بازار طلا: بررسی سقف تاریخی قیمت و چشمانداز آینده
قیمت طلا در اکتبر ۲۰۲۵ به بالاترین سطح تاریخی خود دست یافت. در این گزارش، عواملی که بر بازار طلا تأثیر میگذارند و رکورد جدید قیمت طلا را رقم زدهاند، بررسی میشود.
طلا از دیرباز به عنوان یک ابزار ذخیره ثروت در نظر گرفته شده و قیمت آن اغلب بزرگترین جهشهای خود را در دوران آشفتگی تجربه میکند، زیرا سرمایهگذاران در این دارایی امن به دنبال پناهگاهی برای سرمایه خود هستند.
قرن بیست و یکم تاکنون به شدت با دورههایی از آشفتگیهای اقتصادی و اجتماعی-سیاسی همراه بوده است. عدم قطعیت، این فلز گرانبها را به رکوردهای جدیدی رسانده، زیرا فعالان بازار به دنبال امنیتی که به آن نسبت داده میشود هستند.
و هر بار که قیمت طلا افزایش مییابد، پیشبینیهایی برای شکستن رکوردهای بالاتر نیز مطرح میشود.
کارشناسان برجسته بازار طلا از Lynette Zang گرفته تا Chris Blasi وJordan Roy-Byrne، پیشبینیهای شگفتانگیزی درباره قیمت طلا به اشتراک گذاشتهاند که هر سرمایهگذاری را، چه از طرفداران طلا باشد و چه نباشد، مجذوب خود میکند.
برخی معتقدند که قیمت طلا ممکن است تا ۵٬۰۰۰ دلار آمریکا در هر اونس افزایش یابد و کسانی نیز هستند که بر این باورند طلای ۱۰٬۰۰۰ دلاری یا حتی ۴۰٬۰۰۰ دلاری میتواند به واقعیت بپیوندد.
این پیشبینیهای چشمگیر باعث شده سرمایهگذاران بپرسند، بالاترین رکورد تاریخی (ATH) طلا چقدر است؟
در سال گذشته، طلا دهها بار به رکوردهای تاریخی جدیدی دست یافته است. در ادامه خواهیم دید چه عواملی آن را به این سطوح رسانده، قیمت طلا در طول تاریخ چگونه حرکت کرده و چه چیزی در سالهای اخیر بر عملکرد آن تأثیر گذاشته است.
قبل از کشف بالاترین قیمت تاریخ طلا، بهتر است نگاهی به نحوه معامله این فلز گرانبها بیندازیم. دانستن مکانیسمهای پشت حرکات تاریخی طلا میتواند به روشن شدن چرایی و چگونگی تغییر قیمت آن کمک کند.
شمش طلا به دلار و سنت در هر اونس معامله میشود و فعالیت در سراسر جهان و در تمام ساعات شبانهروز انجام میشود که منجر به یک قیمت لحظه ای میگردد. سرمایهگذاران طلا را در بازارهای کالایی بزرگ مانند نیویورک، لندن، توکیو و هنگکنگ معامله میکنند.
لندن به عنوان مرکز تجارت فیزیکی فلزات گرانبها، از جمله نقره، شناخته میشود. بخش COMEX از بورس کالای نیویورک، محل اصلی معاملات کاغذی است.
روشهای محبوب زیادی برای سرمایهگذاری در طلا وجود دارد. اولین راه، خرید محصولات شمش طلا مانند شمشهای فلزی، سکههای شمش و راندها (م:سکههای مدور بدون ارزش اسمی) است. طلای فیزیکی در بازار نقدی فروخته میشود، به این معنی که خریداران قیمت مشخصی برای هر اونس فلز پرداخت میکنند و سپس آن را تحویل میگیرند یا در یک مرکز امن نگهداری میکنند. در برخی از نقاط جهان، مانند هند، خرید طلا به شکل جواهرات بزرگترین و سنتیترین مسیر سرمایهگذاری در طلا است.
مسیر دیگر برای سرمایهگذاری در طلا، معاملات کاغذی است که از طریق بازار قراردادهای آتی طلا انجام میشود. شرکتکنندگان وارد قراردادهای آتی طلا برای تحویل طلا در آینده با قیمتی توافقشده میشوند.
در چنین قراردادهایی، دو موقعیت میتوان اتخاذ کرد: موقعیت خرید که تحت آن تحویل فلز پذیرفته میشود، یا موقعیت فروش برای تحویل فلز. معاملات کاغذی به عنوان ابزاری برای سرمایهگذاری در طلا میتواند به سرمایهگذاران انعطافپذیری برای نقد کردن داراییهایی را بدهد که برای دارندگان شمش طلای فیزیکی در دسترس نیست.
یک مزیت بلندمدت قابل توجه در معاملات بازار کاغذی این است که سرمایهگذاران میتوانند از وضعیت امن طلا بهرهمند شوند بدون اینکه نیاز به نگهداری آن داشته باشند. علاوه بر این، معاملات آتی طلا میتواند اهرم مالی بیشتری ارائه دهد، زیرا به سرمایه کمتری نسبت به معاملات در بازار فیزیکی نیاز دارد. سرمایهگذاران همچنین میتوانند از طریق بازار آتی طلای فیزیکی خریداری کنند، اما این فرآیند پیچیده و طولانی است و با سرمایهگذاری بزرگ و هزینههای اضافی همراه است.
علاوه بر این گزینهها، فعالان بازار میتوانند از طریق صندوقهای قابل معامله در بورس در طلا سرمایهگذاری کنند. سرمایهگذاری در یک صندوق قابل معامله طلایی شبیه به معامله سهام طلا در بورس است و گزینههای متعددی برای انتخاب بسته به ترجیح شما وجود دارد. به عنوان مثال، برخی از ETFها صرفاً بر شمش طلای فیزیکی تمرکز دارند، در حالی که برخی دیگر بر قراردادهای آتی طلا متمرکز هستند. سایر ETFهای طلا بر سهام شرکتهای استخراج طلا یا دنبال کردن قیمت نقدی طلا تمرکز میکنند.
