بررسی تلاش‌های ایالات متحده برای یافتن منابع امن تأمین عناصر نادر خاکی

در ماه آوریل، چین دور جدیدی از کنترل‌های صادراتی را بر هفت عنصر نادر خاکی(REEs)، دیسپروزیم، گادولینیوم، لوتتیوم، ساماریوم، اسکاندیوم، تربیوم و ایتریوم، که برای فناوری مدرن ضروری هستند، اعمال کرد.

این محدودیت‌های اخیر، که در واکنش به تعرفه‌های تا ۱۴۵ درصدی رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، بر کالاهای چینی اعمال شد، ممنوعیت کامل نیستند. با این حال، به این معناست که شرکت‌ها برای صادرات عناصر نادر خاکی نیاز به درخواست مجوز خواهند داشت، که می‌تواند منجر به توقف موقت در تجارت شود.

با توجه به اینکه چین مسئول حدود ۹۰ درصد از فرآوری عناصر نادر خاکی است، محدودیت‌های اخیر بر صادرات REEها، اثرات مخرب پیش‌بینی‌شده را به همراه داشته است. به گفتهGlobalData، انتظار می‌رود بخش‌های متعددی از جمله خودروسازی، انرژی، مراقبت‌های بهداشتی و هوافضا با چالش‌هایی مواجه شوند.

ایالات متحده در صورت تشدید طولانی‌مدت تنش‌های تجاری «به شدت آسیب‌پذیر» باقی می‌ماند، اما این کنترل‌ها دامنه بین‌المللی نیز خواهند داشت.

Isabel Al-Dhahir، تحلیلگر ارشد درGlobalData، می‌گوید: با توجه به ماهیت گسترده زنجیره‌های تأمین، این محدودیت‌ها تأثیر جهانی خواهند داشت و شرکای تجاری و مشتریان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار خواهند داد، نه فقط آنهایی که در ایالات متحده هستند.

ایالات متحده خواهان تأمین داخلی بیشتر REEها است

بر اساس داده‌های سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده(USGS)، در سال ۲۰۲۴، ایالات متحده حدود ۱۷۰ میلیون دلار ترکیبات و فلزات خاکی کمیاب، عمدتاً از چین، وارد کرده و ۴۵,۰۰۰ تن اکسید عناصر نادر خاکی به ارزش ۲۶۰ میلیون دلار در داخل کشور تولید کرده است.

در سال‌های اخیر، ایالات متحده چندین گام، از جمله از طریق تأمین مالی فدرال، مشارکت‌های دولتی-خصوصی و تلاش برای بازگشایی یا گسترش معادن داخلی، برای تضمین تأمین داخلیREEها برداشته است.

Martina Raveni، تحلیلگر اطلاعات استراتژیکGlobalData، می‌گوید این تلاش‌ها به سال ۲۰۲۲ بازمی‌گردد، زمانی که رئیس‌جمهور وقت، Joe Biden، قانون تولید دفاعی (Defense Production Act ) را برای تسریع توسعه صنایع گذار انرژی ایالات متحده فعال کرد و همچنین به قانون کاهش تورم (Inflation Reduction Act) استناد نمود.

رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، از زمان روی کار آمدن، چندین دستور اجرایی با هدف تقویت استخراج و تولید داخلی این مواد معدنی صادر کرده است.

Christopher Wright، وزیر انرژی ایالات متحده، در شهادت‌نامه کتبی اخیر خود اظهار داشت که برای ایالات متحده ضروری است که بر ایجاد قابلیت‌های داخلی برای استخراج، فرآوری، تولید و بازیابی مواد حیاتی پایان عمر یافته برای نیازهای صنعتی، اهداف انرژی و امنیت ملی [ایالات متحده] تمرکز کند.

وزارت انرژی ایالات متحده (DOE) در حال حاضر به طور مستقیم از این اهداف که در دستورات اجرایی مشخص شده‌اند، «از طریق شناسایی و تسریع پروژه‌های در حال انتظار برای حمایت از تولید داخلی مواد معدنی… بررسی اثربخشی قراردادهای پیش‌خرید محصول و حمایت قیمتی، و توسعه برنامه‌های جدید برای تقویت استخراج و تولید داخلی» حمایت می‌کند.

