رشد تولید جهانی سرب در سال ۲۰۲۴ با راهبری معادن کلیدی
در سال ۲۰۲۵، تولید سرب تحت تأثیر افزایش تولید چین، روسیه و هند قرار خواهد گرفت که این افزایش، کاهش تولید در استرالیا و پرو به دلیل تعطیلی برنامهریزیشده معادن را جبران خواهد کرد.
تولید جهانی سرب در سال ۲۰۲۴ به ۴,۵۹۰.۷ هزار تن رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایش ۲.۸ درصدی را نشان میدهد. در این میان، استرالیا، مکزیک، روسیه و هند مجموعاً ۲۷.۸ درصد از کل تولید جهانی را به خود اختصاص دادند. استرالیا و هند، به دلیل افزایش تولید پروژههایی مانند معدن فلزات پایه Abra در استرالیا و معادنSindesar، Zawar و Rajpura Dariba در هند، از مشارکتکنندگان اصلی این رشد بودند. تولید مکزیک نیز با وجود یک اختلاف کارگری چهارماهه در اوایل سال، به لطف عیار بالاتر در معدن Peñasquito شرکت Newmont افزایش یافت، در حالی که شروع به کار معدن Ozernoe روسیه نیز به این رشد افزود.
در سال ۲۰۲۵، تولید سرب تحت تأثیر افزایش تولید از سوی چین، روسیه و هند قرار خواهد گرفت که این افزایش، کاهش تولید در استرالیا و پرو به دلیل تعطیلی برنامهریزیشده معادن را جبران خواهد کرد. تولید سرب چین، به عنوان بزرگترین تولیدکننده جهان، در سال ۲۰۲۵ رشد جزئی ۲.۱ درصدی را تجربه خواهد کرد، اما رشد بلندمدت آن با نرخ رشد سالانه مرکب ۰.۵ درصد تا سال ۲۰۳۰ کند خواهد بود که دلیل آن، اضافه شدن ظرفیتهای جدید محدود است.
در همین حال، تولید سرب استرالیا در سال ۲۰۲۴ با جهش ۱۱.۴ درصدی به ۵۰۲.۵ هزار تن رسید که ناشی از پروژههایی مانند Abra Base Metals و عیار بالاتر در معدن Cannington شرکت South32 بود. با این حال، این رشد به دلیل تولید کمتر از معادنی که برای تعطیلی برنامهریزی شدهاند، (مانند Potosi/Silver Peak ۲۰۲۵) و (Rasp ۲۰۲۶) که ذخایر آنها در حال اتمام است، تعدیل شد. علاوه بر این، قرار گرفتن پروژه باطلههای معدن Century در وضعیت مراقبت و نگهداری به دنبال آتشسوزی منطقهای در اکتبر ۲۰۲۴، بر تولید تأثیر بیشتری گذاشت. انتظار میرود در آینده، تولید استرالیا با نرخ رشد سالانه مرکب منفی ۱.۳ درصد تا سال ۲۰۳۰ کاهش یابد که عمدتاً به دلیل تعطیلیهای برنامهریزیشده معادن است.
در مقابل، کشورهای آمریکای شمالی شامل ایالات متحده، کانادا و مکزیک رشد را تجربه خواهند کرد و تولید آنها از سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ به میزان ۲۹ درصد افزایش خواهد یافت که ناشی از پروژههای جدیدی (مانند Hermosa ۲۰۲۷، La Colorada Skarn و Pine Point ۲۰۲۹) است.
در دوره پیشبینی (۲۰۲۵-۲۰۳۰)، انتظار میرود رشد تولید جهانی سرب با نرخ ۰.۰۳ درصد تقریباً ثابت باشد که تحت تأثیر تعطیلی معادن قرار گرفته، اما با پروژههای جدیدی مانندBunker Hill، Tala Hamza و Corani جبران خواهد شد.