مهم است که بدانید هنگام سرمایهگذاری در یکETF، شما مالک هیچ طلای فیزیکی نخواهید بود، به طور کلی، حتی یک ETF طلا که طلای فیزیکی را دنبال میکند، قابل بازخرید برای فلز ملموس نیست.
طلا رابطه جالبی با بازار سهام دارد. این دو اغلب در دورههای ریسکپذیری که سرمایهگذاران خوشبین هستند، همگام حرکت میکنند. از طرف دیگر، در زمانهای نوسان، تمایل به همبستگی معکوس پیدا میکنند.
به گفته شورای جهانی طلا، توانایی طلا برای جدا شدن از بازار سهام در دورههای استرس، آن را «در میان اکثر ابزارهای پوشش ریسک در بازار منحصربهفرد» میسازد. اغلب در این زمانهاست که طلا عملکرد بهتری نسبت به بازار سهام دارد. به همین دلیل، اغلب به عنوان یک ابزار تنوعبخش سبد دارایی برای پوشش ریسک در برابر عدم قطعیت استفاده میشود.
گزینههای متنوعی برای سرمایهگذاری در سهام طلا وجود دارد، از جمله سهام شرکتهای استخراج طلا در بورسهای TSX وASX، شرکتهای جوان طلا، شرکتهای حق امتیاز فلزات گرانبها و سهامهای طلایی که سود سهام پرداخت میکنند.
بالاترین قیمت طلا تاکنون چقدر بوده است؟
قیمت طلا در معاملات ۷ اکتبر ۲۰۲۵ به اوج خود یعنی ۳٬۹۹۰.۷۴ دلار آمریکا رسید که بالاترین رکورد تاریخی آن است. [م: در زمان آماده سازی این متن قیمت طلا حدود 4034 دلار در هر اونس می باشد].
چه چیزی آن را به این رکورد جدید رساند؟ طلا هفت روز پس از تعطیلی دولت آمریکا و در بحبوحه هجوم سرمایه به صندوقهای قابل معامله در بورس طلا، به بالاترین قیمت جدید خود دست یافت.
در سطح بینالمللی، آخرین نخستوزیر فرانسه پس از کمتر از یک ماه از سمت خود استعفا داد و حزب حاکم لیبرال دموکرات ژاپن، Sanae Takaichi محافظهکار تندرو را به عنوان رهبر حزب انتخاب کرد. او قصد دارد مالیاتها را کاهش داده و یارانهها را افزایش دهد و همچنین به توافق سرمایهگذاری با رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، برای کاهش تعرفهها پایبند بماند.
به گزارش Globe and Mail، این تغییر در هزینهها میتواند سرمایهگذاران اوراق قرضه ژاپن را که نگران یکی از بزرگترین بارهای بدهی جهان هستند، بترساند و فشار نزولی بر ین وارد کند.
علاوه بر این، بانک خلق چین گزارش داد که در ماه سپتامبر ۱.۲۴ تن متریک طلا خریداری کرده و برای یازدهمین ماه متوالی به ذخایر طلای خود افزوده است. خریدهای طلای بانکهای مرکزی یکی از محرکهای اصلی قیمت طلا در سالهای اخیر بوده و بانک مرکزی چین بزرگترین خریدار در این بازه زمانی بوده است.
در مورد اینکه آیا طلا میتواند از ۴٬۰۰۰ دلار عبور کند، کارشناسانی که INN در ماه گذشته با آنها مصاحبه کرده است، بینشی در مورد عملکرد آن و بزرگترین محرکهای قیمت طلا ارائه دادند.
قابل ذکر است که در ۷ سپتامبر، روند رکوردشکنی طلا رسماً آن را از رکورد تاریخی تعدیلشده با تورم خود یعنی ۸۵۰ دلار در هر اونس که در ژانویه ۱۹۸۰ ثبت شده بود، فراتر برد.
چرا قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ رکوردهای جدیدی ثبت میکند؟
فعالیت رکوردشکنی طلا فراتر از چند هفته گذشته نیز گسترش یافته است.
افزایش آشفتگیهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی ناشی از دولت ترامپ، یک عامل حمایتی برای طلا در سال جاری بوده است، همچنین تضعیف دلار آمریکا، تورم چسبنده در این کشور و افزایش تقاضا برای طلای امن.
از زمان روی کار آمدن در اواخر ژانویه، رئیسجمهور آمریکا دونالد ترامپ، تعرفههایی را بر بسیاری از کشورها، از جمله تعرفههای کلی بر متحدان قدیمی آمریکا یعنی کانادا و مکزیک و تعرفه بر اتحادیه اروپا، تهدید یا اعمال کرده است.
ترامپ همچنین تعرفههای ۲۵ درصدی بر تمام واردات فولاد و آلومینیوم اعمال کرده است.
قیمت طلا در ماه آوریل در بحبوحه نوسانات بالای بازار، در حالی که بازارها به تصمیمات تعرفهای ترامپ واکنش نشان میدادند، از جمله تعرفههای «روز آزادسازی» که در ۲ آوریل اعلام شد، و جنگ تجاری فزاینده بین آمریکا و چین، یک سری رکوردهای جدید ثبت کرد. تا ۱۱ آوریل، ترامپ تعرفههای آمریکا بر واردات چین را به ۱۴۵ درصد افزایش داده بود و چین تعرفههای خود بر محصولات آمریکایی را به ۱۲۵ درصد رسانده بود. ترامپ تأکید کرده است که آمریکا ممکن است برای ورود به یک «عصر طلایی» جدید از رونق اقتصادی، نیاز به گذر از یک دوره درد اقتصادی داشته باشد.
سقوط بازارها و کاهش ارزش دلار آمریکا نیز از طلا حمایت کردهاند، همچنین افزایش خرید از سوی چین، درخواست Elon Musk برای حسابرسی ذخایر طلای Fort Knox نیز توجهها را به این فلز زرد جلب کرده است.
