هجوم بیسابقه سرمایه به صندوقهای ETF نقره در سال ۲۰۲۵ همزمان با جهش قیمتها
نقره به یکی از جذابترین داراییهای سرمایهگذاری در سال ۲۰۲۵ تبدیل شده است و بر اساس گزارش مؤسسه نقره(The Silver Institute)، حجم سرمایه ورودی به "صندوقهای قابل معامله در بورس((Exchange-Traded Products یاETP" با پشتوانه نقره، در همین سال از کل حجم سال گذشته فراتر رفته است.
در نیمه اول سال ۲۰۲۵، خالص ورود سرمایه به صندوقهای ETP با پشتوانه نقره به ۹۵ میلیون اونس رسید و مجموع داراییهای جهانی این صندوقها را به ۱.۱۳ میلیارد اونس افزایش داد. این رقم تنها ۷ درصد کمتر از سطح اوج تاریخی ۱.۲۱ میلیارد اونس در فوریه ۲۰۲۱ است.
با تقویت قیمت نقره، ارزش کل داراییهای این صندوقها در ماه ژوئن به رکوردهای تاریخی جدیدی دست یافت و برای نخستین بار از مرز ۴۰ میلیارد دلار فراتر رفت. تقریباً نیمی از افزایشهای امسال تنها در این ماه به ثبت رسید که همزمان با جهش قیمت نقره به بالاترین سطح خود در ۱۳ سال گذشته بود. تا پایان ماه ژوئن، قیمت این فلز از ابتدای سال ۲۵ درصد افزایش یافته بود.
مؤسسه نقره اشاره میکند که ژوئن ۲۰۲۵، بزرگترین افزایش ماهانه از زمان "فشار خرید نقره (silver squeeze) " ناشی از فعالیت کاربران شبکه اجتماعی Reddit در اوایل سال ۲۰۲۱ بوده است؛ رویدادی که قیمتها را به نزدیک ۳۰ دلار در هر اونس رساند.
این روند صعودی به ماه جولای نیز کشیده شد و جهش اخیر، قیمت نقره را برای مدتی کوتاه به بالای ۳۹ دلار در هر اونس رساند که بالاترین قیمت در ۱۴ سال اخیر محسوب میشود.با این رشد، بازدهی نقره از ابتدای سال تا به امروز به ۲۷ درصد رسید و با بازدهی طلا برابر شد.
مؤسسه نقره میگوید که معاملات بازار آتی (Futures) نیز تعهد قدرتمندی به نقره بهعنوان یک ابزار ذخیره ارزش (store of value) را نشان میدهد. دادههای موجود تا ۲۴ ژوئن نشان میدهد که خالص موقعیتهای خرید (net long position) در بورس کالای شیکاگو (CME) نسبت به پایان سال ۲۰۲۴، به میزان خیرهکننده ۱۶۳ درصد افزایش یافته و میانگین خالص موقعیتهای خرید به بالاترین سطح خود از نیمه اول سال ۲۰۲۱ رسیده است.
در بخش خردهفروشی، روند سرمایهگذاری بسته به منطقه متفاوت است. در اروپا، با وجود بهبود در یک سال و نیم گذشته، سرمایهگذاری خردهفروشی (از نظر حجمی) همچنان از سطوح بالای مشاهدهشده در دوره 2022-2020 عقبتر است. در مقابل، هند همچنان شاهد تقاضای قدرتمندی است و در شش ماهه اول سال ۲۰۲۵، رشد سالانه ۷ درصدی را ثبت کرده است.
این وضعیت در تضاد با ایالات متحده است، جایی که فروش نقره توسط سرمایهگذاران خرد همچنان بالاست. به گفته مؤسسه نقره، این دینامیک به همراه خریدهای ضعیف خرد، فشار سنگینی بر فروش شمش و سکههای جدید وارد کرده است. در نتیجه، تخمین زده میشود که تقاضای کل خردهفروشی در ایالات متحده در سال جاری حداقل ۳۰ درصد کاهش یافته باشد.
در چشمانداز آینده، این گروه تحقیقاتی در بازار سکه و شمش، «پتانسیل فعالیت دوطرفه قوی در ماههای آینده» را پیشبینی میکند، هرچند تقاضا برای محصولات تازه ضربشده ممکن است ضعیف باقی بماند.
