قیمت رودیوم در سال 2025 عملکرد بهتری نسبت به پلاتین و پالادیم خواهد داشت
بر اساس گزارش شرکت مشاورهMetals Focus، برای سال 2025 قیمت متوسط پلاتین با افزایش 1 درصد و رودیوم با افزایش 8 درصد همراه خواهد بود، در حالی که قیمت پالادیم کاهش 5 درصدی را تجربه خواهد کرد.
قیمت و موجودی فلزات گروه پلاتین (PGMs)
قیمت سبد فلزات گروه پلاتین که عمدتاً در سیستم‌های خروجی خودروها برای خنثی‌سازی آلاینده‌های خطرناک استفاده می‌شوند، در سال‌های اخیر تحت فشار گسترش خودروهای الکتریکی قرار گرفته است که همین امر به کاهش حاشیه سود معدنچیان منجر شده است. با وجود اینکه موجودی انبارهای فلزات PGMs به طور کلی کافی باقی مانده، کسری رودیوم در سال 2025 باعث کاهش 23 درصدی این موجودی به میزان 349,000 اونس تروا می‌شود که کمترین سطح طی حداقل 40 سال گذشته است و معادل چهار ماه تقاضای بازار است.
رودیوم، که به خاطر نوسانات شدید قیمتی‌اش شناخته شده است، تاکنون در سال جاری 20 درصد افزایش قیمت داشته است که ناشی از کاهش تولید در آفریقای جنوبی است. بخش قابل توجهی از این موجودی‌ها در مراحل پردازش قرار دارند که این امر باعث می‌شود رودیوم در معرض فشارهای فیزیکی بازار و کاهش عرضه واقعی باشد.
وضعیت پالادیم
موجودی انبار پالادیم در سال 2024 به 11.3 میلیون اونس کاهش یافته است که کمترین میزان در بیش از 50 سال گذشته است، اما این میزان هنوز قادر است 14 ماه تقاضای بازار را پوشش دهد. با این حال، روند افزایش استفاده از خودروهای الکتریکی و افزایش عرضه بازیافت باعث انتظار مازاد عرضه در بازار پالادیم شده است که تمایل سرمایه‌گذاران برای نگهداری این فلز را کاهش داده و تاثیر منفی بر قیمت آن دارد.
وضعیت پلاتین
بازار پلاتین وارد سومین سال متوالی کسری عرضه می‌شود که این کسری به حدود 529,000 اونس تروا می‌رسد و موجودی انبارها 5 درصد کاهش یافته و به 9.2 میلیون اونس می‌رسد که معادل 14 ماه تقاضاست. اگرچه این مقدار موجودی بزرگ تاثیر منفی کسری بازار را کاهش می‌دهد، کاهش بیشتر این ذخایر لازم است تا قیمت پلاتین بتواند به طور معناداری افزایش یابد.
چشم‌انداز قیمتی و هزینه تولید معدنچیان
از نظر سودآوری معدنچیان و هزینه‌های تولید، قیمت کلی سبد شش فلز PGM انتظار می‌رود که 4 درصد افزایش یافته و به 1,347 دلار به ازای هر اونس برسد که این روند باعث می‌شود برخی هزینه‌های معدنی در سطوح بالایی قرار گرفته و عرضه معینی همچنان از نظر اقتصادی محدود بماند.
تحلیل و جمع‌بندی
بر اساس داده‌های موجود، در سال 2025 بازار فلزات گروه پلاتین (PGMs) با چالش‌های عرضه و تقاضای متفاوتی مواجه است. رودیوم که کمترین موجودی سطح انبار را از 40 سال گذشته دارد، به دلیل کاهش تولید در آفریقای جنوبی و ذخایر قفل شده در مراحل پردازش، یکی از کلیدی‌ترین فلزات این گروه در زمینه نوسانات قیمت خواهد بود. افزایش 20 درصدی قیمت رودیوم در 2025 نشان از دشواری تامین و تقاضای مستمر آن در صنایع خودرو دارد.
پالادیم علی‌رغم کاهش قیمت 5 درصدی به دلیل افزایش عرضه بازیافت و جایگزینی در خودروهای برقی، موجودی انبار مناسبی برای 14 ماه تقاضا دارد که نشان‌دهنده احتمال ادامه نوسانات محدود در این بازار است.
پلاتین سه سال متوالی با کسری مواجه است، اما تعدد ذخایر انبار بالا باعث می‌شود فشار قیمتی زیادی وارد نشود. کاهش موجودی انبار به میزان 5 درصد در کنار کسری 529,000 اونس بیانگر روندی آهسته برای رشد قیمت است.
افزایش مجموع قیمت سبد PGMs به 1,347 دلار به ازای هر اونس و رشد 4 درصدی آن را می‌توان نشانه‌ای از روند عرضه محدود و فشار در هزینه‌های تولید دانست که فعالیت معدنی برخی معادن را با چالش‌هایی روبرو می‌کند.
نکات کلیدی و توصیه‌ها
رودیوم به دلیل کمبود عرضه، سهم قابل توجهی از نوسانات قیمتی بازار PGMs را به خود اختصاص داده است؛ این امر اهمیت رصد دقیق تولیدات آفریقای جنوبی و مدیریت موجودی‌های در دست کار را دوچندان کرده است.
پالادیم با وجود فشار عرضه ناشی از بازیافت و الکتریسیته، دارای تراز انبار مناسبی است، ولی روند جایگزینی آن در خودروهای الکتریکی تهدیدی برای قیمت آن محسوب می‌شود.
پلاتین با کسری مداوم عرضه مواجه بوده ولی به دلیل موجودی‌های انبار بالا، شاهد افزایش قیمتی محدود است؛ انتظار می‌رود با کاهش بیشتر انبارها، قیمت‌ها با تاخیر و به آرامی بهبود یابد.
هزینه‌های تولید معادن افزایش یافته و شرایط عرضه محدود، می‌تواند به کاهش تولیدات معادن پرهزینه بینجامد که تاثیر مهمی بر تعادل بازار خواهد داشت.
روند رشد خودروهای هیبریدی و آیین‌نامه‌های گازهای خروجی، همچنان نقش مهمی در تعیین تقاضای PGMs دارند و هر گونه تغییر در این حوزه‌ها می‌تواند باعث تغییرات نوسانی در بازار شود.
جمع‌بندی
بازار فلزات گروه پلاتین در سال 2025 همچنان تحت تاثیر روندهای عرضه و تقاضای پیچیده‌ای خواهد بود. رودیوم با کسری شدید و موجودی بسیار کم پیشرو تحولات قیمتی است و احتمال بالا رفتن قیمت آن نسبت به دیگر PGMs وجود دارد. پالادیم به علت تغییرات در تقاضا ناشی از گسترش خودروهای الکتریکی و بازیافت، شرایط خاصی دارد که قیمت آن را تحت فشار می‌گذارد. پلاتین نیز با وجود کسری عرضه، به واسطه انبارهای موجود، تغییرات قیمتی ملایم‌تری را تجربه می‌کند. شرایط کلی بازار حاکی از افزایش 4 درصدی قیمت متوسط سبد PGMs در سال جاری است که هزینه‌های تولید و محدودیت‌های عرضه از عوامل اصلی این روند به شمار می‌آیند. تحلیلگران و فعالان بازار باید با دقت به تحولات تولید، قوانین زیست‌محیطی و روندهای فناوری در صنایع خودرو توجه کنند تا از فرصت‌ها و ریسک‌های بازار PGMs بهره‌مند شوند.