بررسی جامع پروژه پتاس Autazes برزیل: فرصت‌ها، چالش‌ها و چشم‌انداز بازار کامودیتی

شرکت Brazil Potash با نمادNYSE: GRO))، یک شرکت اکتشاف و توسعه مواد معدنی، روز دوشنبه از امضای یک تفاهم‌نامه (MOU) غیرالزام‌آور با بخش زیرساخت گروهFictor، یک شرکت برجسته خصوصی برزیلی، خبر داد. این تفاهم‌نامه شرایطی را برای Fictor Energia جهت تأمین مالی ۲۰۰ میلیون دلار آمریکا برای هزینه‌های احداث زیرساخت انتقال برق پروژه پتاسAutazes، ضمن تضمین تأمین انرژی بلندمدت و سرمایه‌گذاری استراتژیک ۲۰ میلیون دلاری در سهامBrazil Potash، مشخص می‌کند.

بر اساس مفاد این تفاهم‌نامه، Fictor Energia مسئولیت کامل توسعه، اخذ مجوزها، ساخت و بهره‌برداری از زیرساخت انتقال برق را بر عهده خواهد گرفت تا ۳۰۰ مگاوات (MW) در سال برق شبکه برزیل را که تقریباً ۸۰ درصد آن از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌شود، برای پروژه Autazes از طریق مدل ساخت، مالکیت، و انتقال (Build, Own, Transfer) فراهم کند. پس از ۲۵ سال بهره‌برداری، مالکیت خط انتقال برق و پست‌های مرتبط به Brazil Potash منتقل خواهد شد.

پس از مواجهه با موانعی به دلیل مخالفت برخی گروه‌های بومی، ایالت Amazonas سال گذشته مجوز ساخت پروژه Autazes را به Brazil Potash اعطا کرد. این پروژه قرار است به بزرگترین معدن کود در آمریکای لاتین در جنگل‌های آمازون تبدیل شود.

Fictor Energia مسئولیت کامل هزینه‌های سرمایه‌ای انتقال برق به مبلغ تقریبی ۲۰۰ میلیون دلار آمریکا را بر عهده می‌گیرد و این سرمایه‌گذاری عمده زیرساختی را از بودجه ساخت Brazil Potash حذف می‌کند. Fictor همچنین قصد دارد در دو مرحله ۲۰ میلیون دلار آمریکا در سهام Brazil Potash سرمایه‌گذاری کند: ۲ میلیون دلار آمریکا پس از امضای توافق‌نامه قطعی مشارکت؛ و ۱۸ میلیون دلار آمریکا پس از دریافت مجوز نصب خط برق.

طرفین برای اجرای توافق‌نامه‌های قطعی تلاش خواهند کرد و Fictor Energia فوراً فرآیندهای مهندسی اولیه و نظارتی را آغاز خواهد کرد. انتظار می‌رود زیرساخت انتقال برق تا جولای ۲۰۲۹ تکمیل و عملیاتی شود که با برنامه زمان‌بندی تولید پروژه Autazes همسو است. شرکت اعلام کرده است که راه اندازی معدن و تأسیسات فرآوری پیشنهادی درAutazes، واقع در ۷۵ مایلی (۱۲۰ کیلومتری) جنوب شرقی Manaus، مرکز ایالت آمازوناس، حدود سه سال زمان خواهد برد.

تحلیل و جمع بندی

در این بخش، برای روشن‌تر شدن ابعاد بازار پتاس و جایگاه پروژهAutazes، دو جدول تحلیلی ارائه شده است. این جداول داده‌های کلیدی بازار جهانی پتاس و روندهای قیمتی آن را نمایش می‌دهند.

جدول ۱: مروری بر بازار جهانی پتاس (۲۰۲۴-۲۰۳۴)

  

نکته: تفاوت در ارقام اندازه بازار و نرخ رشد مرکب سالانه بین منابع مختلف(The Business Research Company, Precedence Research, Grand View Research, Market.us) نشان‌دهنده متدولوژی‌های متفاوت در ارزیابی بازار و دامنه محصولات پوشش‌داده‌شده است. با این حال، روند کلی رشد و عوامل محرک در تمامی گزارش‌ها همگرا هستند.