با این حال، یک حوزه عدم قطعیت، واکنش سرمایهگذاران در صورت عبور قیمت نقره از مرز ۴۰ دلار است. مؤسسه نقره میگوید: بازار ممکن است شاهد ترکیبی از برداشت سود توسط برخی و ورود سرمایهگذاران جدیدی باشد که انتظار افزایش بیشتر قیمت را دارند.
تحلیل و تفسیر دادهها
جدول تحلیلی از روند قیمت و جریانات سرمایه در نیمه اول سال ۲۰۲۵
این دادهها در کنار هم تصویری از یک بازار صعودی (Bull Market) را ترسیم میکنند که عمدتاً توسط سرمایهگذاران نهادی و معاملات مشتقه هدایت میشود و تقاضای صنعتی به عنوان یک عامل حمایتی بلندمدت عمل میکند.
تحلیل و جمعبندی
تحلیل کمّی
روندهای قیمتی: نقره با رشد ۲۷ درصدی از ابتدای سال، عملکردی مشابه طلا داشته است. این در حالی است که نسبت طلا به نقره(Gold-Silver Ratio)، که اخیراً در سطوح بالایی قرار داشت، شروع به کاهش کرده است. از منظر تاریخی، کاهش این نسبت معمولاً با عملکرد بهتر نقره نسبت به طلا همراه است. قیمت با عبور از ۳۹ دلار، بالاترین سطح ۱۴ ساله خود را ثبت کرده و مقاومت کلیدی بعدی در سطح ۴۰ دلار و سپس در محدوده 50-48 دلار (اوج تاریخی سال ۲۰۱۱) قرار دارد.
عرضه و تقاضا: بازار نقره برای چندمین سال متوالی با کسری عرضه مواجه است. این کسری ناشی از دو عامل همزمان است:
تقاضای صنعتی پایدار: تقاضا از سوی بخشهای کلیدی مانند پنلهای خورشیدی، خودروهای برقی و زیرساختهای 5G به طور ساختاری در حال افزایش است. این بخش حدود نیمی از کل تقاضای سالانه نقره را تشکیل میدهد و یک کف حمایتی قوی برای قیمت ایجاد میکند.
رشد انفجاری تقاضای سرمایهگذاری: همانطور که در گزارش ذکر شد، تقاضا از سوی صندوقهای ETP به شدت افزایش یافته است. این صندوقها نقره فیزیکی را از بازار خارج و در خزانههای خود ذخیره میکنند که به تشدید کمبود در بازار فیزیکی منجر میشود.
پیشبینیهای کوتاهمدت و میانمدت: در کوتاهمدت، جهت حرکت قیمت به توانایی آن برای شکستن سطح ۴۰ دلار بستگی دارد. در میانمدت، پیشبینیها عمدتاً صعودی است و تحلیلگران قیمتهای ۳۵ تا ۴۰ دلار را به عنوان محدوده جدید قیمتی پیشبینی میکنند. برخی تحلیلگران حتی اهداف بلندپروازانهتری مانند ۵۰ دلار را تا پایان سال ۲۰۲۵ یا اوایل ۲۰۲۶ محتمل میدانند.
تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک
سیاستهای پولی و نرخ بهره: عامل اصلی که بر تمام فلزات گرانبها تأثیر میگذارد، سیاستهای فدرال رزرو آمریکاست. انتظارات بازار مبنی بر کاهش نرخ بهره در سپتامبر ۲۰۲۵، هزینه فرصت نگهداری داراییهای بدون بازده مانند نقره و طلا را کاهش میدهد و جذابیت آنها را افزایش میدهد. تضعیف دلار آمریکا نیز که معمولاً با کاهش نرخ بهره همراه است، قیمت کالاها را برای خریداران با ارزهای دیگر ارزانتر کرده و تقاضا را تقویت میکند.
ریسکهای ژئوپلیتیک و تجاری: تنشهای تجاری، به ویژه تعرفههای اعلام شده توسط دولت آمریکا، عدم قطعیت را در بازارهای جهانی افزایش داده و تقاضا برای داراییهای امن را تقویت کرده است. نقره، با داشتن نقش دوگانه (صنعتی و پناهگاه امن)، از این فضا بهرهمند میشود.