در مورد عملکرد قیمت آن در سه ماهه سوم، عوامل مختلفی از طلا برای ثبت بیش از ۱۰ رکورد جدید در سپتامبر حمایت کردند.
اخبار و گمانهزنیها پیرامون نشست سپتامبر فدرال رزرو آمریکا از قیمت طلا در سپتامبر حمایت کرد و انتظارات برای کاهش نرخ بهره به شدت تحت تأثیر انتشار دادههای شاخص قیمت مصرفکننده آمریکا و همچنین آمار ضعیفتر از حد انتظار مشاغل آمریکا قرار گرفت. فدرال رزرو در نهایت در ۱۷ سپتامبر کاهش نرخ بهره ۲۵ واحدی را که به طور گسترده پیشبینی میشد، اعلام کرد.
رکوردهای اواسط سپتامبر همچنین با سقوط شاخص دلار آمریکا به پایینترین سطح سالانه خود یعنی ۹۶.۵۶ در ۱۶ سپتامبر، که ادامه روند نزولی آغاز شده در اواسط ژانویه بود، حمایت شد. به طور سنتی، طلا زمانی که دلار آمریکا ضعیف است، بالاتر معامله میشود و این امر آن را به یک ابزار پوشش ریسک محبوب تبدیل میکند.
در ۲۳ سپتامبر، بلومبرگ گزارش داد که بانک خلق چین به دنبال تبدیل شدن به یک نگهدارنده ذخایر طلای خارجی در بانک مرکزی خود در پکن است، به این معنی که سایر کشورها میتوانند طلا بخرند و آن را در چین ذخیره کنند. کشورهایی مانند بریتانیا و آمریکا نیز به عنوان نگهدارنده ذخایر طلای کشورهای خارجی عمل میکنند.
چه عواملی قیمت طلا را در پنج سال گذشته هدایت کردهاند؟
علیرغم این جهشهای اخیر، طلا در دهه گذشته شاهد اوجها و فرودهای خود بوده است. پس از باقی ماندن در محدوده ۱٬۱۰۰ تا ۱٬۳۰۰ دلار از سال ۲۰۱۴ تا اوایل ۲۰۱۹، طلا در نیمه دوم ۲۰۱۹ به دلیل تضعیف دلار آمریکا، افزایش مسائل ژئوپلیتیکی و کندی رشد اقتصادی، از ۱٬۵۰۰ دلار فراتر رفت.
اولین شکستن سطح قابل توجه ۲٬۰۰۰ دلاری قیمت طلا در اواسط سال ۲۰۲۰، عمدتاً به دلیل عدم قطعیت اقتصادی ناشی از همهگیری کووید-۱۹ بود. برای عبور از این مانع و رسیدن به آنچه در آن زمان یک رکورد تاریخی بود، فلز زرد در هشت ماه اول سال ۲۰۲۰ بیش از ۵۰۰ دلار یا ۳۲ درصد به ارزش خود افزود.
قیمت طلا در اوایل سال ۲۰۲۲ دوباره از این سطح فراتر رفت، زیرا تهاجم روسیه به اوکراین با افزایش تورم در سراسر جهان همزمان شد و جذابیت داراییهای امن را افزایش داد و فلز زرد را در ۸ مارس به قیمت ۲٬۰۷۴.۶۰ دلار رساند. با این حال، در بقیه سال ۲۰۲۲ کاهش یافت و در اکتبر به زیر ۱٬۶۵۰ دلار سقوط کرد.
اگرچه به سطح نوسانات سال قبل نرسید، قیمت طلا در سال ۲۰۲۳ به دلیل بیثباتی بانکی، نرخهای بهره بالا و شروع جنگ در خاورمیانه، تغییرات قیمتی شدیدی را تجربه کرد.
پس از اینکه خرید بانکهای مرکزی قیمت طلا را تا پایان ژانویه به سطح ۱٬۹۵۰.۱۷ دلار رساند، افزایش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره فدرال رزرو در ۱ فوریه باعث عقبنشینی شد، زیرا دلار و بازده اوراق خزانه شاهد افزایش بودند. این فلز گرانبها در ۲۳ فوریه به پایینترین سطح قیمتی سال خود یعنی ۱٬۸۰۹.۸۷ دلار سقوط کرد.
بحران بانکی که در اوایل مارس به آمریکا ضربه زد، یک اثر دومینویی در سراسر سیستم مالی جهانی ایجاد کرد و به فروپاشیCredit Suisse، دومین بانک بزرگ سوئیس، در اواسط مارس منجر شد. قیمت طلا تا ۱۵ مارس به ۱٬۹۸۹.۱۳ دلار جهش کرده بود. ادامه پیامدهای بحران در سیستم بانکی جهانی در سه ماهه دوم سال باعث شد طلا در ۳ آوریل از ۲٬۰۰۰ دلار عبور کند و در ۳ می به نزدیکی رکورد تاریخی یعنی ۲٬۰۴۹.۹۲ دلار برسد.
این افزایشها با ادامه افزایش نرخ بهره فدرال رزرو و بهبود در بخش بانکی تعدیل شد و منجر به روند نزولی قیمت طلا در بقیه سه ماهه دوم و در طول سه ماهه سوم شد. تا ۴ اکتبر، طلا به پایینترین سطح ۱٬۸۲۰.۰۱ دلار سقوط کرده بود و تحلیلگران انتظار داشتند که این فلز گرانبها به زیر ۱٬۸۰۰ دلار برسد.