DOE همچنین با سایر سازمان‌ها از جمله وزارت دفاع ایالات متحده (DOD) هماهنگ است، که هدف آن داشتن یک زنجیره تأمین از معدن تا آهنربا (mine-to-magnet) برای پشتیبانی از تمام نیازهای بخش دفاعی ایالات متحده تا سال ۲۰۲۷ است. علاوه بر این، به وزارت بازرگانی ایالات متحده دستور داده شده است تا بررسی کند که آیا واردات مواد معدنی حیاتی، REEها، مواد معدنی حیاتی فرآوری‌شده و محصولات مشتقه آنها، امنیت ملی ایالات متحده را تهدید می‌کند یا خیر.

Nicole Richards، مدیرعاملAllonnia، یک شرکت بیوتکنولوژی که هدف آن استخراجREEها از جریان‌های پسماند است، می‌گوید: علی‌رغم «جهش‌هایی در پیشرفت» در چند سال گذشته، ایالات متحده «هنوز در زمینه تأمین عناصر نادر خاکی در حال جبران عقب‌ماندگی است». او معتقد است که هنگام ایجاد استراتژی‌هایی برای متنوع‌سازی منابع خارج از چین، باید استخراجREEها هم از کانسنگ و هم از پسماندها مد نظر قرار گیرد.

استخراج، فرآوری و بازیافت عناصر نادر خاکی در ایالات متحده

MP Materials در حال حاضر تنها تولیدکننده عمده عناصر نادر خاکی در ایالات متحده است که معدن Mountain Pass در کالیفرنیا را اداره می‌کند. این شرکت در حال سرمایه‌گذاری برای توسعه است و در ماه آوریل، ۵۸.۵ میلیون دلار برای حمایت از ساخت یک کارخانه تولید آهنربای عناصر نادر خاکی درFort Worth، تگزاس، دریافت کرد.

تأمین مالی وزارت دفاع ایالات متحده از Lynas USA حمایت می‌کند، که بر توسعه زنجیره تأمین داخلی عناصر نادر خاکی متمرکز است. این شرکت تابعه Lynas استرالیایی، قصد دارد یک کارخانه جداسازیREEهای سبک در ایالات متحده بسازد و ۲۵۸ میلیون دلار دیگر نیز برای یک کارخانه فرآوری عناصر نادر خاکی سنگین در تگزاس اختصاص داده شده است.

با این حال، به گفتهGlobalData، چشم‌انداز پروژه‌های جدید عناصر نادر خاکی «به طور قابل توجهی پراکنده و کم تعداد» است، و تنها سه پروژه در حال توسعه فعال بوده و با موانع قابل توجهی روبرو هستند.

این پروژه‌ها عبارتند از Bear Lodge متعلق به Rare Element Resources در شمال شرقی وایومینگ، پروژه Elk CREEsk متعلق به NioCorp در جنوب شرقی نبراسکا و پروژه Bokan Mountain در آلاسکا.

GlobalData توضیح می‌دهد: اولین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که آنها تا اواخر این دهه وارد مدار تولید نخواهند شد و این جدول زمانی نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند، زیرا کشور در یک بازار به سرعت در حال تحول، در معرض خطر عقب ماندن قرار دارد.

اهمیت بازیافت عناصر نادر خاکی

بازیافت برای کمک به کاهش کمبودREEها حیاتی تلقی می‌شود و انتظار می‌رود علی‌رغم نرخ بازیافت تنها ۵ درصدی امروزی، به عنصری مهم در متنوع‌سازی زنجیره تأمین در کوتاه‌مدت تبدیل شود.

Raveni می‌گوید: استفاده از مواد بازیافتی، وابستگی به مسائلی مانند میزان تولید معدن، عیار کانسنگ، سهمیه‌های صادراتی منطقه‌ای، انحصارات جغرافیایی و سیاسی، و سایر عوامل غیرقابل پیش‌بینی که بازار را بی‌ثبات می‌کنند، کاهش می‌دهد.

بازیافت همچنین به کاهش تأثیرات زیست‌محیطی استخراج معدنی کمک می‌کند و در نظر گرفتن آن در رابطه با قوانین افشای میزان انتشار (آلاینده‌ها) مهم است.