جدول ۲: داده‌های تاریخی قیمت نقدی کلرید پتاسیم (MOP) دلار آمریکا در هر تن

منبع:Investing.com, YCharts  (قیمت نقدی کلرید پتاسیم (Muriate of Potash) گرید استاندارد؛ F.O.B. ونکوور)

بازار جهانی پتاس در حال تجربه رشد قابل توجهی است که عمدتاً ناشی از افزایش تقاضای جهانی برای مواد غذایی است. با توجه به رشد جمعیت جهان که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ به ۱۰ میلیارد نفر برسد، نیاز به افزایش چشمگیر تولید محصولات کشاورزی وجود دارد و پتاس به عنوان یک کود حیاتی برای افزایش بهره‌وری خاک و بهبود عملکرد محصول ضروری است. این روند تقاضا، بازار پتاس را به سمت رشد پایدار با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) حدود ۴.۸ تا ۵.۳ درصد از ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۴ سوق می‌دهد، به طوری که اندازه بازار از ۶۳ میلیارد دلار آمریکا در ۲۰۲۴ به بیش از ۹۷ میلیارد دلار آمریکا در ۲۰۳۴ خواهد رسید.

بخش کشاورزی با سهمی غالب (بیش از ۸۴ درصد) از کل مصرف پتاس، ستون فقرات این بازار را تشکیل می‌دهد. در میان انواع پتاس، کلرید پتاسیم (MOP) با سهم بازار بیش از ۵۳ درصد در ۲۰۲۴، همچنان محصول غالب است و بیشترین رشد را نیز نشان می‌دهد. این امر به دلیل اثربخشی آن در افزایش سلامت گیاه، بهبود ساختار سلولی، جذب آب و مقاومت در برابر تنش‌های محیطی از جمله حملات آفات است. منطقه آسیا-اقیانوسیه، به ویژه چین و هند، به دلیل جمعیت زیاد و افزایش تقاضا برای مواد غذایی، بزرگترین مصرف‌کننده پتاس در جهان است و در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۸ درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده است.

روندهای قیمتی MOP نوسانات قابل توجهی را در سال‌های اخیر نشان داده است. قیمت نقدی MOP از اوج ۱۲۰۲ دلار آمریکا در هر تن در آوریل ۲۰۲۲ به دلیل اختلالات عرضه ناشی از تحریم‌ها علیه بلاروس و روسیه، به طور قابل توجهی کاهش یافت و در می ۲۰۲۳ به ۳۷۲.۵۰ دلار آمریکا رسید. با این حال، داده‌های اخیر نشان می‌دهد که قیمت‌ها در حال تثبیت و افزایش جزئی هستند. در ژوئن ۲۰۲۵، قیمت نقدی MOP به ۳۶۳.۱۳ دلار آمریکا در هر تن رسید که نشان‌دهنده افزایش ۱۷.۱۴ درصدی نسبت به یک سال قبل (ژوئن ۲۰۲۴) است. این افزایش اخیر می‌تواند به دلیل تقاضای قوی، محدودیت‌های تجاری و کمبود تولید در برخی مناطق باشد. پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش متوسط قیمت پتاس در سال ۲۰۲۵ و تثبیت آن در سال ۲۰۲۶ است، اما همچنان بالاتر از میانگین سال‌های 2019-2015 باقی خواهد ماند. این پویایی‌ها نشان‌دهنده حساسیت بازار پتاس به عوامل ژئوپلیتیکی و تعادل ظریف بین عرضه و تقاضا است.

تحلیل کمی

پروژه Autazes شرکتBrazil Potash، با هدف تولید ۲.۲ تا ۲.۴ میلیون تن پتاس در سال، پتانسیل قابل توجهی برای تأمین حدود ۲۰ درصد از تقاضای فعلی پتاس برزیل دارد. این امر برای برزیل که در سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴ بیش از ۹۵ درصد از نیاز پتاس خود را وارد کرده است، حیاتی است. طرح ملی کود برزیل نیز با هدف کاهش سهم واردات کود به حدود ۴۰ درصد تا سال ۲۰۵۰، بر اهمیت پروژه‌های داخلی مانند Autazes تأکید می‌کند. با توجه به مصرف تقریبی ۱۲.۶ میلیون تن پتاس در برزیل، تولید داخلی می‌تواند به طور قابل توجهی به امنیت غذایی این کشور، که یکی از بزرگترین صادرکنندگان کشاورزی جهان است، کمک کند.