تولید جهانی معدنی سرب (هزار تن)، 2030–2010
نمودار ارائه شده، دو متغیر کلیدی بازار جهانی سرب را از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۰ به تصویر میکشد:
تولید جهانی (میلههای عمودی، محور چپ): این بخش حجم تولید سالانه سرب را بر حسب هزار تن نمایش میدهد.
نرخ رشد سالانه (خط آبی، محور راست): این خط، درصد تغییرات تولید نسبت به سال قبل را نشان میدهد.
تحلیل روندها
دوره 2013-2010: این دوره با تولید بالا و رشد مثبت آغاز شد. تولید در سال ۲۰۱۳ به اوج خود در این دهه رسید که با نرخ رشد مثبت (حدود ۷ درصد) همراه بود.
دوره 2016-2014: یک افت شدید در نرخ رشد در سال ۲۰۱۴ مشاهده میشود که به محدوده منفی ۶ درصد سقوط کرد و باعث کاهش قابل توجه حجم تولید شد. این کاهش، شدیدترین انقباض در دوره مورد بررسی است. پس از آن، بازار وارد یک دوره بهبود شد، اما تولید هرگز به سطح اوج سال ۲۰۱۳ بازنگشت.
دوره 2019-2017: تولید نسبتاً باثبات ماند و نرخ رشد نوسانات کمتری را تجربه کرد و عمدتاً در محدوده مثبت قرار داشت.
دوره 2022-2020: سال ۲۰۲۰ شاهد یک افت دیگر در تولید و نرخ رشد منفی بود که احتمالاً تحت تأثیر همهگیری جهانی کووید-۱۹ و اختلالات ناشی از آن در زنجیره تأمین بوده است. پس از آن، یک بهبود سریع در سال ۲۰۲۱ با جهش نرخ رشد (بیش از ۲ درصد) و افزایش تولید مشاهده میشود.
چشمانداز 2030-2024 (پیشبینی): گزارش و نمودار نشان میدهند که پس از یک رشد مثبت در سال ۲۰۲۴ (حدود ۲.۸ درصد)، نرخ رشد تولید جهانی به سمت صفر میل کرده و تقریباً ثابت باقی خواهد ماند. حجم تولید سالانه در این دوره در محدوده ۴۷۰۰ تا ۴۸۰۰ هزار تن نوسان میکند. این ثبات، نتیجه تعادل میان تعطیلی معادن قدیمی (عمدتاً در استرالیا) و ورود پروژههای جدید (عمدتاً در آمریکای شمالی) است. نرخ رشد در سال ۲۰۳۰ به محدوده منفی (حدود منفی ۲ درصد) وارد میشود که نشاندهنده یک چشمانداز انقباضی در پایان دوره پیشبینی است.
پیام کلیدی نمودار: بازار جهانی تولید سرب معدنی پس از یک دوره نوسانات شدید، وارد یک فاز ثبات نسبی و رشد تقریباً صفر میشود. این وضعیت نشان میدهد که توازن عرضه به شدت به زمانبندی دقیق تعطیلی معادن قدیمی و راهاندازی پروژههای جدید وابسته خواهد بود و هرگونه تأخیر یا اختلال در هر یک از این دو سو، میتواند به سرعت بازار را به سمت مازاد یا کسری عرضه سوق دهد.
تحلیل و جمعبندی
تحلیل کمّی
عرضه و تقاضا
چشمانداز تولید جهانی سرب برای دوره ۲۰۲۵-۲۰۳۰ تقریباً ثابت و با نرخ رشد سالانه مرکب ۰.۰۳ درصد پیشبینی شده است. این وضعیت، یک تعادل شکننده بین کاهش تولید در استرالیا (با CAGR منفی ۱.۳ درصد) به دلیل تعطیلی معادن کلیدی و رشد تولید در آمریکای شمالی (با رشد ۲۹ درصدی تا ۲۰۳۰) به لطف پروژههای جدید را نشان میدهد.
