آلمان و ایتالیا برای بازگرداندن ۲۴۵ میلیارد دلار طلا از آمریکا تحت فشار هستند
آلمان و ایتالیا برای بازگرداندن مجموع ۲۴۵ میلیارد دلار طلای خود که در خزانههای فدرال رزرو نیویورک نگهداری میشود، با فشار فزایندهای روبرو هستند.
سیاستمداران و گروههای حامی مالیاتدهندگان در اروپا به دنبال حملات لفظی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به فدرال رزرو، نگرانیهای عمیقی را در مورد امنیت طلای خود ابراز کردهاند. آنها اظهار داشتند که نگهداری شمش طلا در خارج از کشور میتواند حاکمیت مالی اروپا را در معرض ریسک غیرضروری قرار دهد.
پیشگام این حرکت، Fabio De Masi، عضو سابق پارلمان اروپا و وابسته به حزب پوپولیست چپگرای جدید آلمان، BSW، است. De Masi گفت که «استدلالهای محکمی» برای بازگرداندن بخش بیشتری از شمشهای طلای آلمان به کشور وجود دارد.
آلمان نگهداری بخش قابل توجهی از ذخایر طلای خود در آمریکا را در دوران رونق اقتصادی پس از جنگ جهانی دوم آغاز کرد. در حال حاضر، حدود یک سوم از طلای این کشور (۱۲۰۰ تن) همچنان در فدرال رزرو نیویورک در منهتن نگهداری میشود.
در اوایل سال جاری، روزنامه آلمانی «بیلد» گزارش داد که تعدادی از چهرههای ارشد در حزب راست میانه اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) درباره احتمال خارج کردن ذخایر طلای خود از آمریکا تحت شرایط سیاسی فعلی گفتگو کردهاند.
نگرانیها در مورد استقلال فدرال رزرو
انجمن مالیاتدهندگان اروپا (TAE) نیز نگرانیهای مشابهی را ابراز کرده و رئیس آن، Michael Jäger، از وزارت دارایی و بانک مرکزی آلمان (و همچنین ایتالیا) خواسته است تا وابستگی خود به فدرال رزرو را کاهش دهند.
Jäger گفت: «ترامپ میخواهد فدرال رزرو را کنترل کند، که این به معنای کنترل ذخایر طلای آلمان در آمریکا نیز خواهد بود.» وی افزود: این پول ماست و باید بازگردانده شود.
در ایتالیا، مفسر اقتصادی Enrico Grazzini اخیراً هشدار داد که نگه داشتن ۴۳ درصد از ذخایر طلای ایتالیا در آمریکا تحت دولت غیرقابل اعتماد ترامپ، برای منافع ملی بسیار خطرناک است.
ترامپ از زمان بازگشت به قدرت، بارها انتقادات شدید و گاه تهاجمی خود را نسبت به Jerome Powell، رئیس فدرال رزرو، ابراز کرده است. به گفتهTAE، این موضوع اعتماد آنها را به استقلال بانک مرکزی آمریکا و وضعیت آتی طلای اروپا تضعیف میکند.
تحلیل و جمع بندی
۱. تحلیل کمی و ارزشگذاری
قیمت ضمنی طلا: گزارش ارزش ترکیبی طلای آلمان و ایتالیا در خزانههای فدرال رزرو را ۲۴۵ میلیارد دلار اعلام کرده است. با توجه به دادههای موجود از شورای جهانی طلا(World Gold Council)، کل ذخایر طلای ایتالیا حدود ۲,۴۵۲ تن است. ۴۳ درصد از این مقدار که طبق گزارش در آمریکا نگهداری میشود، معادل تقریباً ۱,۰۵۴ تن است. با افزودن ۱,۲۰۰ تن طلای آلمان، مجموع طلای مورد بحث تقریباً ۲,۲۵۴ تن (معادل حدود ۷۲.۴۷ میلیون اونس تروا) است.
محاسبه: ۲۴۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار تقسیم بر ۷۲,۴۷۰,۰۰۰ اونس = تقریباً ۳,۳۸۰ دلار بر هر اونس تروا.
اهمیت: این قیمت، که بهطور ضمنی در گزارش لحاظ شده، نشاندهنده یک بازار بسیار قوی برای طلا در اواسط سال ۲۰۲۵ است. این قیمت بالاتر از میانگینهای تاریخی بوده و بیانگر آن است که ریسکهای ژئوپلیتیک و نگرانی از تورم بهطور کامل در قیمتها لحاظ شدهاند. این فشار برای بازگرداندن طلا خود یک عامل محرک برای افزایش بیشتر قیمت محسوب میشود، زیرا تقاضای فیزیکی برای تسویه و کنترل مستقیم دارایی را تقویت میکند.
مقیاس عملیات: بازگرداندن ۲,۲۵۴ تن طلا یک عملیات لجستیکی و امنیتی بیسابقه و عظیم است. این حجم معادل بیش از ۸۰ درصد از کل تولید سالانه طلای جهان (که حدود ۲,۵۰۰ تا ۳,۰۰۰ تن است) میباشد. چنین حرکتی، حتی اگر به صورت مرحلهای انجام شود، میتواند نقدینگی در بازارهای طلای نیویورک بهویژه COMEX را تحت تأثیر قرار داده و به افزایش اسپرد قیمت بین طلای فیزیکی و قراردادهای آتی (Paper Gold) منجر شود.