روندهای قیمتی پتاس در سال‌های اخیر شاهد نوسانات قابل توجهی بوده است. قیمت نقدی کلرید پتاسیم (MOP) که در آوریل ۲۰۲۲ به اوج ۱۲۰۲ دلار آمریکا در هر تن رسیده بود، به دلیل تحریم‌های اقتصادی علیه بلاروس و روسیه که عرضه جهانی را تحت تأثیر قرار داد، تا می ۲۰۲۳ به ۳۷۲.۵۰ دلار آمریکا کاهش یافت. با این حال، از آن زمان، قیمت‌ها روند تثبیت و افزایش جزئی را تجربه کرده‌اند. در ژوئن ۲۰۲۵، قیمت MOP به ۳۶۳.۱۳ دلار آمریکا در هر تن رسید که نشان‌دهنده افزایش ۱۷.۱۴ درصدی نسبت به ژوئن ۲۰۲۴ است. این افزایش اخیر می‌تواند به دلیل تقاضای قوی، محدودیت‌های تجاری (مانند محدودیت‌های صادرات چین) و کمبود تولید در برخی مناطق باشد. پیش‌بینی‌ها برای سال ۲۰۲۵ حاکی از افزایش متوسط قیمت کودها، از جمله پتاس، است که توسط تقاضای قوی و محدودیت‌های صادراتی حمایت می‌شود، و انتظار می‌رود قیمت‌ها در سال ۲۰۲۶ تثبیت شوند، اما همچنان بالاتر از میانگین سال‌های 2019-2015 باقی بمانند.

پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ تقاضای جهانی پتاس حدود ۷۰ درصد افزایش یابد و از ۷۱.۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ به ۱۱۸ میلیون تن برسد. این افزایش عمدتاً ناشی از رشد جمعیت جهانی، بهبود استانداردهای زندگی (که منجر به تغییر الگوهای غذایی به سمت غذاهای غنی‌تر از مواد مغذی می‌شود) و نیاز به افزایش بهره‌وری کشاورزی برای تأمین امنیت غذایی جهانی است. علاوه بر این، افزایش تقاضا برای آفت‌کش‌ها که پتاسیم یکی از مواد تشکیل‌دهنده کلیدی کودهای تقویت‌کننده مقاومت گیاه در برابر آفات است، نیز به رشد بازار پتاس کمک می‌کند. در سمت عرضه، تولید جهانی پتاس در سال ۲۰۲۲ حدود ۴۰ میلیون تن بود و ظرفیت تولید جهانی پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ به حدود ۶۶ تا ۶۹ میلیون تن افزایش یابد. این افزایش عمدتاً از پروژه‌های جدید و گسترش معادن در کانادا، بلاروس و روسیه خواهد بود، اگرچه صادرات بلاروس و روسیه در سال ۲۰۲۲ به دلیل تحریم‌ها کاهش قابل توجهی داشته است.

تحلیل کیفی و ژئوپلیتیک

پروژه Autazes در برزیل با چالش‌های قانونی و بومی پیچیده‌ای مواجه است که می‌تواند بر زمان‌بندی و پایداری آن تأثیر بگذارد. گروه‌های بومی Mura به شدت با این پروژه مخالفت کرده و ادعا می‌کنند که این معدن‌کاری حقوق ارضی و حق مشاوره آزاد، قبلی و آگاهانه آنها را نقض می‌کند. این مخالفت‌ها ریشه در قانون اساسی برزیل دارد که معدن‌کاری در اراضی بومی به رسمیت شناخته شده را ممنوع می‌کند. در حالی که ایالت آمازوناس در سال ۲۰۲۴ مجوز نصب پروژه را صادر کرد، این مجوز در سال ۲۰۲۳ توسط یک دادگاه فدرال به دلیل ادعای عدم مشاوره صحیح با بومیان و لزوم صدور مجوز توسط نهاد فدرال Ibama (به جای Ipaam ایالتی) به حالت تعلیق درآمده بود. اگرچه دادگاه منطقه‌ای فدرال این تعلیق را لغو کرد و استدلال نمود که معدن در قلمرو بومی قرار ندارد، اما گروه‌های Mura این ادعا را رد می‌کنند و می‌گویند که ذخایر سیلوینیت در داخل سرزمین سنتی آنها، یعنی Lago do Soares Indigenous Land، قرار دارد که از اواسط قرن نوزدهم توسط آنها اشغال شده است.