علاوه بر این، از آنجایی که عملیاتی شدن معادن جدید می‌تواند تا ده سال طول بکشد، انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری در تأسیسات بازیافت «نقش مهمی در جبران کمبودهای تأمین در کوتاه‌مدت تا زمان راه‌اندازی معادن جدید» ایفا کند.

سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید

Richards به «موجی از نوآوری و سرمایه‌گذاری» در بازیابی و بازیافت مواد معدنی حیاتی، از جمله به عنوان بخشی از ابتکارات دفاع ملی ایالات متحده، اشاره می‌کند.

در ماه ژانویه، DOD مبلغ ۵.۱ میلیون دلار به REEScycle برای افزایش بازیابی این مواد از زباله‌های الکترونیکی اعطا کرد. به گفتهGlobalData، سرمایه‌گذاری در تأسیسات بازیافت REEs در ایالات متحده در حال رشد است و سایر شرکت‌های پیشرو شامل Cyclic Materials مستقر در کانادا و MP Materials هستند.

Nathan Ratledge، یکی از بنیانگذاران و مدیرعاملAlta Resource Technologies، می‌گوید: زباله‌های الکترونیکی راهی فوری‌تر برای کند کردن نوک پیکان نگرانی‌های اقتصادی و امنیت ملی است. Alta نزدیک به ۱۰ میلیون دلار برای کمک به توسعه و تجاری‌سازی پلتفرم خود برای جداسازی بیوشیمیاییREEها جمع‌آوری کرده است.

توسعه فناوری جدید که بتواند هم بازیابی عناصر نادر خاکی را بهبود بخشد و هم تأثیرات زیست‌محیطی را به حداقل برساند، هم برای بازیافت و هم برای فرآوری کانسنگ استخراج‌شده یا باطله‌ها، کلیدی تلقی می‌شود.

غول فناوری، Microsoft، اخیراً یک پروژه آزمایشی در ایالات متحده را به اتمام رسانده است که حدود ۹۰ درصد ازREEها، طلا و مس را از حدود ۲۲۰ تن هارد دیسک‌های از رده خارج شده خرد شده، محفظه‌های نصب و سایر مواد بازیابی کرده است.

این طرح، که با همکاریWestern Digital، Critical Materials Recycling  و PedalPoint Recycling اجرا شد، از فناوری بازیافت با انحلال بدون اسید (ADR) استفاده کرد. ADR در مرکز نوآوری مواد حیاتی (Critical Materials Innovation Hub) به رهبری DOE اختراع و در ابتدا توسعه یافت و در مدت هشت سال از مقیاس آزمایشگاهی به مقیاس نمایشی رسید.

Ratledge  و Richards موافقند که راه‌حل‌های مبتنی بر بیوتکنولوژی از جمله مواردی هستند که می‌توانند به افزایش بازده و کاهش ردپای کربن و تأثیرات زیست‌محیطی فرآوری REEs کمک کنند.

Allonnia ادعا می‌کند که فناوری آن می‌تواند،، با کاهش بالقوه ۱۰ درصدی در ردپای کربن، تولید فلز را ۲۰ درصد افزایش دهد. در حالی که Ratledge می‌گوید پلتفرم Alta بسیار پاک‌تر است و مصرف آب، آلودگی هوا و تأثیرات اقلیمی کمتری دارد.

Richards همچنین معتقد است که راه‌حل‌های مبتنی بر زیست‌فناوری می‌توانند سریع‌تر از روش‌های متداول پیاده‌سازی شوند.

نگاه به خارج از ایالات متحده برای تأمین REEs

با وجود چالش‌ها در ایجاد قابلیت‌های داخلی، ایالات متحده همچنین برای تقویت زنجیره‌های تأمین عناصر نادر خاکی خود به خارج از کشور نیز می نگرد.

Raveni می‌گوید استرالیا و کانادا گزینه‌های خوبی برای تأمینREEها هستند؛ با این حال، این کشورها قابلیت‌ها و زیرساخت‌های تولیدی محدودی دارند.

او می‌افزاید: هزینه‌های بالا، نوسانات بازار و نگرانی‌های زیست‌محیطی مرتبط با استخراج و فرآوری REEs، هدف تضمین تأمین پایدار از خارج از چین را بیشتر پیچیده می‌کند.

