پرسش مؤسسه Citi: وقتی درخشش طلا کمرنگ می‌شود، آیا بیت‌کوین جای آن را می‌گیرد؟

تحلیلگران مؤسسه Citi Research اعلام کرده‌اند که بیت‌کوین نشانه‌هایی از فاصله گرفتن از هویت خود به‌عنوان یک دارایی پرریسک نشان می‌دهد و در محیط‌های اقتصادی که طلا معمولاً عملکرد ضعیفی دارد، بیشتر شبیه یک دارایی سخت (Hard Asset) رفتار می‌کند.

در گزارش اخیر مؤسسهCiti، تحلیلگران اظهار داشتند که بیت‌کوین در دوره‌هایی که نرخ‌های بهره و پرمیوم‌های مدت‌دار (Term Premiums) در حال افزایش هستند، عملکرد بهتری داشته است؛ شرایطی که معمولاً بر قیمت طلا فشار وارد می‌کند. از لحاظ تاریخی، طلا در شرایطی که هم پرمیوم‌های مدت‌دار و هم بازده‌ها در حال کاهش هستند، بهترین عملکرد را داشته است، زیرا این شرایط هزینه فرصت نگهداری دارایی بدون بازده مانند طلا را کاهش می‌دهد. اما بالاترین بازده‌های بیت‌کوین در شرایط مخالف این حالت، یعنی زمانی که نرخ‌های واقعی در حال افزایش هستند و نگرانی‌های تورمی بالا است، به دست آمده است.

این یافته‌ها نشان می‌دهند که بیت‌کوین ممکن است بیشتر شبیه کامودیتی‌هایی مانند انرژی یا فلزات پایه رفتار کند، که معمولاً در دوره‌های بیش‌ازحد گرم شدن اقتصاد رشد می‌کنند. عرضه محدود این دارایی و افزایش علاقه سرمایه‌گذاران در دوره‌های تنش‌های کلان اقتصادی به این الگو کمک کرده است.

مؤسسه Citi اعلام کرد که بیت‌کوین معمولاً در زمان افت بازارها هم‌راستا با بازار سهام معامله می‌شود، اما رخدادهای اخیر مانند فروپاشی Silicon Valley Bank و آشوب در بازار اوراق قرضه در اواخر سال 2023 برجسته هستند. در این موارد، بیت‌کوین حتی در حالی که سایر دارایی‌های پرریسک با مشکل مواجه بودند، رشد قیمتی را تجربه کرد. این رفتار باعث شده است که حساسیت کلان اقتصادی بیت‌کوین مورد توجه بیشتری قرار گیرد.

طلا به‌طور سنتی به بازده‌های واقعی به‌صورت قابل پیش‌بینی واکنش نشان داده است. وقتی نرخ‌ها کاهش می‌یابد، طلا به‌عنوان یک ذخیره ارزش سود می‌برد. اما وقتی نرخ‌ها افزایش می‌یابد، عملکرد آن ضعیف‌تر می‌شود. در مقابل، بیت‌کوین زمانی که هم پرمیوم‌های مدت‌دار و هم بازده‌ها افزایش می‌یابد، عملکردی بهتر از میانگین بازده بی‌قیدوشرط خود (Unconditional Return Profile) نشان داده است؛ الگویی که در دارایی‌های امن (Safe-Haven Assets) مشاهده نمی‌شود.

تحلیل تاریخی مؤسسه Citi نشان می‌دهد که بیت‌کوین همچنین در محیط‌های نادر کاهش بازده‌ها و افزایش پرمیوم‌های مدت‌دار، که معمولاً برای طلا مطلوب هستند، عملکرد خوبی داشته است. این نتایج نشان می‌دهند که بیت‌کوین به‌طور مداوم یک ابزار محافظتی (Hedge) نیست، اما در برخی موارد، سرمایه‌گذاران ممکن است آن را به‌عنوان یک دارایی با عرضه محدود در دوره‌های تشدید سیاست‌های پولی[انقباضی] (Monetary Tightening) در نظر بگیرند.