تلاش‌های Brazil Potash برای نادیده گرفتن هویت بومی Mura و توصیف آنها به عنوان "اجتماعات روستایی" یا "مرکز شهری" در مطالعات ارزیابی زیست‌محیطی، به منظور تضعیف حقوق آنها و دور زدن فرآیند مشاوره، مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. همچنین، اتهاماتی مبنی بر همکاری گزینشی با برخی رهبران Mura برای تضعیف ساختارهای تصمیم‌گیری سنتی و شبیه‌سازی رضایت مطرح شده است. این اختلافات داخلی در جوامع Mura نیز مشاهده می‌شود؛ در حالی که برخی برای حفظ فرهنگ و محیط زیست خود با پروژه مخالفت می‌کنند، برخی دیگر مانند Aldinelson Moraes Pavão و Marcelo Lopes، از پروژه به عنوان راهی برای بهبود استاندارد زندگی، دسترسی به آموزش و بهداشت، و مقابله با فشارهای اقتصادی ناشی از خشکسالی و آتش‌سوزی‌ها حمایت می‌کنند.

در سطح کلان‌تر، لایحه جدید مجوزهای زیست‌محیطی برزیل (PL 191/2020) که در حال حاضر در کنگره در حال بررسی است، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر پروژه‌های معدن‌کاری در مناطق بومی داشته باشد. این لایحه پتانسیل تضعیف حفاظت‌های زیست‌محیطی و محدود کردن مشاوره اجباری با بومیان را به اراضی رسمی به رسمیت شناخته شده دارد که ۴۰ درصد از اراضی بومی و ۹۶ درصد از اراضی quilombola را که هنوز به رسمیت شناخته نشده‌اند، مستثنی می‌کند. با این حال، دادگاه عالی برزیل در آوریل ۲۰۲۵ با رد پیشنهادی برای گشایش اراضی بومی به معدن‌کاری، موضعی قوی در حمایت از حقوق بومیان اتخاذ کرده است. این تصمیم نشان‌دهنده پیچیدگی چشم‌انداز قانونی و سیاسی در برزیل است که تعادل بین توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست و حقوق بومی را دشوار می‌سازد.

از منظر زیست‌محیطی، نگرانی‌های جدی در مورد تأثیرات معدن‌کاری در آمازون وجود دارد. پروژه Autazes در منطقه‌ای مستعد سیلاب قرار دارد و نگرانی‌هایی در مورد آلودگی آب و خاک، جنگل‌زدایی، آلودگی صوتی و هوایی، و تأثیر بر حیات وحش مطرح شده است. فرآیند جداسازی پتاس از سیلوینیت (sylvinite) شامل حل کردن نمک است و مدیریت پسماندهای نمکی یک چالش مهم خواهد بود. با این حال، Brazil Potash متعهد به اجرای حدود ۳۰ برنامه اجتماعی-اقتصادی و زیست‌محیطی است که مکمل "طرح زندگی خوب "(Good Living Plan Mura) جامعه بومی Mura است. این پروژه همچنین ادعا می‌کند که با کاهش وابستگی برزیل به واردات پتاس، می‌تواند حدود ۱.۴ میلیون تن در سال از انتشار گازهای گلخانه‌ای مرتبط با حمل‌ونقل را کاهش دهد.

نقش دولت برزیل در حمایت از این پروژه برای امنیت غذایی و توسعه اقتصادی کشور حیاتی است. دولت ایالت آمازوناس پروژه Autazes را گامی مهم در ایجاد یک پایه اقتصادی جدید برای ایالت می‌داند. مشارکت Fictor Group با تأمین مالی ۲۰۰ میلیون دلار آمریکا برای زیرساخت انتقال برق و سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیون دلاری در سهام، بخش عمده‌ای از بار مالی پروژه را از دوش Brazil Potash برداشته و به پیشرفت آن کمک می‌کند.