گذار به انرژی پاک: سیاستهای جهانی برای کربنزدایی و حرکت به سمت انرژیهای تجدیدپذیر یک روند کلان (Mega-Trend) است که تقاضای ساختاری برای نقره را تضمین میکند. با توجه به اینکه نقره بهترین رسانای الکتریکی است، یک ماده حیاتی و غیرقابل جایگزین در پنلهای خورشیدی و قطعات خودروهای برقی محسوب میشود. این تقاضا برخلاف تقاضای سرمایهگذاری، کمتر به نوسانات کوتاهمدت قیمت حساس است.
تحولات زنجیره تأمین: تمرکز بر امنیت منابع و تجزیه زنجیرههای تأمین جهانی، کشورها را به سمت ایجاد ذخایر استراتژیک از مواد معدنی حیاتی سوق میدهد. این احتمال وجود دارد که دولتها نیز در آینده به فکر ایجاد ذخایر نقره بیفتند که این امر میتواند تقاضا را بیش از پیش افزایش دهد.
تحلیل سناریو
سناریوی اول (خوشبینانه): فدرال رزرو به دلیل ضعف دادههای اقتصادی، نرخ بهره را به طور تهاجمی کاهش میدهد. دلار به شدت تضعیف میشود. تنشهای ژئوپلیتیک افزایش مییابد و تقاضای صنعتی برای گذار انرژی تسریع میشود.
پیامد: قیمت نقره با قدرت از مرز ۴۰ دلار عبور کرده و به سمت رکورد تاریخی ۵۰ دلار حرکت میکند. این روند باعث تشدید فشار خرید (Short Squeeze) در بازار آتی شده و ورود سرمایه به ETPها را سرعت میبخشد. عرضه فیزیکی به شدت محدود میشود.
سناریوی دوم (بدبینانه): تورم به طور غیرمنتظرهای بالا باقی میماند و فدرال رزرو مجبور به حفظ سیاستهای انقباضی (Hawkish) میشود. این امر به تقویت دلار و افزایش بازده اوراق قرضه منجر میشود. یک رکود اقتصادی جهانی، تقاضای صنعتی برای نقره را کاهش میدهد.
پیامد: مقاومت در سطح ۴۰ دلار قیمت را رد میکند و موج گستردهای از شناسایی سود توسط سرمایهگذاران نهادی و سفتهبازان آغاز میشود. قیمت به زیر ۳۵ دلار و حتی به سمت محدوده ۳۰ دلار اصلاح میشود. صندوقهای ETP شاهد خروج سرمایه خواهند بود.
سناریوی سوم (ادامه وضع موجود): فدرال رزرو به صورت تدریجی و محتاطانه نرخ بهره را کاهش میدهد. رشد اقتصادی جهانی کند اما مثبت باقی میماند و تقاضای صنعتی به آرامی رشد میکند.
ریسکها و فرصتها: قیمت در یک بازه نوسانی گسترده، مثلاً بین ۳۶ تا ۴۲ دلار، تثبیت میشود. این وضعیت برای معاملهگران کوتاهمدت فرصتهای خرید و فروش ایجاد میکند. ریسک اصلی برای سرمایهگذاران بلندمدت، فرسایشی شدن بازار و از دست رفتن مومنتوم صعودی است. فرصت کلیدی، استفاده از کفهای قیمتی برای انباشت نقره با دید میانمدت و با انتظار برای کاتالیزور بعدی است.
تحلیل از دیدگاه ذینفعان
سرمایهگذاران نهادی (صندوقهای ETP و پوششی): این گروه در حال حاضر برنده اصلی است. آنها با پیشبینی روند، وارد بازار شده و از افزایش قیمت سود میبرند. ریسک اصلی برای آنها، یک تغییر ناگهانی در سیاستهای پولی یا سنتیمنت بازار است که میتواند خروج هماهنگ آنها را رقم زده و باعث سقوط قیمت شود.
مصرفکنندگان صنعتی (تولیدکنندگان پنل خورشیدی، خودروسازان): این گروه با چالش افزایش شدید هزینههای مواد اولیه روبرو است که حاشیه سود آنها را تحت فشار قرار میدهد. آنها احتمالاً به دنبال اجرای استراتژیهای پوشش ریسک (Hedging) از طریق قراردادهای آتی یا توافقهای بلندمدت تامین با تولیدکنندگان هستند.
شرکتهای معدنی: این ذینفعان بزرگترین برندگان هستند. با قیمتهای بالای ۳۵ دلار، حاشیه سود آنها به شدت افزایش یافته است. این امر انگیزه لازم برای افزایش سرمایهگذاری در اکتشاف و توسعه معادن جدید را فراهم میکند، هرچند افزایش عرضه از این طریق زمانبر خواهد بود.