عرضه: طبق پیشبینی گروه بینالمللی مطالعات سرب و روی(ILZSG)، عرضه جهانی معدنی سرب در سال ۲۰۲۵ با رشد ۲.۱ درصدی به ۴.۶۴ میلیون تن خواهد رسید. با این حال، گزارشها حاکی از آن است که بازار جهانی سرب تصفیهشده در سال ۲۰۲۵ با مازاد عرضه مواجه خواهد شد که این رقم میتواند به حدود ۱۲۱,۰۰۰ تن برسد، که تقریباً دو برابر مازاد سال ۲۰۲۴ است. این مازاد عرضه، عمدتاً ناشی از افزایش تولید ثانویه (بازیافت) و همچنین افزایش تولید در چین و روسیه است.
تقاضا: تقاضا برای سرب همچنان به شدت به بخش باتریهای سربی-اسیدی وابسته است که بیش از ۸۰ درصد مصرف جهانی را تشکیل میدهد. بازار جهانی باتریهای سربی-اسیدی با نرخ رشد سالانه مرکب حدود ۵.۶ درصد در حال رشد است که عمدتاً ناشی از تقاضا برای سیستمهای برق اضطراری (UPS)، مراکز داده، مخابرات و بخش خودروسازی (برای سیستمهای استارت، روشنایی و احتراق - SLI) است. با وجود رشد خودروهای برقی(EVs)، باتریهای سربی-اسیدی همچنان در سیستمهای ۱۲ ولتی این خودروها کاربرد دارند.
روند قیمتی
با توجه به پیشبینی مازاد عرضه، فشار بر قیمتهای سرب در بورس فلزات لندن (LME) محتمل است. در آخرین روزهای جولای ۲۰۲۵، قیمت نقدی سرب در LME در محدوده ۲,۰۱۵ تا ۲,۰۲۰ دلار بر تن معامله شده است.تحلیلهای فنی نشان میدهند که قیمت با مقاومتهای کلیدی مواجه است و چشمانداز کوتاهمدت، نوسانی و متمایل به نزولی است. با این حال، هرگونه اختلال غیرمنتظره در عرضه، مانند اعتصابات کارگری در مکزیک یا پرو، یا تأخیر در پروژههای جدید، میتواند به سرعت این مازاد را از بین برده و باعث جهش قیمت شود.
تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک
ملیگرایی منابع
سیاستهای ملیگرایانه در کشورهای تولیدکننده، یک ریسک کلیدی برای ثبات عرضه سرب است.
مکزیک: این کشور با چالشهای مداوم در روابط کارگری و قوانین معدنی مواجه است. اعتصابات کارگری، مانند آنچه در معدن Peñasquito رخ داد، میتواند به سرعت تولید را مختل کند. دولت مکزیک سیاستهای سختگیرانهتری در زمینه محیط زیست و واگذاری امتیازات جدید اتخاذ کرده که میتواند سرمایهگذاریهای آتی را با چالش مواجه سازد.
روسیه: با وجود آغاز به کار معدنOzernoe، تحریمهای غربی علیه شرکتهای روسی و مالک آن، چالشهایی را برای تأمین تجهیزات و دسترسی به بازارهای غربی ایجاد کرده است. این معدن احتمالاً تولید خود را به سمت بازارهای آسیایی، به ویژه چین، هدایت خواهد کرد که این امر میتواند دینامیک جریان تجارت جهانی سرب را تغییر دهد.
چین: به عنوان بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده، سیاستهای چین تأثیر تعیینکنندهای بر بازار دارد. رشد کند تولید داخلی چین(CAGR ۰.۵ درصد تا ۲۰۳۰) در کنار استانداردهای سختگیرانه زیستمحیطی، این کشور را به طور فزایندهای به واردات کنسانتره وابسته میکند. این وابستگی به چین قدرت میدهد تا از طریق کنترل واردات و تعرفهها، بر قیمتهای جهانی تأثیر بگذارد.