تحلیلگران مؤسسه Citi از اینکه بیت‌کوین را به‌عنوان یک دارایی امن معرفی کنند، خودداری کرده‌اند و به سابقه محدود آن و نوسانات قیمتی‌اش اشاره کرده‌اند. با این حال، قدرت بیت‌کوین در محیط‌هایی که معمولاً به طلا آسیب می‌رسانند، نشان‌دهنده نقش در حال تحول آن در پرتفوی سرمایه‌گذاران است.

تحلیل و جمع‌بندی

تحلیل

گزارش ارائه‌شده از مؤسسه Citi Research به بررسی رفتار بیت‌کوین در مقایسه با طلا و سایر دارایی‌ها در شرایط مختلف اقتصادی پرداخته و به‌طور خاص بر تفاوت‌های عملکرد این دو دارایی در محیط‌های کلان اقتصادی تمرکز دارد. این گزارش برای تحلیلگران بازار کامودیتی‌ها و سرمایه‌گذاران از چند جهت حائز اهمیت است:

1. تمایز بیت‌کوین از دارایی‌های پرریسک سنتی

بیت‌کوین در حال فاصله گرفتن از هویت خود به‌عنوان یک دارایی پرریسک مشابه سهام است و در برخی شرایط، رفتاری شبیه به کامودیتی‌هایی مانند انرژی یا فلزات پایه از خود نشان می‌دهد. این رفتار به‌ویژه در دوره‌های افزایش نرخ‌های بهره و پرمیوم‌های مدت‌دار، که معمولاً برای طلا نامطلوب هستند، مشهود است. این ویژگی می‌تواند بیت‌کوین را به‌عنوان یک گزینه جایگزین در پرتفوی سرمایه‌گذاری مطرح کند، به‌ویژه در شرایطی که اقتصاد در حال گرم شدن بیش‌ازحد است.

2. رفتار متمایز بیت‌کوین در برابر طلا

برخلاف طلا که به کاهش بازده‌های واقعی و پرمیوم‌های مدت‌دار واکنش مثبت نشان می‌دهد، بیت‌کوین در شرایط افزایش نرخ‌های واقعی و نگرانی‌های تورمی عملکرد بهتری داشته است. این تفاوت نشان‌دهنده پتانسیل بیت‌کوین به‌عنوان یک دارایی مکمل در پرتفوی سرمایه‌گذاری است، به‌ویژه در محیط‌هایی که طلا به دلیل افزایش هزینه فرصت نگهداری، جذابیت کمتری دارد.

3. عملکرد در شرایط بحرانی

بیت‌کوین در رخدادهای خاص مانند فروپاشی Silicon Valley Bank و آشوب بازار اوراق قرضه در سال 2023، برخلاف سایر دارایی‌های پرریسک، رشد قیمتی داشته است. این رفتار می‌تواند نشان‌دهنده درک سرمایه‌گذاران از بیت‌کوین به‌عنوان یک دارایی با عرضه محدود در زمان‌های تنش کلان اقتصادی باشد، هرچند تحلیلگران Citi همچنان بر عدم ثبات آن به‌عنوان یک دارایی امن تأکید دارند.

4. پیامدهای سرمایه‌گذاری

با توجه به عرضه محدود بیت‌کوین و جذابیت آن در دوره‌های تشدید سیاست‌های پولی، این دارایی می‌تواند به‌عنوان یک ابزار تنوع‌بخش (Diversifier) در پرتفوی سرمایه‌گذاری عمل کند. با این حال، نوسانات قیمتی بالا و سابقه محدود آن، ریسک‌های قابل توجهی را به همراه دارد که باید در تحلیل‌های سرمایه‌گذاری مدنظر قرار گیرند.