سرمایهگذاران خرد: رفتار این گروه بسته به منطقه متفاوت است. در هند، تقاضا همچنان قوی و مبتنی بر نگاه سنتی به نقره به عنوان ذخیره ارزش است. در آمریکا، بسیاری در حال فروش برای کسب سود هستند که نشان میدهد ممکن است زودتر از موعد از بازار خارج شوند. این گروه در صورت ادامه روند صعودی، با ریسک ترس از جا ماندن (FOMO) و خرید در قیمتهای بالا مواجه خواهد شد.
جمعبندی
بازار نقره در سال ۲۰۲۵ در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد. هجوم سرمایه نهادی که توسط انتظارات برای سیاستهای پولی انبساطیتر و حمایتشده از تقاضای صنعتی پایدار تقویت میشود، یک محیط صعودی قدرتمند ایجاد کرده است. واگرایی بین رفتار سرمایهگذاران نهادی و خرد آمریکایی و همچنین نزدیک شدن قیمت به سطح کلیدی ۴۰ دلار، نشان میدهد که بازار در آستانه یک حرکت بزرگ قرار دارد. در حالی که بنیادهای بازار (کسری عرضه ساختاری) از قیمتهای بالاتر در میانمدت حمایت میکنند، مسیر کوتاهمدت به شدت به دادههای کلان اقتصادی و تصمیمات فدرال رزرو وابسته خواهد بود.
توصیههای عملی
برای سرمایهگذاران
بلندمدت: با توجه به روندهای کلان تقاضای صنعتی و پتانسیل تضعیف ارزهای فیات، انباشت نقره در زمان اصلاحات قیمتی میتواند یک استراتژی معقول باشد.
کوتاهمدت: بازار به شدت پرنوسان است. معاملهگران باید به سطح ۴۰ دلار به عنوان یک سیگنال کلیدی توجه کنند. استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک مانند حد ضرر (Stop-Loss) ضروری است.
برای مصرفکنندگان صنعتی
پوشش ریسک(Hedging): فوراً استراتژیهای هجینگ را برای مدیریت ریسک نوسانات قیمت در نظر بگیرید. استفاده از قراردادهای آتی یا اختیار معامله (Options) میتواند به تثبیت هزینهها کمک کند.
قراردادهای بلندمدت: مذاکره برای قراردادهای تامین بلندمدت با شرکتهای معدنی میتواند به تضمین عرضه و قیمتهای قابل پیشبینیتر کمک کند.
بهینهسازی مصرف: تحقیق و توسعه برای کاهش میزان نقره مورد نیاز در هر واحد محصول (Thrifting) میتواند در بلندمدت یک مزیت رقابتی ایجاد کند.
خلاصه اجرایی: نکات کلیدی که یک مدیر سرمایهگذاری باید بداند
ورود پول هوشمند به بازار: افزایش ۹۵ میلیون اونسی ورود سرمایه به صندوقهای ETP در نیمه اول سال ۲۰۲۵، همراه با رشد ۱۶۳ درصدی موقعیتهای خرید در بازار آتی، سیگنالی واضح از اعتقاد سرمایهگذاران نهادی و حرفهای به افزایش قیمت نقره است. این روند، محرک اصلی بازار فعلی است.
واگرایی معنادار در تقاضا: بازار با یک واگرایی آشکار روبروست: تقاضای سرمایهگذاری نهادی و تقاضای فیزیکی در هند قدرتمند است، در حالی که تقاضای خردهفروشی در آمریکا به دلیل فروش برای کسب سود، ضعیف است. این نشان میدهد که روند فعلی توسط بازیگران بزرگ هدایت میشود و هنوز به سطح عموم سرمایهگذاران خرد غربی سرایت نکرده است.
سطح ۴۰ دلار، نقطه عطف حیاتی: قیمت نقره در آستانه سطح روانی و تکنیکال ۴۰ دلار قرار دارد. عبور موفق از این سطح میتواند موج جدیدی از خریدهای الگوریتمی و مومنتوم را فعال کند و قیمت را به سمت رکوردهای تاریخی نزدیک به ۵۰ دلار هدایت کند. در مقابل، ناکامی در شکست این مقاومت میتواند به شناسایی سود گسترده و یک اصلاح قیمتی عمیق منجر شود.