این وضعیت قبل از حملات ۷ اکتبر حماس به اسرائیل بود که ترسهای مشروعی از وقوع یک درگیری بسیار بزرگتر در خاورمیانه را برانگیخت. در واکنش به این ترسها و انتظارات فزاینده مبنی بر اینکه فدرال رزرو مسیر خود را در مورد نرخهای بهره معکوس خواهد کرد، طلا از سطح روانی مهم ۲٬۰۰۰ دلار عبور کرد و در ۲۷ اکتبر در ۲٬۰۰۷.۰۸ دلار بسته شد. با تشدید درگیریها، طلا در معاملات روزانه ۳ دسامبر به رکورد جدید آن زمان یعنی ۲٬۱۵۲.۳۰ دلار رسید.
این شتاب قوی در قیمت نقدی طلا تا سال ۲۰۲۴ ادامه یافت و به دلیل ترس از رکود قریبالوقوع در آمریکا، وعده کاهش نرخ بهره فدرال رزرو در آینده، بدتر شدن درگیری در خاورمیانه و سال پرتلاطم انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، رکوردهای جدیدی را دنبال کرد. تا اواسط مارس، طلا به سطح ۲٬۲۰۰ دلار نزدیک میشد.
این شتاب رکوردشکنی تا سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴ ادامه یافت، زمانی که طلا در اواسط آوریل به دلیل خرید قوی بانکهای مرکزی، نگرانیها در مورد بدهیهای دولتی در چین و انتظار سرمایهگذاران برای شروع کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، از ۲٬۴۰۰ دلار عبور کرد. این فلز گرانبها در ۲۰ می به ۲٬۴۵۰.۰۵ دلار رسید.
در طول تابستان، موفقیتها ادامه یافت.
محیط اقتصاد کلان جهانی پیش از انتخابات آمریکا برای طلا بسیار صعودی بود. پس از تلاش نافرجام برای ترور ترامپ و بیانیهای از سوی رئیس فدرال رزرو، Jerome Powell، در مورد کاهش نرخ بهره در آینده، قیمت نقدی طلا در ۱۶ جولای به رکورد تاریخی جدید آن زمان یعنی ۲٬۴۶۹.۳۰ دلار رسید. یک هفته بعد، خبر اینکه رئیسجمهور وقت، Joe Biden، برای انتخاب مجدد نامزد نخواهد شد و در عوض این مسئولیت را به معاون رئیسجمهور، Kamala Harris، خواهد سپرد، مقداری از تنش در بازار سهام را کاهش داد و دلار آمریکا را تقویت کرد. این امر همچنین قیمت طلا را در ۲۲ جولای ۲۰۲۴ به ۲٬۳۸۷.۹۹ دلار کاهش داد.
با این حال، عوامل صعودی حامی طلا همچنان پابرجا بودند و قیمت نقدی طلا در ۲ آگوست همان سال به دلیل گزارش ضعیفتر از حد انتظار مشاغل آمریکا از ۲٬۵۰۰ دلار فراتر رفت؛ و کمی بالاتر از سطح ۲٬۴۴۰ دلار بسته شد. چند هفته بعد، طلا در ۱۶ آگوست بار دیگر از ۲٬۵۰۰ دلار عبور کرد و برای اولین بار در تاریخ بالاتر از این سطح بسته شد، پس از آنکه وزارت بازرگانی آمریکا دادههایی را منتشر کرد که نشاندهنده پنجمین کاهش ماهانه متوالی در ساختوساز مسکن بود.
خبر اینکه دولت چین پس از یک توقف دو ماهه، سهمیههای جدید واردات طلا را برای بانکهای این کشور صادر کرد نیز به تقویت رالی قیمت طلا کمک کرد. خرید طلای بانکهای مرکزی یک عامل حمایتی قابل توجه برای قیمت طلا در سال جاری بوده و بانک مرکزی چین یکی از قویترین خریداران بوده است.
ناظران بازار انتظار داشتند که فدرال رزرو در نشست سپتامبر ۲۰۲۴ نرخ بهره را یکچهارم درصد کاهش دهد، اما خبر ۱۲ سپتامبر مبنی بر اینکه قانونگذاران هنوز بین کاهش مورد انتظار یا کاهش بزرگتر نیمدرصدی در حال تصمیمگیری هستند، قیمت طلا را به یک رالی کشاند که تا روز بعد ادامه یافت و فلز را به نزدیکی ۲٬۶۰۰ دلار رساند.
در نشست ۱۸ سپتامبر-بر فدرال رزرو، کمیته در نهایت تصمیم به کاهش نیمدرصدی نرخ بهره گرفت، خبری که طلا را حتی بالاتر فرستاد. تا ۲۰ سپتامبر، از ۲٬۶۰۰ دلار عبور کرده و بالای ۲٬۶۲۰ دلار باقی مانده بود.
در اکتبر ۲۰۲۴، طلا برای اولین بار از سطح ۲٬۷۰۰ دلار عبور کرد و به دلیل عوامل مختلفی از جمله کاهش بیشتر نرخ بهره و انتظار برای دادههای اقتصادی، تشدید درگیری در خاورمیانه بین اسرائیل و حزبالله، و محرکهای اقتصادی در چین، و البته رقابت بسیار نزدیک بین نامزدهای ریاستجمهوری آمریکا، به سطوح بالاتر ادامه داد.
در حالی که قیمت طلا پس از پیروزی ترامپ در اوایل نوامبر کاهش یافت و عمدتاً تا پایان سال زیر ۲٬۷۰۰ دلار باقی ماند، در سال ۲۰۲۵ روند صعودی خود را آغاز کرد.
اولین شکستن مرز ۳٬۰۰۰ دلاری طلا در ۱۴ مارس ۲۰۲۵ رخ داد، زیرا ترامپ تعرفههایی را علیه طیف گستردهای از کشورها، از جمله متحدان، اعمال و تهدید کرد. قیمت طلا به صعود خود ادامه داد و در ۲ آوریل، زمانی که ترامپ تعرفههای «روز آزادسازی» خود را اعلام کرد، تا ۳٬۱۶۰ دلار افزایش یافت.
ما در بخشهای قبلی به بررسی عمیقتر روند رکوردشکنی طلا و رکورد تاریخی جدید آن در سال ۲۰۲۵ میپردازیم.