مسیر غلبه بر سلطه چین

صرف‌نظر از منبع [تامین]، معادن ایالات متحده، واردات از کشورهای دوست، یا بازیافت، سرمایه‌گذاری و زمان قابل توجهی برای متنوع‌سازی تأمین عناصر نادر خاکی ایالات متحده مورد نیاز است.

سلطه چین در بازار جهانی عناصر نادر خاکی عمدتاً به دلیل هزینه‌های تولید پایین‌تر آن است که اغلب با نادیده گرفتن مقررات زیست‌محیطی به دست آمده است. این کشور همچنین بر فرآیند پیچیده جداسازی و پالایش عناصر نادر خاکی تسلط یافته است که به آن قدرت قیمت‌گذاری و کنترل قابل توجهی بر عرضه می‌دهد.

Richards می‌گوید: در مورد عناصر نادر خاکی، مراحل فرآوری بسیاری وجود دارد که نیازمند سرمایه و تخصص قابل توجهی برای تبدیل یک منبع از زمین به یک محصول نهایی است. تغییر از منابع چینی به منابع داخلی برای دستیابی به موفقیت، نیازمند سطح پایداری از مشارکت‌های دولتی و خصوصی خواهد بود.

تحلیل و جمع‌بندی

بازار عناصر نادر خاکی (REEs) به دلیل اهمیت استراتژیک این عناصر در فناوری‌های پیشرفته (از جمله صنایع دفاعی، انرژی‌های تجدیدپذیر، الکترونیک و خودروسازی) و تسلط چین بر زنجیره تأمین جهانی، به یکی از نقاط کانونی تنش‌های ژئوپلیتیکی و اقتصادی تبدیل شده است. گزارش حاضر به بررسی تلاش‌های ایالات متحده برای کاهش وابستگی به چین و ایجاد زنجیره تأمین امن‌تر و متنوع‌تر REEها می‌پردازد.

وابستگی ایالات متحده و بازار جهانی به چین

تسلط بر فرآوری: چین تقریباً ۹۰ درصد از فرآوری جهانیREEها را در اختیار دارد. این تسلط، اهرم فشار قابل توجهی در اختیار پکن قرار داده است، همانطور که در دور جدید کنترل‌های صادراتی بر ۷ عنصر REEs (دیسپروزیم، گادولینیوم، لوتتیوم، ساماریوم، اسکاندیوم، تربیوم و ایتریوم) در آوریل مشهود است.

واردات ایالات متحده: در سال ۲۰۲۴ ، ایالات متحده [به صورت تخمینی] ۱۷۰ میلیون دلار ترکیبات و فلزات خاکی کمیاب وارد کرده که عمدتاً از چین بوده است.

تولید داخلی محدود ایالات متحده: تولید داخلی اکسید REEs در ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ (تخمینی) ۴۵,۰۰۰ تن به ارزش ۲۶۰ میلیون دلار بوده است. این میزان در مقایسه با تقاضا و وابستگی به واردات، ناچیز است.

اقدامات ایالات متحده برای کاهش وابستگی

ایالات متحده مجموعه‌ای از اقدامات سیاستی، مالی و فناورانه را برای تقویت زنجیره تأمین داخلی REEs آغاز کرده است.

سیاست‌گذاری و حمایت دولتی

فعال‌سازی قانون تولید دفاعی (Defense Production Act) و قانون کاهش تورم (Inflation Reduction Act) از سال ۲۰۲۲ توسط دولت Joe Biden.

صدور دستورات اجرایی توسط دولت دونالد ترامپ برای تقویت تولید داخلی.

هدف‌گذاری وزارت دفاع (DOD) برای ایجاد زنجیره تأمین «از معدن تا آهنربا» تا سال ۲۰۲۷.

تحقیقات وزارت بازرگانی در مورد تهدیدات امنیت ملی ناشی از وارداتREEs .

سرمایه‌گذاری در تولید و فرآوری داخلی

:MP Materials تنها تولیدکننده عمده فعلی در ایالات متحده.  تمرکز بر معدن Mountain Pass و دریافت ۵۸.۵ میلیون دلار برای ساخت کارخانه آهنربا در تگزاس.