۲. تحلیل ریسک سیاسی و تأثیر بر بازارها
ریسک طرف مقابل(Counterparty Risk): هسته اصلی این گزارش، افزایش درک ریسک طرف مقابل است. کشورهای اروپایی دیگر آمریکا را به عنوان یک امین بیطرف و غیرسیاسی برای داراییهای خود نمیبینند. اظهارات رئیسجمهور آمریکا علیه فدرال رزرو، این نگرانی را ایجاد کرده که ذخایر طلای خارجی ممکن است به عنوان اهرم فشار سیاسی مورد استفاده قرار گیرد. این موضوع، اعتماد به دلار آمریکا به عنوان ستون اصلی سیستم مالی جهانی را تضعیف میکند.
پیامد برای دلار آمریکا: این روند بخشی از یک حرکت بزرگتر به نام "دلارزدایی" (De-dollarization) است. هرچند دلار همچنان ارز غالب است، اما اقدامات فیزیکی مانند بازگرداندن طلا، نشانهای ملموس از تلاش کشورها برای کاهش وابستگی به داراییها و نهادهای مالی آمریکایی است. این امر در میانمدت میتواند فشار فروش بر روی دلار را افزایش داده و به نفع ارزهای رقیب مانند یورو (EUR) تمام شود. برای تحلیلگران، رصد همبستگی معکوس بین شاخص دلار (DXY) و قیمت طلا در این شرایط اهمیتی دوچندان مییابد.
سابقه تاریخی: این اولین بار نیست که آلمان طلای خود را بازمیگرداند. بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷، Bundesbank حدود ۶۷۴ تن طلا را از نیویورک و پاریس به فرانکفورت منتقل کرد. گزارش فعلی نشاندهنده شتابگیری قابل توجه این روند است که این بار نه به دلایل فنی، بلکه صراحتاً به دلایل سیاسی انجام میشود.
۳. پیامد برای بازار طلا
تقویت نقش طلا به عنوان دارایی حاکمیتی: این رویداد جایگاه طلا را به عنوان یک دارایی درجه یک (Tier 1 Asset)، بدون ریسک طرف مقابل و به عنوان ابزار نهایی برای حفظ حاکمیت مالی، تثبیت میکند. برخلاف اوراق قرضه خزانهداری آمریکا که یک ادعای بدهی بر دولت آمریکا هستند، طلای فیزیکی که در داخل کشور نگهداری میشود، یک دارایی مستقل است.
کاتالیزور صعودی: این اخبار به خودی خود یک کاتالیزور صعودی برای قیمت طلاست. این نشان میدهد که بانکهای مرکزی نه تنها به عنوان خریدار در بازار فعال هستند (همانطور که در سالهای اخیر دیدهایم)، بلکه اکنون بر کنترل فیزیکی و مستقیم داراییهای موجود خود نیز تأکید دارند. این تقاضا برای "طلای فیزیکی واقعی" میتواند به کمبود در بازار منجر شده و قیمتها را بیش از پیش تقویت کند.
جمعبندی
فشار سیاسی در آلمان و ایتالیا برای بازگرداندن ذخایر عظیم طلا از ایالات متحده، نقطه عطفی در روابط مالی بینالمللی و نشانهای از فرسایش اعتماد به نهادهای آمریکایی است. این موضوع از یک بحث تئوریک فراتر رفته و به یک ریسک عملیاتی و استراتژیک برای کشورهای دارنده طلا در خارج تبدیل شده است.
نکات برجسته
محرک اصلی: نگرانی از استقلال فدرال رزرو تحت تأثیر دولت آمریکا، عامل اصلی این درخواستهاست.
اهمیت کمی: حجم طلای مورد بحث (بیش از ۲۲۰۰ تن به ارزش تقریبی ۲۴۵ میلیارد دلار) آنقدر بزرگ است که میتواند بر نقدینگی و ساختار بازار جهانی طلا تأثیر بگذارد.
سیگنال بازار: این حرکت، بالاترین سطح تأیید برای نقش طلا به عنوان یک "پناهگاه امن" در برابر ریسکهای سیاسی و سیستمی است و تئوری دلارزدایی را از حوزه نظری به حوزه عملی وارد میکند.
قیمت ضمنی بالا: ارزشگذاری ۲۴۵ میلیارد دلاری در گزارش، حاکی از قیمت هر اونس طلا در حدود ۳,۳۸۰ دلار است که نشان از انتظارات بالای تورمی و ریسک در بازارهای جهانی در اواسط سال ۲۰۲۵ دارد.
توصیهها و راهکارها
رصد دقیق سیاست: فعالان بازار باید بیانیههای سیاسی مقامات اروپایی و آمریکایی در این خصوص را به دقت دنبال کنند. هرگونه اعلام رسمی برای آغاز فرآیند بازگرداندن طلا، یک سیگنال خرید قدرتمند برای طلا و سیگنال فروش بالقوه برای دلار خواهد بود.
توجه به اسپردهای فیزیکی: معاملهگران باید به اختلاف قیمت بین طلای فیزیکی و بازارهای آتی مانند COMEX توجه ویژهای داشته باشند. افزایش این اسپرد، نشانه تنش در عرضه فیزیکی است.
بازنگری در استراتژیهای مبتنی بر دلار: سرمایهگذارانی که سبد دارایی آنها به شدت به دلار وابسته است، باید این روند را به عنوان هشداری برای متنوعسازی داراییهای خود به سمت داراییهای سخت (Hard Assets) مانند طلا و ارزهای دیگر در نظر بگیرند.
تحلیل جریانهای فرامرزی طلا: پیگیری دادههای مربوط به جابجایی فیزیکی طلا بین مراکز اصلی مانند لندن، نیویورک و زوریخ، به یک شاخص کلیدی برای سنجش اعتماد در سیستم مالی جهانی تبدیل خواهد شد.