در سطح کلان جهانی، بازار پتاس به شدت تحت تأثیر روندهای ژئوپلیتیکی و کلان اقتصادی است. تحریم‌های اعمال شده بر بلاروس و روسیه، که از تولیدکنندگان عمده پتاس هستند، در سال ۲۰۲۲ منجر به کاهش عرضه جهانی و افزایش قیمت‌ها شد. این تحریم‌ها برزیل را که به شدت به واردات پتاس وابسته است، آسیب‌پذیرتر کرد و بر اهمیت پروژه‌های داخلی مانند Autazes افزود. رشد جمعیت جهانی و نگرانی‌های فزاینده در مورد امنیت غذایی، تقاضا برای کودها را در سطح بین‌المللی افزایش می‌دهد. تغییرات اقلیمی نیز با تأثیر بر بهره‌وری کشاورزی، نیاز به پتاس را برای افزایش مقاومت محصولات در برابر خشکسالی و شوری افزایش می‌دهد. رشد اقتصادهای نوظهور و افزایش درآمدها در این کشورها نیز به تغییر الگوهای غذایی و در نتیجه افزایش مصرف کود منجر می‌شود. این عوامل کلان جهانی، چشم‌انداز بلندمدت مثبتی را برای بازار پتاس فراهم می‌آورند، اما ریسک‌های ژئوپلیتیکی و نظارتی همچنان می‌توانند نوسانات کوتاه‌مدت ایجاد کنند.

تحلیل سناریو

برای ارزیابی جامع‌تر چشم‌انداز پروژه Autazes و تأثیر آن بر بازار پتاس، سه سناریوی محتمل در نظر گرفته می‌شود:

سناریوی اول (خوش‌بینانه): حل و فصل سریع چالش‌های بومی و تکمیل پروژه

در این سناریو، Brazil Potash و دولت برزیل موفق به حل و فصل اختلافات با جوامع بومی Mura از طریق مذاکرات سازنده، ارائه جبران خسارت‌های کافی و اجرای مؤثر برنامه‌های اجتماعی و زیست‌محیطی می‌شوند. مجوزهای لازم، از جمله مجوزهای فدرال، به سرعت و بدون موانع قانونی بیشتر تأیید می‌شوند. ساخت‌وساز پروژه مطابق با برنامه زمان‌بندی (تکمیل زیرساخت برق تا جولای ۲۰۲۹ و آغاز تولید پس از سه سال ساخت معدن و تأسیسات) پیش می‌رود.

پیامدها برای قیمت و عرضه: با آغاز تولید ۲.۲ تا ۲.۴ میلیون تن پتاس در سال، عرضه داخلی برزیل به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. این امر وابستگی برزیل به واردات پتاس را کاهش می‌دهد و به هدف طرح ملی کود برزیل برای کاهش سهم واردات به ۴۰ درصد تا ۲۰۵۰ کمک می‌کند. با توجه به سهم ۲۰ درصدی پروژه از تقاضای فعلی برزیل و حجم بزرگ بازار جهانی پتاس، تأثیر مستقیم بر قیمت جهانی MOP احتمالاً محدود خواهد بود، اما به ثبات منطقه‌ای عرضه در آمریکای لاتین کمک می‌کند. در سطح جهانی، قیمت‌ها احتمالاً در کوتاه‌مدت (۲۰۲۵-۲۰۲۶) نسبتاً ثابت باقی می‌مانند و سپس با افزایش تدریجی تقاضای جهانی ناشی از رشد جمعیت و امنیت غذایی، در بلندمدت افزایش می‌یابند. افزایش ظرفیت تولید جهانی پتاس که تا ۲۰۲۵ به 69-66 میلیون تن می‌رسد، می‌تواند به تعادل عرضه و تقاضا کمک کند.

فرصت‌ها: این سناریو امنیت غذایی برزیل را به طور چشمگیری تقویت می‌کند و ریسک‌های زنجیره تأمین مرتبط با واردات را کاهش می‌دهد. همچنین، با کاهش حمل‌ونقل پتاس وارداتی، حدود ۱.۴ میلیون تن در سال از انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHG) کاهش می‌یابد که به اهداف پایداری کمک می‌کند. برایBrazil Potash، این سناریو به معنای سودآوری بالا و تحقق پتانسیل عظیم ذخایر پتاس است. مشارکت Fictor Group نیز با تأمین مالی زیرساخت برق، بار مالی قابل توجهی را از دوش Brazil Potash برمی‌دارد و زمینه را برای توسعه اقتصادی منطقه Autazes از طریق ایجاد شغل و سرمایه‌گذاری‌های محلی فراهم می‌آورد.