Lynas USA: تخصیص ۲۵۸ میلیون دلار، بخشی با حمایتDOD، برای تأسیسات فرآوریREEهای سنگین و برنامه‌ریزی برای تأسیسات جداسازیREEهای سبک در تگزاس.

پروژه‌های معدنی جدید: تنها ۳ پروژه فعال در حال توسعهBear Lodge، Elk CREEsk، Bokan Mountain که پیش‌بینی می‌شود تا اواخر دهه جاری میلادی به بهره‌برداری نرسند. این تأخیر زمانی یک ریسک مهم است.

تمرکز بر بازیافت

نرخ بازیافت فعلیREEها تنها ۵ درصد است، اما پتانسیل بالایی برای کاهش وابستگی در کوتاه‌مدت دارد، زیرا راه‌اندازی معادن جدید تا ۱۰ سال زمان می‌برد.

REEScycle: دریافت ۵.۱ میلیون دلار از DOD برای افزایش بازیابی REEs از زباله‌های الکترونیکی.

شرکت‌های دیگری مانند Cyclic Materials و MP Materials نیز در این حوزه فعال هستند.

نوآوری‌های فناورانه

:Alta Resource Technologies  جذب نزدیک به ۱۰ میلیون دلار برای پلتفرم جداسازی بیوشیمیایی REEs.

:Microsoft  پروژه آزمایشی موفق با بازیابی ~۹۰ درصدREEs، طلا و مس از ~۲۲۰ تن زباله الکترونیکی با استفاده از فناوری ADR  (بازیافت با انحلال بدون اسید) که طی ۸ سال از آزمایشگاه به مقیاس نمایشی رسیده است.

:Allonnia ادعای افزایش ۲۰ درصد تولید فلز و کاهش ۱۰ درصد ردپای کربن با فناوری بیوتکنولوژی.

چالش‌ها و موانع پیش روی ایالات متحده

زمان‌بر بودن پروژه‌ها: توسعه معادن و تأسیسات فرآوری جدید زمان‌بر و پرهزینه است.

تسلط تثبیت‌شده چین: چین دارای هزینه‌های تولید پایین‌تر (بخشی به دلیل نادیده گرفتن مقررات زیست‌محیطی) و تخصص عمیق در فرآیندهای پیچیده جداسازی و پالایش است که به این کشور قدرت قیمت‌گذاری و کنترل عرضه می‌دهد.

محدودیت منابع جایگزین: کشورهایی مانند استرالیا و کانادا گزینه‌هایی هستند اما قابلیت‌ها و زیرساخت‌های تولیدی محدودی دارند.

نوسانات بازار و نگرانی‌های زیست‌محیطی: این عوامل، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید خارج از چین را پیچیده‌تر می‌کنند.

نیاز به سرمایه‌گذاری پایدار: تغییر از وابستگی به چین نیازمند سطح پایداری از مشارکت‌های دولتی و خصوصی و سرمایه‌گذاری قابل توجه است.

تحلیل کمی کلیدی برای فعالان بازار

وابستگی به چین: سهم ۹۰ درصد چین در فرآوری، مهمترین متغیر در تحلیل ریسک زنجیره تأمین است. هرگونه اختلال در صادرات چین (مانند کنترل‌های اخیر) می‌تواند منجر به نوسانات شدید قیمت شود.

عدم تطابق عرضه و تقاضای داخلی آمریکا: واردات ۱۷۰ میلیون دلاری در مقابل تولید داخلی ۲۶۰ میلیون دلاری اکسید (که بخش قابل توجهی از آن برای فرآوری بیشتر صادر می‌شود) نشان‌دهنده شکاف عمیق است.

پتانسیل بازیافت: با نرخ فعلی ۵ درصد، بازیافت سهم ناچیزی دارد. اما پروژه‌هایی مانند پروژه Microsoft  (بازیابی ۹۰ درصد) نشان‌دهنده پتانسیل فنی است. رشد این بخش می‌تواند عرضه ثانویه قابل توجهی ایجاد کند، اما نیازمند سرمایه‌گذاری و مقیاس‌پذیری است.

سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی: ارقامی مانند ۵۸.۵ میلیون دلار برایMP Materials، ۲۵۸ میلیون دلار برایLynas USA، و سرمایه‌های کوچک‌تر برای شرکت‌های نوآور ۵.۱ میلیون دلار برای REEScycle، ۱۰ میلیون دلار برای Alta نشان‌دهنده تعهد اولیه است، اما در مقایسه با ابعاد بازار و تسلط چین، این ارقام هنوز برای ایجاد تحول بنیادین کافی به نظر نمی‌رسند و باید رشد کنند.

جدول زمانی پروژه‌ها: عملیاتی شدن پروژه‌های جدید تا اواخر دهه جاری، بدین معناست که در کوتاه‌مدت تا میان‌مدت (7-3 سال آینده)، وابستگی به چین ادامه خواهد داشت و بازار مستعد شوک‌های عرضه خواهد بود.

ایالات متحده گام‌های اولیه اما مهمی را برای کاهش وابستگی استراتژیک خود به چین در حوزه عناصر نادر خاکی برداشته است. این تلاش‌ها چندوجهی بوده و شامل حمایت‌های سیاستی، سرمایه‌گذاری در تولید و فرآوری داخلی، و تمرکز بر بازیافت و فناوری‌های نوین است.

با این حال، مسیر پیش رو طولانی و پر از چالش است. تسلط چین بر بازارREEها، که حاصل دهه‌ها سرمایه‌گذاری، هزینه‌های تولید پایین و تخصص فنی است، به سادگی و در کوتاه‌مدت از بین نخواهد رفت.

نکات کلیدی برای فعالان بازار

نظارت بر تحولات ژئوپلیتیکی: هرگونه تشدید تنش بین ایالات متحده و چین یا اقدامات محدودکننده جدید از سوی چین، می‌تواند به سرعت بر قیمت‌ها و دسترسی بهREEها تأثیر بگذارد.

پیگیری پیشرفت پروژه‌های غربی: میزان موفقیت و سرعت پیشرفت پروژه‌هایی مانند MP Materials، Lynas USA  و سه پروژه معدنی جدید در ایالات متحده، شاخص مهمی برای ارزیابی تغییرات آتی در ساختار عرضه خواهد بود.

ارزیابی فناوری‌های بازیافت و فرآوری نوین: پیشرفت در فناوری‌های بازیافت مانند ADR و روش‌های فرآوری پاک‌تر (مانند بیوتکنولوژی) می‌تواند در بلندمدت معادلات بازار را تغییر دهد. سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پیشرو در این حوزه می‌تواند فرصت‌زا باشد، اما با ریسک‌های فناورانه همراه است.

تحلیل هزینه‌ها و اقتصاد پروژه‌ها: رقابت با هزینه‌های تولید پایین چین یک چالش اساسی است. پایداری پروژه‌های غربی به قیمت‌های REEs و همچنین حمایت‌های دولتی و یارانه‌ها بستگی خواهد داشت.

توجه به پویایی بازار عناصر خاص: تقاضا و عرضه برای هر یک از عناصر نادر خاکی متفاوت است. تحلیلگران باید بر عناصر کلیدی مورد نیاز برای صنایع رشد مانند خودروهای الکتریکی (نئودیمیوم، پرازئودیمیوم، دیسپروزیم، تربیوم) و توربین‌های بادی تمرکز ویژه‌ای داشته باشند.

در مجموع، بازار REEها در سال‌های آینده همچنان یک بازار استراتژیک و پرتلاطم خواهد بود. در حالی که تلاش‌ها برای متنوع‌سازی زنجیره تأمین در جریان است، انتظار می‌رود تسلط چین در کوتاه‌مدت تا میان‌مدت ادامه یابد. سرمایه‌گذاران و تحلیلگران باید با دیدی بلندمدت و با در نظر گرفتن ریسک‌های ژئوپلیتیکی، فناورانه و اقتصادی به این بازار نگاه کنند.

پی نوشت

سهم ذخایر جهانی عناصر نادر خاکی (REESs)  بر اساس کشور، ۲۰۲۵ (منبع:(USGS

Lynas Rare Earths  به عنوان یک بازیگر مهم در خارج از چین در نظر گرفته می‌شود که معدن Mount Weld در غرب استرالیا را اداره می‌کند و در ظرفیت‌های فرآوری پایین‌دستی سرمایه‌گذاری می‌کند.