تحلیل سناریو
سناریوی اول (خوشبینانه - فشار بر قیمتها)
پروژههای جدید در آمریکای شمالی(Hermosa, Pine Point) و سایر نقاط(Tala Hamza, Corani) بدون تأخیر و با ظرفیت کامل وارد مدار تولید شوند. رشد اقتصادی جهانی بیش از حد انتظار بهبود یابد و تقاضا برای خودرو و سیستمهای ذخیره انرژی افزایش یابد. در این حالت، مازاد عرضه پیشبینیشده تحقق یافته و حتی افزایش مییابد که منجر به کاهش قیمت سرب به زیر سطح ۲,۰۰۰ دلار بر تن خواهد شد.
سناریوی دوم (بدبینانه - جهش قیمتها)
تنشهای ژئوپلیتیک مرتبط با روسیه تشدید شده و صادرات معدن Ozernoe با موانع جدی روبرو شود. اعتصابات گسترده یا ناآرامیهای اجتماعی در مکزیک و پرو تولید را متوقف کند. همزمان، تقاضا از سوی بخش ذخیره انرژی و مراکز داده قوی باقی بماند. این سناریو به سرعت بازار را با کسری عرضه مواجه کرده و قیمتها میتوانند به سمت سطوح ۲,۳۰۰ تا ۲,۵۰۰ دلار بر تن حرکت کنند.
سناریوی سوم (ادامه وضع موجود - بازار نوسانی)
روند فعلی ادامه مییابد؛ یعنی تعطیلی معادن استرالیا طبق برنامه پیش میرود و پروژههای جدید با تأخیرهای جزئی و مشکلات معمول راهاندازی میشوند. رشد تقاضا نیز مطابق پیشبینیها، ملایم خواهد بود. در این سناریو، بازار در یک توازن شکننده باقی میماند و قیمتها در محدوده ۲,۰۰۰ تا ۲,۲۰۰ دلار بر تن نوسان خواهند کرد. ریسک اصلی در این سناریو، هرگونه اختلال غیرمنتظره در عرضه است که میتواند نوسانات شدیدی ایجاد کند. فرصت برای سرمایهگذاران، شناسایی تولیدکنندگان کمهزینه و باثبات است که میتوانند در این بازار نوسانی، سودآوری خود را حفظ کنند.
تحلیل از دیدگاه ذینفعان
تولیدکنندگان معدنی (مانندSouth32, Newmont): با چشمانداز رشد ثابت تولید و فشار احتمالی بر قیمتها، تمرکز اصلی این شرکتها بر بهینهسازی هزینهها، مدیریت کارآمد تعطیلی معادن قدیمی و توسعه پروژههای جدید با هزینه سرمایهای پایین خواهد بود.
مصرفکنندگان صنعتی (تولیدکنندگان باتری مانندClarios, EnerSys): نگرانی اصلی این گروه، ثبات عرضه و جلوگیری از نوسانات شدید قیمت است. با توجه به ریسکهای ژئوپلیتیک و کارگری، آنها ممکن است به سمت انعقاد قراردادهای تأمین بلندمدت، تنوعبخشی به منابع تأمین خود (کاهش وابستگی به یک کشور خاص) و افزایش استفاده از سرب بازیافتی حرکت کنند.
سرمایهگذاران (در سهام شرکتهای معدنی یا صندوقهای کالایی): چشمانداز رشد تقریباً صفر، جذابیت سرمایهگذاری برای رشد انفجاری را کاهش میدهد. در عوض، تمرکز بر شرکتهایی با ترازنامه قوی، داراییهای با عمر طولانی در مناطق باثبات سیاسی و توانایی پرداخت سود سهام، استراتژی منطقیتری خواهد بود. پروژههای جدید در آمریکای شمالی ممکن است فرصتهای جذابی ارائه دهند.
دولتهای کشورهای تولیدکننده (استرالیا، مکزیک، پرو): این دولتها با چالش ایجاد توازن میان کسب درآمد از منابع معدنی و پاسخگویی به فشارهای اجتماعی و زیستمحیطی روبرو هستند. سیاستهای آنها در زمینه صدور مجوز، مالیات و قوانین کارگری، نقش تعیینکنندهای در چشمانداز سرمایهگذاری و تولید آینده خواهد داشت.