گام بعدی برای قیمت طلا چیست؟
پیشبینی گام بعدی برای قیمت طلا هرگز کار آسانی نیست. عوامل زیادی برای در نظر گرفتن وجود دارد، اما برخی از برجستهترین محرکهای بلندمدت شامل توسعه اقتصادی، ریسک بازار، هزینه فرصت و شتاب حرکت است.
توسعه اقتصادی یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت طلاست، زیرا رشد تقاضا را در چندین بخش از جمله جواهرات، فناوری و سرمایهگذاری تسهیل میکند. همانطور که شورای جهانی طلا توضیح میدهد، «این امر به ویژه در اقتصادهای در حال توسعه صادق است که در آن طلا اغلب به عنوان یک کالای لوکس و ابزاری برای حفظ ثروت استفاده میشود.»
ریسک بازار نیز یک کاتالیزور اصلی برای ارزش طلاست، زیرا سرمایهگذاران این فلز گرانبها را «پناهگاه امن نهایی» و پوششی در برابر کاهش ارزش ارز، تورم و سایر ریسکهای سیستمی میدانند.
در آینده، علاوه بر فدرال رزرو، تورم و رویدادهای ژئوپلیتیکی، کارشناسان به دنبال سرنخهایی از عواملی مانند عرضه و تقاضا خواهند بود. از نظر عرضه، پنج تولیدکننده برتر طلای جهان چین، استرالیا، روسیه، کانادا و آمریکا هستند. اجماع در بازار طلا این است که شرکتهای بزرگ استخراج در سالهای اخیر به اندازه کافی برای اکتشاف طلا هزینه نکردهاند. در مورد تولید معادن طلا، تولید جهانی از حدود ۳٬۲۰۰ تا ۳٬۳۰۰ تن متریک (MT) در هر سال بین ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ به حدود ۳٬۰۰۰ تا ۳٬۱۰۰ تن متریک در هر سال بین ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ کاهش یافت. با این حال، تولید طلا در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ بهبود یافت و به ترتیب به ۳٬۲۵۰ و ۳٬۳۰۰ تن متریک رسید.
از سمت تقاضا، چین و هند بزرگترین خریداران طلای فیزیکی هستند و در یک رقابت دائمی برای کسب عنوان بزرگترین مصرفکننده طلای جهان قرار دارند. با این حال، شایان ذکر است که چند سال اخیر شاهد بازگشت قدرتمند خرید طلای بانکهای مرکزی بودهایم که در سال ۲۰۲۰ به پایینترین سطح خود رسیده بود، اما در سال ۲۰۲۲ با ۱٬۱۳۶ تن متریک به بالاترین سطح ۵۵ ساله خود رسید.
دادههای شورای جهانی طلا نشان میدهد که خریدهای طلای بانکهای مرکزی در سال ۲۰۲۴ به ۱٬۰۴۴.۶ تن متریک رسید که سومین سال متوالی بالای ۱٬۰۰۰ تن متریک بود. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، این سازمان گزارش داد که خریدهای طلا از بانکهای مرکزی به ۴۱۵.۱ تن متریک رسیده است.
Lobo Tiggre، مدیرعاملIndependentSpeculator.com، در آغاز سه ماهه چهارم گفت: من انتظار دارم چرخه کاهش نرخ بهره فدرال رزرو برای طلا خوب باشد، اما خرید بانکهای مرکزی یک عامل اصلی بوده و باقی میماند.
David Barrett، مدیرعامل بخش بریتانیای شرکت کارگزاری جهانیEBC Financial Group، نیز خرید طلای بانکهای مرکزی را زیر نظر دارد. این کارشناس گفت: من همچنان خرید بانکهای مرکزی جهانی را محرک اصلی میدانم، همانطور که در ۱۵ سال گذشته بوده است. این تقاضا عرضه را از بازار حذف میکند. آنها شرکتکنندگان نهایی با استراتژی خرید و نگهداری هستند و مقادیر عظیمی خریداری کردهاند.
علاوه بر اقدامات بانکهای مرکزی، تحلیلگران همچنین تشدید تنشها در خاورمیانه، تضعیف دلار آمریکا، کاهش بازده اوراق قرضه و کاهش بیشتر نرخ بهره را به عنوان عواملی که میتوانند طلا را بالاتر ببرند، زیر نظر دارند، زیرا سرمایهگذاران به دنبال امن کردن سبدهای خود هستند.
Eric Coffin از Hard Rock Analyst گفت: وقتی صحبت از عوامل خارجی مؤثر بر بازار میشود، فقط عامل حمایتی پشت عامل حمایتی است. بنابراین من واقعاً نمیبینم که این روند تغییر کند.
Randy Smallwood از Wheaton Precious Metals (TSX:WPM, NYSE:WPM) در مارس ۲۰۲۵ به INN گفت که طلا از عوامل زیادی از جمله خرید بانکهای مرکزی، نگرانی در مورد دلار آمریکا و علاقه قویتر نهادی حمایت میشود. Smallwood شاهد هجوم مدیران صندوقهایی است که میخواهند در مورد فلزات گرانبها بیاموزند.
Joe Cavatoni، استراتژیست ارشد بازار در قاره آمریکا در شورای جهانی طلا، معتقد است که ریسک بازار و عدم قطعیت پیرامون تعرفهها و ادامه تقاضا از سوی بانکهای مرکزی، محرکهای اصلی طلا هستند.
Cavatoni در جولای ۲۰۲۵ گفت: ریسک بازار به طور خاص یک محرک استراتژیک کلیدی برای قیمت و عملکرد طلاست. وقتی به طلا فکر میکنید، استراتژیک فکر کنید و آن تخصیص را در ذهن داشته باشید.
آیا باید نگران دستکاری قیمت طلا بود؟
مهم است که سرمایهگذاران آگاه باشند که دستکاری قیمت طلا یک موضوع داغ در این صنعت است.