ویتنام نیز نباید به عنوان یک بازیگر در حال ظهور در عناصر نادر خاکی نادیده گرفته شود. بر اساس داده‌هایGlobalData، با ذخایر تخمینی ۲۲ میلیون تن عناصر نادر خاکی، یا ۲۰ درصد از کل جهانی در سال ۲۰۲۴، ویتنام پس از چین در رتبه دوم قرار گرفت. تخمین‌ها از آن زمان به پایین بازنگری شده‌اند.

همانطور که سرمایه‌گذاران خارجی به این عرضه (ذخایر ویتنام) علاقه‌مندتر می‌شوند، ظرفیت تفکیک و فرآوری ویتنام نیز به دنبال آن خواهد آمد.

نمودار دایره‌ای ارائه شده، توزیع تخمینی ذخایر جهانی عناصر خاکی کمیاب (REEs) را بین کشورهای مختلف برای سال ۲۰۲۵، بر اساس داده‌های سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده(USGS)، به تصویر می‌کشد. این داده‌ها برای تحلیلگران بازار کامودیتی و سرمایه‌گذاران از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا ذخایر، پتانسیل بلندمدت عرضه و مبنای توسعه پروژه‌های آتی استخراج و فرآوری را نشان می‌دهد. درک این توزیع برای ارزیابی ریسک‌های ژئوپلیتیکی، فرصت‌های سرمایه‌گذاری و پویایی‌های آتی بازار REEs ضروری است.

تحلیل نمودار

سلطه چین(China) : چین با در اختیار داشتن ۴۸ درصد از ذخایر جهانیREEs، به طور قابل توجهی بزرگترین دارنده این منابع استراتژیک در جهان است. این رقم تقریباً نیمی از کل ذخایر شناسایی شده جهانی را شامل می‌شود و بر اهمیت محوری این کشور در زنجیره تامین بلندمدت REEs تاکید می‌کند.

برزیل (Brazil) به عنوان دومین دارنده بزرگ: برزیل با ۲۳ درصد از ذخایر جهانی، دومین کشور بزرگ از این حیث است. این سهم قابل توجه، به شرط توسعه ظرفیت‌های استخراج و فرآوری، برزیل را به عنوان یک بازیگر کلیدی بالقوه در بازار آینده REEs مطرح می‌کند.

تمرکز بالا در دو کشور: مجموع سهم چین و برزیل به ۷۱ درصد (۴۸ درصد + ۲۳ درصد) از کل ذخایر جهانی REEs می‌رسد. این تمرکز بالا در تنها دو کشور، نشان‌دهنده آسیب‌پذیری بالقوه زنجیره تامین جهانی در برابر سیاست‌ها یا تحولات داخلی این دو کشور است.

بازیگران رده دوم

هند (India): با ۸ درصد از ذخایر جهانی، سومین کشور محسوب می‌شود.

استرالیا(Australia):  با ۶ درصد از ذخایر، جایگاه چهارم را دارد.

مجموع سهم این دو کشور ۱۴ درصد است. این کشورها، به ویژه استرالیا که در حال حاضر نیز تولیدکننده فعالی است، می‌توانند نقش مهمی در متنوع‌سازی منابع ایفا کنند.

بازیگران رده سوم با پتانسیل

روسیه(Russia) : با ۴.۲ درصد.

ویتنام(Vietnam) : با ۳.۹ درصد.

این کشورها نیز دارای ذخایر قابل توجهی هستند که می‌تواند در آینده مورد توجه قرار گیرد، هرچند عوامل ژئوپلیتیکی (در مورد روسیه) و توسعه زیرساخت‌ها (در مورد ویتنام) باید در نظر گرفته شود.

سایر کشورها (Other) :مجموعاً ۷ درصد از ذخایر جهانی به سایر کشورها تعلق دارد. این نشان می‌دهد که اگرچه تمرکز بالاست، اما منابعی نیز به صورت پراکنده در سایر نقاط جهان وجود دارد که می‌تواند فرصت‌های کوچکتر یا تخصصی‌تری را ایجاد کند.