نکات کلیدی
چشمانداز عرضه ثابت: رشد تولید جهانی سرب تا سال ۲۰۳۰ تقریباً صفر خواهد بود. این ثبات، نتیجه موازنه بین تعطیلی معادن در استرالیا و آغاز به کار پروژههای جدید در آمریکای شمالی است.
ریسک مازاد عرضه کوتاهمدت: پیشبینیها برای سال ۲۰۲۵ حاکی از مازاد عرضه در بازار سرب تصفیهشده است که میتواند قیمتها را تحت فشار قرار دهد.
وابستگی به تقاضای باتری: بازار سرب به شدت به صنعت باتریهای سربی-اسیدی وابسته است. رشد این بخش، بهویژه در سیستمهای برق اضطراری و مراکز داده، عامل کلیدی تقاضا است.
ریسکهای ژئوپلیتیک و کارگری: بیثباتی در مکزیک (اعتصابات)، پرو (ناآرامیهای اجتماعی) و روسیه (تحریمها) مهمترین ریسکهای سمت عرضه هستند که میتوانند به سرعت توازن بازار را برهم زنند.
نقش محوری چین: چین به عنوان بزرگترین مصرفکننده و تولیدکننده، با کنترل بر واردات و تولید داخلی، اهرم اصلی تأثیرگذاری بر قیمتهای جهانی باقی میماند.
جمعبندی
بازار جهانی سرب در آستانه یک دوره گذار قرار دارد. هیجان رشد سریع جای خود را به یک واقعیت جدید یعنی "مدیریت ثبات" داده است. در حالی که آمار کلی، یک بازار با رشد تقریباً صفر را نشان میدهد، تغییرات جغرافیایی در عرضه (از استرالیا به آمریکای شمالی) و ریسکهای ژئوپلیتیک، پویایی قابل توجهی را در زیر سطح این آرامش ظاهری ایجاد میکنند.
توصیهها
برای سرمایهگذاران
تمرکز بر کیفیت و هزینه: با توجه به چشمانداز قیمتهای نوسانی و عدم رشد چشمگیر، سرمایهگذاری در شرکتهای تولیدکننده سرب باید بر روی آنهایی متمرکز شود که در چارک پایین منحنی هزینه قرار دارند و در مناطق با ثبات سیاسی فعالیت میکنند.
توجه به پروژههای آمریکای شمالی: پروژههای جدیدی مانند Hermosa (ایالات متحده) و Pine Point (کانادا) پتانسیل ایجاد ارزش را دارند، زیرا در مناطقی با ریسک ژئوپلیتیک کمتر واقع شدهاند و میتوانند از تقاضای منطقهای بهرهمند شوند.
زیر نظر گرفتن بازار بازیافت: صنعت بازیافت سرب به دلیل اهمیت زیستمحیطی و نقش آن در تأمین عرضه ثانویه، یک حوزه استراتژیک است. شرکتهای پیشرو در فناوریهای بازیافت میتوانند فرصتهای سرمایهگذاری جذابی باشند.
توصیهها برای مصرفکنندگان صنعتی
تنوعبخشی به زنجیره تأمین: وابستگی به یک منبع یا کشور خاص، ریسک بالایی دارد. مصرفکنندگان باید به دنبال تنوعبخشی به سبد تأمینکنندگان خود از مناطق مختلف جغرافیایی باشند تا از اختلالات احتمالی در امان بمانند.
مدیریت ریسک قیمت: با توجه به پتانسیل نوسانات شدید، استفاده از ابزارهای پوشش ریسک در بازارهای مالی مانند LME برای قفل کردن قیمتها و ایجاد ثبات در هزینههای مواد اولیه، یک ضرورت است.
تقویت همکاری در حوزه بازیافت: همکاری با شرکتهای بازیافت برای ایجاد یک چرخه بسته تأمین مواد اولیه، علاوه بر مزایای زیستمحیطی، میتواند امنیت تأمین را در بلندمدت افزایش دهد.