سناریوی دوم (بدبینانه): تشدید مخالفت‌های بومی و تأخیر/لغو پروژه

در این سناریو، مخالفت‌های گروه‌های بومی Mura تشدید می‌شود و حمایت‌های قانونی و بین‌المللی بیشتری را جلب می‌کند. دعاوی حقوقی موجود و جدید منجر به تعلیق‌های طولانی‌مدت یا حتی لغو مجوزهای پروژه می‌شود. این امر می‌تواند به دلیل عدم رعایت کامل حقوق مشاوره بومیان، یا اثبات تأثیرات زیست‌محیطی غیرقابل جبران بر منطقه آمازون باشد.

تأثیر بر بازار: عدم تحقق ظرفیت تولید ۲.۴ میلیون تن در سال از پروژه Autazes به معنای تداوم وابستگی شدید برزیل به واردات پتاس است. این وضعیت فشار بر عرضه جهانی پتاس را حفظ می‌کند، به ویژه در بازار آمریکای لاتین که به شدت به واردات متکی است. در نتیجه، قیمت‌ها در بازار منطقه‌ای برزیل احتمالاً به دلیل تداوم نیاز به واردات و ریسک‌های ژئوپلیتیکی جهانی در عرضه، افزایش می‌یابند. برای Brazil Potash و سرمایه‌گذاران آن، این سناریو به معنای ریسک‌های حقوقی و اعتباری قابل توجه، از دست دادن سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و زیان‌های مالی بزرگ است.

ریسک‌ها: این سناریو ناامنی سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ در مناطق حساس اکولوژیکی و بومی را برجسته می‌کند. تأخیر یا لغو پروژه، اهداف امنیت غذایی برزیل را به خطر می‌اندازد و این کشور را همچنان در برابر نوسانات قیمت و عرضه جهانی پتاس آسیب‌پذیر نگه می‌دارد. علاوه بر این، تشدید تنش‌های اجتماعی و زیست‌محیطی در منطقه آمازون می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر منجر شود و پیامدهای منفی گسترده‌تری برای حاکمیت و توسعه پایدار برزیل داشته باشد.

سناریوی سوم (ادامه وضع موجود): پیشرفت کند با چالش‌های حقوقی و اجتماعی مداوم

در این سناریو، پروژه Autazes نه به طور کامل متوقف می‌شود و نه به سرعت پیش می‌رود. بلکه، پیشرفت آن با تأخیرهای مکرر ناشی از دعاوی حقوقی، نیاز به بازنگری در مطالعات زیست‌محیطی، و مذاکرات طولانی‌مدت با ذی‌نفعان مختلف همراه خواهد بود. مجوزها به صورت تدریجی و با شروط سختگیرانه صادر می‌شوند و زمان‌بندی تکمیل (جولای ۲۰۲۹) به طور مداوم به تعویق می‌افتد.

ریسک‌ها: تأخیرهای مکرر به افزایش چشمگیر هزینه‌های پروژه منجر می‌شود، زیرا هزینه‌های عملیاتی و سرمایه‌ای در طول زمان افزایش می‌یابند. این عدم قطعیت، جذب سرمایه جدید را دشوارتر می‌کند و می‌تواند بر نوسانات قیمت سهام Brazil Potash (NYSE: GRO) تأثیر منفی بگذارد. تداوم تقسیمات در جوامع بومی نیز می‌تواند به بی‌ثباتی اجتماعی و افزایش ریسک‌های عملیاتی منجر شود. همچنین، عدم قطعیت در تأمین مالی و تکمیل پروژه می‌تواند بر اعتماد سرمایه‌گذاران و اعتبار شرکت در بازار تأثیر بگذارد.

فرصت‌ها: این سناریو فرصتی برای مذاکرات بیشتر و رسیدگی جامع‌تر به نگرانی‌های ذی‌نفعان، به ویژه جوامع بومی، فراهم می‌کند. این رویکرد تدریجی می‌تواند به توسعه پایدارتر زیرساخت‌ها و برنامه‌های اجتماعی در منطقه منجر شود. برای سرمایه‌گذاران صبور، این سناریو ممکن است پتانسیل بازدهی بلندمدت را در صورت حل نهایی چالش‌ها و آغاز تولید فراهم کند، اما نیازمند تحمل ریسک بالا و افق زمانی طولانی‌مدت است.