اهمیت استراتژیک ذخایر در کنار ظرفیت فرآوری: متن قبلی بر تسلط چین (حدود ۹۰ درصد) در فرآوریREEها تاکید داشت. این نمودار نشان می‌دهد که چین علاوه بر فرآوری، در زمینه ذخایر نیز با ۴۸ درصد، موقعیت غالبی دارد. این ترکیب از تسلط بر ذخایر و فرآوری، اهرم فشار چین را در بازار REEsها به شدت تقویت می‌کند.

فرصت‌های متنوع‌سازی و ریسک ژئوپلیتیک

کشورهای هدف برای سرمایه‌گذاری: کشورهایی مانند برزیل (۲۳ درصد)، استرالیا (۶ درصد)، هند (۸ درصد) و ویتنام (۳.۹ درصد) با داشتن ذخایر قابل توجه، گزینه‌های اصلی برای سرمایه‌گذاری جهت توسعه منابع جایگزین و کاهش وابستگی به چین هستند.

ریسک تمرکز: تمرکز ۷۱ درصد ذخایر تنها در چین و برزیل، ریسک قابل توجهی برای زنجیره تامین جهانی ایجاد می‌کند. هرگونه بی‌ثباتی سیاسی یا اقتصادی یا تغییر سیاست‌های صادراتی در این دو کشور می‌تواند تاثیرات عمده‌ای بر بازار داشته باشد.

نقش استرالیا: استرالیا به عنوان یک کشور توسعه‌یافته با محیط سرمایه‌گذاری نسبتاً باثبات و دارای ذخایر ۶ درصدی، یک کاندیدای مهم برای همکاری‌های استراتژیک با کشورهایی مانند ایالات متحده و اروپا جهت متنوع‌سازی زنجیره تامین است (همانطور که همکاری Lynas با آمریکا نشان می‌دهد).

اهمیت داده‌های USGS برای برنامه‌ریزی بلندمدت: داده‌های سازمان زمین شناسی آمریکا به عنوان یک منبع معتبر، مبنایی برای ارزیابی پتانسیل‌های آتی است. سرمایه‌گذاران و شرکت‌های معدنی می‌توانند از این داده‌ها برای شناسایی مناطق دارای پتانسیل بالا برای اکتشاف و توسعه پروژه‌های جدید استفاده کنند.

لزوم سرمایه‌گذاری در کل زنجیره ارزش: داشتن ذخایر به تنهایی کافی نیست. برای تبدیل این ذخایر به محصولات قابل استفاده، سرمایه‌گذاری هنگفتی در اکتشاف، استخراج، جداسازی، فرآوری و تولید محصولات نهایی (مانند آهنرباهای دائمی) مورد نیاز است. کشورهایی که بتوانند این زنجیره ارزش را در داخل یا با همکاری شرکای استراتژیک توسعه دهند، مزیت رقابتی خواهند داشت.

چشم‌انداز بلندمدت و نیاز به زمان: توسعه یک معدن REEs از مرحله اکتشاف تا تولید، فرآیندی زمان‌بر (اغلب بیش از ۱۰ سال) و پرهزینه است. بنابراین، تغییرات اساسی در نقشه جهانی تامینREEs، حتی با وجود این ذخایر، در کوتاه‌مدت رخ نخواهد داد و نیازمند تعهد و سرمایه‌گذاری پایدار است.

نمودار ذخایر جهانی REEs به وضوح نشان می‌دهد که در حالی که تلاش‌ها برای متنوع‌سازی منابع و کاهش وابستگی به چین در جریان است، این کشور همچنان به دلیل در اختیار داشتن نزدیک به نیمی از ذخایر شناخته‌شده جهان، یک بازیگر غالب در بلندمدت باقی خواهد ماند. با این حال، پتانسیل قابل توجهی در کشورهایی مانند برزیل، هند، استرالیا و ویتنام برای توسعه منابع جدید وجود دارد که می‌تواند در صورت سرمایه‌گذاری کافی و توسعه فناوری‌های فرآوری، به تدریج توازن قدرت را در بازار جهانی REEs تغییر دهد. تحلیلگران باید به دقت روند توسعه پروژه‌ها در این کشورها و همچنین سیاست‌های دولت چین در قبال صادرات و تولید داخلی REEs را زیر نظر داشته باشند. اهمیت استراتژیک این مواد برای صنایع کلیدی، به معنای ادامه توجه و سرمایه‌گذاری دولت‌ها و بخش خصوصی در این حوزه خواهد بود.