در سال ۲۰۱۱، زمانی که طلا به رکوردی که در آن زمان تاریخی بود رسید، تنها در چند سال به سرعت سقوط کرد. این کاهش پس از سه سال افزایش چشمگیر، بسیاری را در بخش طلا به اعتراض و اشاره به دستکاری واداشت.
در اوایل سال ۲۰۱۵، ۱۰ بانک در یک تحقیق آمریکایی در مورد دستکاری فلزات گرانبها مورد بازرسی قرار گرفتند.
شواهد ارائه شده توسط Deutsche Bank (NYSE:DB) مدرک انکارناپذیری را نشان داد کهUBS Group (NYSE:UBS)، HSBC Holdings (NYSE:HSBC)، Bank of Nova Scotia (TSX:BNS, NYSE:BNS) و شرکتهای دیگر در تبانی برای تعیین نرخ طلا و نقره در بازار از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳ دست داشتهاند. مدت کوتاهی پس از آن، سیستم قدیمی تعیین قیمت طلای لندن با قیمت طلای LBMA جایگزین شد تا شفافیت قیمت طلا افزایش یابد. این فرآیند دو بار در روز که توسط ICE Benchmark Administration اداره میشود، هنوز شامل همکاری بانکهای مختلف برای تعیین قیمت طلاست، اما سیستم اکنون الکترونیکی است.
با این حال، دستکاری به هیچ وجه ریشهکن نشده است، همانطور که جریمه سال ۲۰۲۰ بر JPMorgan Chase & Co (NYSE:JPM) نشان میدهد. سال بعد، گزارشهای چت در یک محاکمه جعل سفارش برای دو معاملهگر سابق فلزات گرانبها از واحد Merrill Lynch بانک آمریکا (Bank of America) (NYSE:BAC) منتشر شد. آنها نشان میدهند که یک معاملهگر به راحتی دستکاری قیمت طلا میبالد.
فعالان بازار طلا به طور مداوم در مورد دستکاری صحبت کردهاند. در اواسط سال ۲۰۲۰، Chris Marcus، بنیانگذار Arcadia Economics و نویسنده کتاب «The Big Silver Short»، گفت که وقتی طلا پس از رسیدن به نزدیک ۲٬۰۷۰ دلار به زیر مرز ۲٬۰۰۰ دلار بازگشت، او شباهتهایی با آنچه در سال ۲۰۱۱ برای قیمت طلا اتفاق افتاد، مشاهده کرد.
Marcus نزدیک به یک دهه است که بازارهای طلا و نقره را با تمرکز ویژه بر دستکاری قیمت دنبال میکند. توصیه او؟ به غریزه خود اعتماد کنید. من معتقدم ما شاهد لحظه نهایی "پادشاه واقعاً برهنه است" هستیم. این یک تحلیل مالی پیچیده نیست. گاهی اوقات من آن را به عنوان بزرگترین آزمایش فکری هیپنوتیزمی در تاریخ میبینم.
نکات کلیدی برای سرمایهگذاران
در حالی که ما اکنون پاسخ این سوال را داریم که بالاترین قیمت طلا تا به امروز چقدر است، باید دید طلا تا چه حد میتواند صعود کند و آیا این فلز گرانبها میتواند به ۵٬۰۰۰، ۱۰٬۰۰۰ یا حتی ۴۰٬۰۰۰ دلار برسد.
با این حال، بسیاری از فعالان بازار معتقدند طلا یک جزء ضروری در هر سبد سرمایهگذاری است و شکی نیست که سرمایهگذاران همچنان شاهد خبرساز شدن تحرکات قیمت طلا در سال جاری و پس از آن خواهند بود.
گزارش شامل دو نمودار کلیدی است که روند قیمت طلا را در بازههای زمانی مختلف نشان میدهد.
نمودار قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ (از ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴ تا ۶ اکتبر ۲۰۲۵)
تحلیل: این نمودار روند صعودی قدرتمند طلا را در سال ۲۰۲۵ به تصویر میکشد. حرکت قیمت را میتوان به سه مرحله تقسیم کرد:
ژانویه تا آوریل: یک روند صعودی پایدار و با شیب ملایم که نشاندهنده انباشت تدریجی و افزایش علاقه سرمایهگذاران است. قیمت از حدود ۲٬۷۵۰ دلار به بیش از ۳٬۲۵۰ دلار میرسد.
می تا اواخر آگوست: یک دوره نوسان و تثبیت قیمت. در این مرحله، بازار در محدوده قیمتی مشخصی حرکت میکند که نشاندهنده عدم قطعیت یا هضم افزایشهای قبلی است.
سپتامبر تا اکتبر: یک شتاب انفجاری و افزایش شدید قیمت. شیب نمودار به شدت تند میشود و قیمت از حدود ۳٬۴۰۰ دلار به نزدیکی ۴٬۰۰۰ دلار جهش میکند. این حرکت نشاندهنده اوج هیجان بازار و ورود سرمایههای عظیم در واکنش به کاتالیزورهای ذکر شده در گزارش (تعطیلی دولت آمریکا، خرید بانک مرکزی چین) است.
نمودار قیمت طلا در بازه پنج ساله (از ۵ اکتبر ۲۰۲۰ تا ۶ اکتبر ۲۰۲۵)
تحلیل: این نمودار چشمانداز بلندمدتتری ارائه میدهد و نشان میدهد که جهش اخیر قیمت در یک زمینه تاریخی گستردهتر رخ داده است.
۲۰۲۱ تا اوایل ۲۰۲۴: قیمت طلا در یک محدوده نسبتاً باثبات اما پرنوسان بین ۱٬۷۰۰ تا ۲٬۱۰۰ دلار حرکت میکند. این دوره شامل اوجهای ناشی از بحران اوکراین و بحران بانکی است، اما هیچکدام نتوانستند یک روند صعودی پایدار ایجاد کنند.
