قیمت مس در پی اعلام وضعیت فورس ماژور در معدن Grasberg شرکت Freeport جهش یافت

چهارشنبه، قیمت مس پس از آنکه شرکت Freeport-McMoRan (NYSE: FCX) برای عرضه قراردادی از معدن Grasberg Block Cave خود در اندونزی وضعیت فورس ماژور اعلام کرد، افزایش یافت.

قراردادهای آتی سه‌ماهه در بورس کالای شیکاگو (CME) به بیش از ۱۰,۴۹۶ دلار در هر تن (۴.۷۷۱۰ دلار در هر پوند) معامله شد که افزایشی ۲.۷۴ درصدی در روز را نشان می‌دهد. در لندن، قیمت مس برای تحویل سه‌ماهه در بورس فلزات لندن تا ۲ درصد افزایش یافت و به ۱۰,۱۷۲ دلار در هر تن رسید که بالاترین سطح در بیش از ۱۵ ماه گذشته است.

سهام شرکت Freeport در نیویورک تا ۱۰.۴ درصد کاهش یافت، در حالی که سهام رقبای آن یعنی Glencore PLC (با ۳ درصد افزایش)، Teck Resources (با ۵ درصد افزایش) و Antofagasta (با ۷.۴ درصد افزایش) رشد کرد.

شرکت BMO Capital Markets اعلام کرد که این خبر تا حد زیادی با انتظارات برای نیمه دوم ضعیف‌تر سال ۲۰۲۵ مطابقت دارد، اما اشاره کرد که کاهش اولیه ۳۵ درصدی در چشم‌انداز تولید سال ۲۰۲۶ یک عامل منفی جدید است و انتظار نمی‌رود تولید Grasberg تا سال ۲۰۲۷ به سطح قبل از حادثه بازگردد.

تحلیلگران این رویداد را «یک تحول منفی کوتاه‌مدت که احتمالاً Freeport را در موقعیت دشواری قرار خواهد داد» توصیف کردند. با این حال، BMO همچنین تأکید کرد که ۶۰ درصد از تولید مس Freeport از آمریکای شمالی و جنوبی تأمین می‌شود، به این معنی که این شرکت همچنان تولید منطقه‌ای قدرتمندی دارد. در عین حال، افزایش احتمالی قیمت مس ناشی از کاهش عرضه می‌تواند تا حدی این تأثیر را جبران کند.

حادثه مرگبار

دو کارگر در پی حادثه ۸ سپتامبر در Grasberg جان باختند. به گفته Freeport، هجوم ناگهانی تقریباً ۸۰۰,۰۰۰ متریک تن مواد مرطوب وارد معدن شده و به سرعت در چندین سطح، از جمله سطح خدماتی که اعضای تیم مفقود شده در حال انجام فعالیت‌های توسعه‌ای بودند، حرکت کرده است. این شرکت به جستجو برای پنج کارگر دیگر ادامه می‌دهد.

تولید در Grasberg، دومین معدن بزرگ مس جهان، پس از این حادثه متوقف شده است.

کانسار Grasberg Block Cave پنجاه درصد از ذخایر اثبات‌شده و احتمالی شرکت PT Freeport Indonesia تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴ و تقریباً ۷۰ درصد از تولید مس و طلای پیش‌بینی‌شده قبلی این شرکت تا سال ۲۰۲۹ را تشکیل می‌دهد.

این حادثه در بلوک "PB1C"، یکی از پنج بلوک تولیدی درGrasberg Block Cave، رخ داد اما به زیرساخت‌های مورد نیاز برای پشتیبانی از سایر مناطق تولیدی در این ناحیه آسیب رساند.

Freeport همچنین روز چهارشنبه راهنمای پیش‌بینی خود برای سه‌ماهه سوم را به‌روزرسانی کرد. اکنون انتظار می‌رود فروش تلفیقی در مقایسه با برآوردهای ماه جولای، برای مس حدود ۴ درصد و برای طلا تقریباً ۶ درصد کمتر باشد.

در یک اختلال دیگر در صنعت مس، شرکت Hudbay Minerals (TSE: HBM) سه‌شنبه شب اعلام کرد که به دلیل اعتراضات سیاسی جاری، عملیات در یک کارخانه در سایت معدن Constancia خود در پرو را متوقف می‌کند.

تصویر ارائه‌شده یک نمودار شمعی قیمت از معاملات آنی (CFD) مس را در یک بازه زمانی کوتاه (ساعتی) نشان می‌دهد. تحلیل این نمودار در چارچوب گزارش به شرح زیر است:

روند صعودی شدید: نمودار یک جهش قیمتی قوی و سریع را به تصویر می‌کشد. شمع‌های سبز بلند و متوالی نشان‌دهنده فشار خرید سنگین و افزایش ناگهانی قیمت در مدت زمان کوتاه است.