جمع‌بندی

برای تحلیلگران بازار کامودیتی‌ها و فعالان سرمایه‌گذاری، بیت‌کوین به‌عنوان یک دارایی در حال تحول مطرح است که نمی‌توان آن را به‌سادگی در دسته‌بندی‌های سنتی مانند دارایی امن یا پرریسک قرار داد. رفتار متمایز بیت‌کوین در مقایسه با طلا، به‌ویژه در شرایط افزایش نرخ‌های بهره و تورم، آن را به یک گزینه جذاب برای تنوع‌بخشی به پرتفوی تبدیل می‌کند، اما ریسک‌های مرتبط با نوسانات قیمتی و عدم قطعیت‌های نظارتی همچنان باید به‌دقت ارزیابی شوند. در بازار کامودیتی‌ها، بیت‌کوین می‌تواند به‌عنوان یک دارایی مکمل برای فلزات گران‌بها مانند طلا در نظر گرفته شود، به‌ویژه در سناریوهایی که فشارهای تورمی و سیاست‌های پولی انقباضی غالب هستند. توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران در تحلیل‌های خود، داده‌های تاریخی و رفتار بیت‌کوین در شرایط مختلف اقتصادی را با دقت بررسی کنند و از تخصیص بیش‌ازحد به این دارایی بدون مدیریت ریسک مناسب اجتناب ورزند.

پی نوشت

Hard Asset

عبارت دارایی سخت در حوزه‌های مالی، سرمایه‌گذاری و بازارهای کالا (کامودیتی) به نوع خاصی از دارایی‌ها اطلاق می‌شود که ماهیت فیزیکی، ملموس و قابل لمس دارند. این دارایی‌ها برخلاف دارایی‌های نرم (مثل سهام یا برندها)، دارای ارزش ذاتی ناشی از وجود فیزیکی خود هستند.

تعریف دقیق Hard Asset

Hard Asset  دارایی‌ای با ویژگی‌های زیر  است

فیزیکی و ملموس (مثل زمین، ساختمان، طلا، نفت، ماشین‌آلات)

دارای ارزش ذاتی بدون نیاز به واسطه‌ای برای تعیین ارزش آن

مقاوم در برابر تورم و نوسانات اقتصادی در بسیاری از دوره‌ها

نمونه‌هایی از Hard Assets

تفاوت Hard Asset و Soft Asset

جایگاه Hard Assets در استراتژی سرمایه‌گذاری

Hard Assets معمولاً در استراتژی‌های مدیریت ریسک، حفظ ارزش سرمایه و تنوع‌بخشی پرتفوی مورد توجه قرار می‌گیرند، به‌ویژه در دوران:

افزایش نرخ تورم

بی‌ثباتی اقتصادی

کاهش ارزش ارزهای فیات

نقش Hard Assets در بازار کامودیتی‌ها

تحلیلگران بازار کامودیتی‌ها، Hard Assets را به‌عنوان شاخص‌های کلیدی بررسی می‌کنند، زیرا:

مستقیماً تحت تأثیر عرضه و تقاضای جهانی هستند.

وابسته به شرایط ژئوپلیتیکی، نرخ بهره، تغییرات فناوری و سیاست‌های زیست‌محیطی‌اند.

در دوره‌های بی‌ثباتی اقتصادی، به‌عنوان پناهگاه سرمایه‌گذاران شناخته می‌شوند (مانند طلا).

Hard Assets ستون فقرات بازارهای کالایی و سرمایه‌گذاری مبتنی بر منابع فیزیکی‌اند. شناخت رفتار این دارایی‌ها در چرخه‌های مختلف اقتصادی، کلید موفقیت در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت و کوتاه‌مدت است. تحلیل دقیق روند قیمت این دارایی‌ها و ارتباط آن‌ها با سیاست‌های پولی، تغییرات زنجیره تأمین، و بحران‌های ژئوپلیتیکی برای تحلیلگران کامودیتی‌ها حیاتی است.