تحلیل از دیدگاه ذی‌نفعان مختلف

پروژه پتاس Autazes برزیل، به دلیل مقیاس بزرگ و موقعیت آن در منطقه حساس آمازون، ذی‌نفعان متعددی با منافع و دیدگاه‌های متفاوت دارد که درک آنها برای تحلیل جامع ضروری است:

Brazil Potash (شرکت معدنی)

اهداف: هدف اصلی Brazil Potash بهره‌برداری از ذخایر عظیم پتاس در Autazes برای تبدیل شدن به یک تولیدکننده کلیدی کود در برزیل است. این شرکت به دنبال کاهش وابستگی برزیل به واردات کود و دستیابی به سودآوری از طریق تولید سالانه ۲.۲ تا ۲.۴ میلیون تن پتاس است.

فرصت‌ها: بازار داخلی بزرگ برزیل برای کود، که بیش از ۹۵ درصد نیاز خود را وارد می‌کند، یک فرصت عظیم برای Brazil Potash فراهم می‌کند. تأمین مالی ۲۰۰ میلیون دلاری زیرساخت برق توسط Fictor Group و سرمایه‌گذاری استراتژیک ۲۰ میلیون دلاری آنها، بار مالی قابل توجهی را از دوش Brazil Potash برمی‌دارد. همچنین، روند بلندمدت رشد تقاضای جهانی پتاس به دلیل نیاز به امنیت غذایی، چشم‌انداز مثبتی را برای این شرکت ایجاد می‌کند.

چالش‌ها: اصلی‌ترین چالش‌ها، مخالفت‌های شدید گروه‌های بومیMura، مسائل حقوقی پیچیده مربوط به مجوزهای زیست‌محیطی و حقوق ارضی در آمازون، و نیاز به سرمایه‌گذاری کلی ۲.۵ میلیارد دلاری برای پروژه است. اتهامات مربوط به نادیده گرفتن هویت بومی و تلاش برای تضعیف حقوق آنها، ریسک‌های اعتباری و قانونی را افزایش می‌دهد.

Fictor Group (شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی)

اهداف:Fictor Group  به عنوان یک شرکت سهام خصوصی فعال در بخش زیرساخت، به دنبال سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک و کسب سود بلندمدت است. مشارکت در پروژه Autazes به آنها امکان می‌دهد در یک بخش حیاتی (انرژی و زیرساخت) در برزیل سرمایه‌گذاری کنند و از پتانسیل رشد این پروژه بهره‌مند شوند.

فرصت‌ها: تأمین انرژی پایدار برای یک پروژه معدنی بزرگ و انتقال مالکیت زیرساخت پس از ۲۵ سال، فرصت‌های بازدهی بلندمدت و نقش در امنیت انرژی برزیل را فراهم می‌کند. این سرمایه‌گذاری همچنین به تنوع‌بخشی به پورتفولیوی Fictor کمک می‌کند.

چالش‌ها: ریسک‌های اصلی برای Fictor شامل تأخیر یا لغو پروژه به دلیل مسائل حقوقی و اجتماعی، که می‌تواند بازدهی سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیون دلاری آنها را به خطر اندازد، است.

دولت برزیل (فدرال و ایالتی)

اهداف: دولت برزیل، هم در سطح فدرال و هم ایالتی، به دنبال افزایش امنیت غذایی از طریق کاهش وابستگی به واردات کود، توسعه اقتصادی منطقه آمازون از طریق ایجاد شغل و جذب سرمایه‌گذاری، و تقویت بخش کشاورزی است.

فرصت‌ها: پروژه Autazes می‌تواند درآمدهای مالیاتی قابل توجهی را برای دولت به ارمغان آورد و به ایجاد هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم کمک کند. این پروژه همچنین به تحقق اهداف طرح ملی کود برزیل کمک می‌کند.

چالش‌ها: دولت با چالش دشوار توازن بین توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست آمازون و حقوق بومیان مواجه است. فشارهای داخلی و بین‌المللی برای حفاظت از آمازون و حقوق بومیان، به همراه اختلافات داخلی بر سر قوانین معدن‌کاری، تصمیم‌گیری را پیچیده می‌کند.