اواسط ۲۰۲۴ به بعد: نقطه عطف کلیدی در نمودار است. از این زمان، یک روند صعودی پایدار و قدرتمند آغاز میشود که به طور پیوسته سطوح مقاومت را میشکند.
سال ۲۰۲۵: این روند به شدت شتاب میگیرد و قیمت به صورت نمایی افزایش مییابد که نشاندهنده ورود بازار به یک فاز صعودی جدید و بسیار قدرتمند است. این نمودار تأیید میکند که حرکت اخیر صرفاً یک جهش کوتاهمدت نبوده، بلکه اوج یک روند بزرگتر است که از بیش از یک سال قبل آغاز شده است.
تحلیل و جمع بندی
تحلیل کمّی
روند قیمت: طلا از سال ۲۰۲۴ یک روند صعودی پایدار را آغاز کرده است. شکستن سطوح روانی کلیدی به صورت متوالی رخ داده است: ۲٬۴۰۰ دلار (آوریل ۲۰۲۴)، ۲٬۵۰۰ دلار (آگوست ۲۰۲۴)، ۲٬۶۰۰ دلار (سپتامبر ۲۰۲۴)، ۲٬۷۰۰ دلار (اکتبر ۲۰۲۴)، ۳٬۰۰۰ دلار (مارس ۲۰۲۵) و در نهایت رسیدن به نزدیکی ۴٬۰۰۰ دلار در اکتبر ۲۰۲۵. این روند نشاندهنده قدرت بالای تقاضا و شتاب مثبت در بازار است.
عرضه و تقاضا
تقاضا: تقاضا از سوی بانکهای مرکزی یک ستون اصلی برای بازار بوده است. خریدهای عظیم در سالهای ۲۰۲۲ (۱٬۱۳۶ تن)، ۲۰۲۴ (۱٬۰۴۴.۶ تن) و نیمه اول ۲۰۲۵ (۴۱۵.۱ تن)، به ویژه توسط چین، عرضه قابل توجهی را از بازار خارج کرده و یک کف حمایتی قوی برای قیمت ایجاد کرده است.
عرضه: تولید معادن پس از یک دوره کاهش در سالهای 2022-2021، در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ بهبود یافته است (به ترتیب ۳٬۲۵۰ و ۳٬۳۰۰ تن). با این حال، گزارش به عدم سرمایهگذاری کافی در اکتشافات جدید اشاره دارد که میتواند در بلندمدت منجر به محدودیت عرضه و حمایت بیشتر از قیمتها شود.
تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک
ملیگرایی منابع و جنگ تجاری: سیاستهای تعرفهای دولت ترامپ علیه چین و حتی متحدان سنتی آمریکا (کانادا و مکزیک)، نمونه بارزی از ملیگرایی اقتصادی است. این اقدامات با ایجاد اختلال در زنجیرههای تأمین جهانی و افزایش عدم قطعیت، تقاضا برای داراییهای امن مانند طلا را به شدت تحریک کرده است. این سیاستها سرمایهگذاران را به سمت داراییهایی سوق میدهد که خارج از کنترل مستقیم یک دولت خاص قرار دارند.
نقش چین در بازار طلا: اقدامات چین دو وجهی است. از یک سو، به عنوان بزرگترین خریدار در سطح بانک مرکزی، تقاضا را تقویت میکند. از سوی دیگر، تلاش برای تبدیل شدن به مرکز نگهداری ذخایر طلای خارجی، یک حرکت استراتژیک برای به چالش کشیدن سلطه دلار و افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی پکن در سیستم مالی جهانی است.
بیثباتی سیاسی در غرب: استعفای نخستوزیر فرانسه و تعطیلی دولت آمریکا نشاندهنده افزایش بیثباتی سیاسی در اقتصادهای توسعهیافته است. این امر اعتماد به ارزهای فیات سنتی را تضعیف کرده و جذابیت طلا را به عنوان یک دارایی غیرسیاسی افزایش میدهد.
تحلیل سناریو
سناریوی اول (خوشبینانه): تشدید جنگ تجاری آمریکا و چین، گسترش درگیریها در خاورمیانه و ادامه چرخه کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو. در این سناریو، اعتماد به سیستم مالی مبتنی بر دلار کاهش یافته و هجوم سرمایه به سمت طلا شتاب میگیرد. قیمت میتواند به راحتی از مرز ۴٬۰۰۰ دلار عبور کرده و به سمت پیشبینیهای بالاتر مانند ۴٬۵۰۰ تا ۵٬۰۰۰ دلار حرکت کند.
سناریوی دوم (بدبینانه): توافق تجاری غیرمنتظره میان آمریکا و چین، کاهش تنشهای ژئوپلیتیکی و توقف ناگهانی چرخه کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو به دلیل دادههای اقتصادی قوی. این امر منجر به تقویت شدید دلار و افزایش بازده اوراق قرضه میشود. در چنین شرایطی، یک اصلاح قیمتی شدید محتمل است و قیمت طلا میتواند به سطوح حمایتی ۳٬۲۰۰ تا ۳٬۵۰۰ دلار بازگردد.
سناریوی سوم (ادامه وضع موجود): ادامه نوسانات در محدوده فعلی (۳٬۵۰۰ تا ۴٬۰۰۰ دلار). ریسک اصلی در این سناریو، غیرقابل پیشبینی بودن سیاستهای دولت ترامپ است که میتواند نوسانات ناگهانی ایجاد کند. فرصت برای سرمایهگذاران، خرید در کفهای قیمتی ناشی از این نوسانات است، زیرا محرکهای بنیادی بلندمدت (بدهی جهانی، ریسکهای ژئوپلیتیکی) همچنان پابرجا هستند.
ذینفعان کلیدی
سرمایهگذاران خرد و نهادی: این گروه از افزایش قیمت و تنوعبخشی سبد دارایی خود سود بردهاند. چالش اصلی برای آنها مدیریت ریسک و شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب در بازاری است که به سرعت در حال رشد است.