ارتباط مستقیم با خبر: این حرکت تند صعودی، واکنش مستقیم بازار به خبر اعلام وضعیت فورس ماژور توسط Freeport-McMoRan در معدن Grasberg است. چنین اخباری که به معنای یک شوک عرضه ناگهانی و غیرمنتظره است، بلافاصله توسط معامله‌گران قیمت‌گذاری می‌شود و منجر به افزایش تقاضا برای خرید و جهش قیمت‌ها می‌گردد.

افزایش حجم معاملات: هرچند حجم معاملات در پایین نمودار نوسان دارد، اما در نقاط اوج‌گیری قیمت، افزایش نسبی در حجم معاملات نیز مشاهده می‌شود که تأییدی بر قدرت روند صعودی و واکنش جدی بازار به این خبر است.

در مجموع، این چارت به‌خوبی نشان می‌دهد که چگونه یک اختلال عملیاتی در یکی از بزرگ‌ترین معادن جهان می‌تواند در عرض چند ساعت تأثیری مستقیم و قابل توجه بر قیمت‌های جهانی یک کالای استراتژیک مانند مس داشته باشد.

تحلیل و جمع بندی

حادثه در معدن Grasberg و توقف تولید، یک شوک عرضه قابل توجه برای بازار جهانی مس است که بلافاصله قیمت‌ها را به بالاترین سطح در ۱۵ ماه اخیر رسانده است. این رویداد، در کنار ناآرامی‌های سیاسی در پرو که منجر به توقف فعالیت معدن Constancia شده، آسیب‌پذیری زنجیره تأمین مس را برجسته می‌کند. پیش‌بینی می‌شود تولید Grasberg تا سال ۲۰۲۷ به سطح عادی باز نگردد، که این امر عدم قطعیت میان‌مدت را افزایش داده و قیمت‌ها را در سطوح بالا نگه می‌دارد. این وضعیت برای شرکت‌های رقیب فرصت‌آفرین است اما ریسک‌های قابل توجهی برای صنایع مصرف‌کننده و خود شرکت Freeport به همراه دارد.

تحلیل کمّی

تأثیر بر قیمت: واکنش بازار فوری و شدید بود. قیمت مس در بورس فلزات لندن (LME) به ۱۰,۱۷۲ دلار و در CME به بیش از ۱۰,۴۹۶ دلار در هر تن رسید. این جهش قیمتی، بازتاب مستقیم نگرانی بازار از کاهش عرضه از سوی دومین معدن بزرگ مس جهان است.

تأثیر بر عرضه: توقف تولید در Grasberg یک اختلال بزرگ در عرضه جهانی است. این معدن به تنهایی بخش قابل توجهی از تولید شرکت Freeport و عرضه جهانی را تشکیل می‌دهد. بر اساس گزارش، بلوک حادثه‌دیده ۷۰ درصد از تولید مس و طلای پیش‌بینی‌شده شرکت تا سال ۲۰۲۹ را شامل می‌شود. پیش‌بینی کاهش ۳۵ درصدی تولید این معدن در سال ۲۰۲۶ و بازگشت به شرایط عادی تنها در سال ۲۰۲۷، به معنای یک کسری عرضه پایدار در بازار برای حداقل دو سال آینده است. به‌روزرسانی راهنمای فروش شرکت برای سه‌ماهه سوم (کاهش ۴ درصدی مس) اولین نشانه از تأثیرات عددی این حادثه است.

واکنش بازار سهام: بازار سهام به سرعت ذی‌نفعان را شناسایی کرد. سهام Freeport-McMoRan به دلیل ریسک‌های عملیاتی و مالی با افت ۱۰.۴ درصدی مواجه شد. در مقابل، سهام شرکت‌های رقیب مانند Glencore، Teck و Antofagasta به دلیل انتظار برای بهره‌مندی از قیمت‌های بالاتر مس، رشد قابل توجهی را تجربه کردند. این نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران ریسک را از شرکت آسیب‌دیده به سمت شرکت‌های باثبات‌تر منتقل کرده‌اند.

تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک

ریسک تمرکز جغرافیایی: این گزارش دو رویداد مجزا را برجسته می‌کند: یک حادثه عملیاتی در اندونزی و یک توقف تولید ناشی از اعتراضات سیاسی در پرو. این دو اتفاق به‌طور همزمان، ریسک بالای تمرکز تولید مس در چند منطقه خاص جهان را نشان می‌دهند. اندونزی و پرو هر دو از بازیگران اصلی بازار مس هستند و هرگونه بی‌ثباتی در این کشورها، چه عملیاتی و چه سیاسی، می‌تواند کل زنجیره تأمین جهانی را مختل کند.

ملی‌گرایی منابع و ریسک‌های سیاسی: اگرچه حادثه Grasberg یک اتفاق عملیاتی است، اما در کشوری مانند اندونزی رخ داده که سابقه سیاست‌های ملی‌گرایانه در بخش منابع (مانند ممنوعیت صادرات سنگ نیکل) را دارد. این حادثه می‌تواند بهانه‌ای برای افزایش نظارت‌های دولتی یا وضع مقررات سخت‌گیرانه‌تر در آینده شود که ریسک‌های بلندمدت را برای سرمایه‌گذاران خارجی افزایش می‌دهد. همزمان، توقف فعالیت معدن Hudbay Minerals در پرو به دلیل «اعتراضات سیاسی»، نمونه‌ای آشکار از تأثیر مستقیم ریسک‌های ژئوپلیتیک و اجتماعی بر تولید کامودیتی‌ها است. این ناآرامی‌ها اغلب ریشه در تقاضای جوامع محلی برای سهم بیشتر از درآمدهای معدنی یا نگرانی‌های زیست‌محیطی دارد که مستقیماً به مفهوم ملی‌گرایی منابع گره می‌خورد.

