادی عرضه و تقاضا، سلامت مالی شرکت‌ها، و ذخایر لیتیوم آنها تمرکز کنید. شرکت‌هایی با پروژه‌های قوی و هزینه‌های تولید پایین، در بلندمدت مقاوم‌تر خواهند بود.

تنوع‌بخشی: پورتفولیوی خود را در بخش کامودیتی‌ها متنوع کنید و تنها به لیتیوم وابسته نباشید، زیرا این بازار می‌تواند نوسانات شدیدی را تجربه کند.

نظارت بر سیاست‌های چین: تحولات مربوط به سیاست‌های نظارتی دولت چین بر صنعت لیتیوم و معادن آن را به دقت دنبال کنید، زیرا این سیاست‌ها تأثیر مستقیمی بر عرضه خواهند داشت.

برای مصرف‌کنندگان صنعتی

استراتژی‌های تأمین پایدار: به دنبال تنوع بخشیدن به منابع تأمین لیتیوم خود باشید تا وابستگی به یک منطقه یا یک تولیدکننده خاص را کاهش دهید. قراردادهای بلندمدت با تولیدکنندگان معتبر می‌تواند به تثبیت هزینه‌ها کمک کند.

پوشش ریسک: استفاده از ابزارهای مالی مانند قراردادهای آتی یا اختیار معامله می‌تواند به پوشش ریسک نوسانات قیمت لیتیوم کمک کند و از شوک‌های قیمتی ناگهانی جلوگیری کند.

تحقیق و توسعه در فناوری‌های باتری: سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D) برای یافتن جایگزین‌های لیتیوم یا بهبود کارایی باتری‌های موجود می‌تواند ریسک وابستگی را در بلندمدت کاهش دهد.

مدیریت موجودی: با توجه به نوسانات قیمتی، استراتژی‌های مدیریت موجودی بهینه برای جلوگیری از انباشت موجودی در قیمت‌های بالا یا کمبود در زمان افزایش تقاضا، ضروری است.

در نهایت، بازار لیتیوم در نقطه‌ای حساس قرار دارد که تأثیر متقابل نیروهای بنیادی (عرضه و تقاضا)، سفته‌بازی و مداخلات دولتی، آینده قیمت‌ها را شکل خواهد داد. موفقیت در این بازار نیازمند تحلیل دقیق، انعطاف‌پذیری و مدیریت ریسک فعال است.

۰۴/۰۵/۲۹