بانکهای مرکزی (به ویژه در بازارهای نوظهور): آنها با خرید طلا در حال کاهش وابستگی به دلار آمریکا و متنوعسازی ذخایر خود هستند. این یک استراتژی بلندمدت برای حفظ قدرت خرید و ثبات مالی در برابر ریسکهای سیستمی جهانی است.
شرکتهای استخراج طلا: این شرکتها شاهد افزایش چشمگیر سودآوری و ارزش سهام خود هستند. این امر به آنها امکان میدهد تا سرمایهگذاری در پروژههای جدید و اکتشافات را افزایش دهند که میتواند به تعادل عرضه در بلندمدت کمک کند.
مصرفکنندگان صنعتی (صنایع جواهرسازی و فناوری): این بخش با افزایش شدید هزینههای مواد اولیه مواجه است. این امر میتواند حاشیه سود آنها را کاهش دهد یا منجر به افزایش قیمت برای مصرفکننده نهایی شود که به طور بالقوه تقاضا را در بازارهای حساس به قیمت مانند هند کاهش میدهد.
نکات کلیدی
رکوردشکنی قیمت: طلا در ۷ اکتبر ۲۰۲۵ با رسیدن به قیمت ۳٬۹۹۰.۷۴ دلار، سقف تاریخی جدیدی را ثبت کرد. این رشد نتیجه مستقیم ترکیبی از بحرانهای ژئوپلیتیکی، سیاستهای پولی انبساطی و تقاضای پایدار از سوی بانکهای مرکزی است.
محرکهای اصلی: عوامل کلیدی شامل تعطیلی دولت آمریکا، سیاستهای تجاری تهاجمی دولت ترامپ (جنگ تجاری با چین و تعرفه بر متحدان)، تضعیف دلار آمریکا، تورم چسبنده و خریدهای استراتژیک طلا توسط بانک خلق چین است.
نقش فدرال رزرو: انتظارات و اجرای سیاست کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، هزینه فرصت نگهداری طلا را کاهش داده و جذابیت آن را به عنوان یک دارایی بدون بازده، افزایش داده است.
چشمانداز: با توجه به ادامه عدم قطعیتهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی، روند کلی برای طلا همچنان صعودی ارزیابی میشود، هرچند نوسانات و اصلاحات قیمتی در کوتاهمدت محتمل است. طلا جایگاه خود را به عنوان یک دارایی استراتژیک در سبدها تثبیت کرده است.
جمعبندی
روند صعودی بیسابقه طلا در سال ۲۰۲۵، نقطه اوج مجموعهای از عوامل قدرتمند اقتصادی، سیاسی و پولی است. این فلز گرانبها از نقش سنتی خود به عنوان یک پوشش ریسک فراتر رفته و به یک دارایی استراتژیک محوری در واکنش به یک چشمانداز جهانی پر از عدم قطعیت تبدیل شده است. محرکهای اصلی این روند، از جمله سیاستهای تجاری تهاجمی، تضعیف ارزهای اصلی، خریدهای استراتژیک بانکهای مرکزی و بیثباتیهای ژئوپلیتیکی، به نظر میرسد در میانمدت پایدار باشند. در نتیجه، چشمانداز کلی برای طلا همچنان صعودی باقی میماند، هرچند که سرمایهگذاران باید برای نوسانات قیمتی بالا آماده باشند.
توصیههای عملی
برای سرمایهگذاران
تخصیص استراتژیک: طلا را به عنوان یک بخش دائمی و استراتژیک در سبد سرمایهگذاری خود در نظر بگیرید، نه فقط یک معامله کوتاهمدت. تخصیص ۵ تا ۱۵ درصد از سبد به طلا میتواند به کاهش ریسک کلی کمک کند.
استفاده از اصلاحات قیمتی: با توجه به شتاب بالای اخیر، از هرگونه اصلاح یا دوره تثبیت قیمت به عنوان فرصتی برای افزایش موقعیتهای خرید خود استفاده کنید.
تنوع در ابزارها: سبد طلای خود را با ترکیبی از طلای فیزیکی (برای امنیت نهایی)، صندوقهای قابل معامله (ETFs) (برای نقدشوندگی) و سهام شرکتهای استخراج معتبر (برای اهرم قیمتی) متنوع کنید.
آگاهی از ریسک دستکاری: همانطور که گزارش اشاره میکند، بازار طلا سابقه دستکاری قیمت را دارد. همواره با احتیاط عمل کرده و تصمیمات خود را بر اساس تحلیلهای بنیادی بلندمدت بنا کنید.
برای مصرفکنندگان صنعتی
پوشش ریسک: برای مدیریت نوسانات شدید قیمت و محافظت از حاشیه سود، از ابزارهای مالی مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله برای تثبیت هزینههای خرید خود استفاده کنید.
مدیریت موجودی: یک استراتژی مدیریت موجودی هوشمندانه اتخاذ کنید تا در دورههای افت قیمت، خریدهای خود را افزایش دهید و از خریدهای بزرگ در اوج قیمتها خودداری کنید.
ارتباط شفاف با مشتریان: در صورت لزوم، دلایل افزایش قیمت محصولات نهایی خود را به طور شفاف برای مشتریان توضیح دهید تا اعتماد آنها حفظ شود.
سلب مسئولیت: تحلیلها و دادههای ارائهشده در این گزارش صرفاً جنبه اطلاعرسانی و آموزشی دارند و نباید بهعنوان توصیه مالی، سرمایهگذاری یا تجاری تلقی شوند. بازارهای مالی و کامودیتی ذاتاً پرریسک و نوسانیاند و تصمیمگیری در این حوزهها نیازمند بررسی مستقل و مشاوره حرفهای است. تهیهکنندگان این گزارش هیچگونه مسئولیتی در قبال نتایج یا زیانهای احتمالی ناشی از اتکا به تحلیلهای درجشده بر عهده نمیگیرند.