تأثیر بر صنایع پایین‌دستی: مس یک فلز حیاتی برای گذار به انرژی‌های پاک، خودروهای برقی (EVs) و زیرساخت‌های دیجیتال است. افزایش شدید و پایدار قیمت مس، هزینه تولید را برای این صنایع افزایش می‌دهد و می‌تواند سرعت این گذار را کُند کرده یا حاشیه سود شرکت‌های فعال در این بخش‌ها را تحت فشار قرار دهد.

تحلیل سناریو

سناریوی اول (خوش‌بینانه): Freeport موفق می‌شود آسیب‌ها را سریع‌تر از انتظار مهار کرده و بخش قابل توجهی از تولید را ظرف ۶ تا ۹ ماه آینده از سر بگیرد. در این حالت، قیمت مس پس از یک دوره کوتاه نوسان، از اوج خود عقب‌نشینی کرده اما به دلیل کاهش ذخایر جهانی، در سطحی بالاتر از قبل از حادثه تثبیت می‌شود.

سناریوی دوم (بدبینانه): تحقیقات نشان می‌دهد که آسیب‌های ساختاری به معدن عمیق‌تر از برآوردهای اولیه است و بازگشت به تولید کامل تا پس از سال ۲۰۲۷ به طول می‌انجامد. این سناریو به معنای یک کسری عرضه ساختاری در بازار خواهد بود که می‌تواند قیمت مس را به رکوردهای تاریخی جدیدی برساند و به تخریب تقاضا در برخی صنایع منجر شود.

سناریوی سوم (ادامه وضع موجود): پیش‌بینی BMO Capital Markets محقق می‌شود و توقف تولید تا سال ۲۰۲۷ ادامه می‌یابد. در این سناریو، بازار مس با یک دوره دو ساله کمبود عرضه و نوسان شدید قیمت مواجه خواهد بود. این وضعیت برای معامله‌گران و تولیدکنندگان با هزینه بالا فرصت‌هایی ایجاد می‌کند، اما ریسک بزرگی برای مصرف‌کنندگان صنعتی است که با عدم قطعیت در تأمین و هزینه‌های بالا روبرو هستند.

تحلیل از دیدگاه ذی‌نفعان

Freeport-McMoRan: بازنده اصلی در کوتاه‌مدت. این شرکت با کاهش تولید، افت درآمد، هزینه‌های هنگفت بازسازی، مسئولیت‌های حقوقی ناشی از حادثه مرگبار و سقوط ارزش سهام مواجه است.

تولیدکنندگان رقیب(Glencore, Teck, Antofagasta): برندگان اصلی. این شرکت‌ها بدون هیچ تغییری در عملیات خود، از افزایش قیمت جهانی مس سود می‌برند که منجر به افزایش درآمد و ارزش سهام آن‌ها می‌شود.

 مصرف‌کنندگان صنعتی (خودروسازان، صنایع انرژی، الکترونیک): بازندگان. این صنایع با افزایش شدید هزینه‌های مواد اولیه مواجه هستند که می‌تواند حاشیه سود آن‌ها را کاهش دهد یا آن‌ها را مجبور به افزایش قیمت برای مصرف‌کننده نهایی کند.

دولت اندونزی: این حادثه هم ریسک و هم فرصت است. از یک سو، درآمدهای مالیاتی و صادراتی دولت از یکی از بزرگ‌ترین منابع طبیعی کشور کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، این رویداد فرصتی برای بازنگری در مقررات ایمنی و اعمال فشار بیشتر بر شرکت‌های معدنی خارجی برای بهبود عملکردشان فراهم می‌کند.

جمع‌بندی

اعلام وضعیت فورس ماژور در معدن Grasberg، یک کاتالیزور قدرتمند صعودی برای بازار مس است که به نگرانی‌های موجود در سمت عرضه، که پیش‌تر با ناآرامی‌های پرو تشدید شده بود، دامن زده است. واکنش فوری بازار نشان‌دهنده شکنندگی تعادل عرضه و تقاضا است. چشم‌انداز میان‌مدت قیمت مس اکنون به شدت به جدول زمانی بازگشت این معدن به چرخه تولید بستگی دارد، اما شواهد اولیه حاکی از یک دوره کمبود عرضه و قیمت‌های بالا برای حداقل دو سال آینده است. این رویداد بار دیگر اهمیت حیاتی مدیریت ریسک‌های عملیاتی و ژئوپلیتیک را در زنجیره تأمین فلزات استراتژیک به نمایش گذاشت.