جوامع بومی Mura (به ویژهLago do Soares)

اهداف: هدف اصلی این جوامع، حفاظت از اراضی اجدادی خود، حفظ فرهنگ و شیوه زندگی سنتی، و جلوگیری از آلودگی زیست‌محیطی ناشی از معدن‌کاری است. آنها بر حق مشاوره آزاد، قبلی و آگاهانه خود تأکید دارند.

فرصت‌ها: مخالفت آنها توانسته است توجه بین‌المللی را جلب کند (مانند COP30) و به آنها اهرم فشاری برای مذاکره بر سر منافع و جبران خسارت‌های احتمالی می‌دهد.

چالش‌ها: جوامع Mura با تقسیمات داخلی بر سر منافع اقتصادی پروژه، فشار اقتصادی، و تهدیدات حقوقی و از دست دادن اراضی و هویت خود مواجه هستند.

کشاورزان برزیلی و مصرف‌کنندگان صنعتی

اهداف: این ذی‌نفعان به دنبال دسترسی پایدار و مقرون‌به‌صرفه به کود پتاس برای افزایش بهره‌وری کشاورزی و حفظ رقابت‌پذیری خود در بازارهای جهانی هستند.

فرصت‌ها: تولید داخلی پتاس می‌تواند هزینه‌های واردات را کاهش داده و پایداری بیشتری در تأمین کود فراهم کند، که به بهبود امنیت غذایی کشور کمک می‌کند.

چالش‌ها: نوسانات قیمت جهانی پتاس، ریسک‌های تأخیر در پروژه‌های داخلی، و اطمینان از کیفیت و دسترسی به موقع به کود، از جمله نگرانی‌های آنهاست.

سازمان‌های غیردولتی (NGOs) و فعالان محیط زیست

اهداف: این گروه‌ها به دنبال حفاظت از جنگل‌های آمازون، حمایت از حقوق بومیان، و ترویج توسعه پایدار هستند. آنها نگران تأثیرات زیست‌محیطی و اجتماعی پروژه‌های معدن‌کاری بزرگ در مناطق حساس هستند.

فرصت‌ها: آنها می‌توانند آگاهی عمومی را افزایش دهند، بر شرکت‌ها و دولت‌ها فشار وارد کنند، و با جوامع محلی برای تقویت مقاومت همکاری کنند.

چالش‌ها: قدرت و نفوذ شرکت‌های بزرگ و فشارهای سیاسی برای توسعه اقتصادی، اجرای قوانین زیست‌محیطی را دشوار می‌سازد.

نکات کلیدی برای یک مدیر سرمایه‌گذاری

برای یک مدیر سرمایه‌گذاری که بازار کامودیتی را رصد می‌کند، پروژه پتاس Autazes برزیل نکات کلیدی زیر را در بر دارد:

۱.  پتانسیل استراتژیک بالا در تأمین نیاز داخلی برزیل: پروژه Autazes با ظرفیت تولید ۲.۲ تا ۲.۴ میلیون تن پتاس در سال، می‌تواند حدود ۲۰ درصد از تقاضای فعلی برزیل را تأمین کند. این امر برای برزیل که بیش از ۹۵ درصد از نیاز پتاس خود را وارد می‌کند، حیاتی است و به طور قابل توجهی به امنیت غذایی ملی و کاهش آسیب‌پذیری این کشور در برابر نوسانات بازار جهانی کمک می‌کند. سرمایه‌گذاری Fictor Group در زیرساخت برق، نشان‌دهنده تعهد قوی به این پروژه و کاهش ریسک مالی برای Brazil Potash است.

۲.  ریسک‌های حقوقی و اجتماعی قابل توجه و پیچیدگی‌های نظارتی: پروژه در منطقه آمازون واقع شده و با مخالفت‌های شدید گروه‌های بومی Mura و مسائل حقوقی مرتبط با حقوق ارضی و مشاوره مواجه است. سابقه تعلیق مجوزها و تناقض در صلاحیت صدور مجوز (ایالتی در مقابل فدرال) نشان‌دهنده عدم قطعیت‌های نظارتی است. تصمیم اخیر دادگاه عالی برزیل مبنی بر رد گشایش اراضی بومی به معدن‌کاری، بر حساسیت این موضوع می‌افزاید. این ریسک‌ها می‌توانند منجر به تأخیرهای طولانی‌مدت، افزایش هزینه‌ها و حتی توقف پروژه شوند.

۳.  چشم‌انداز بلندمدت مثبت بازار جهانی پتاس با نوسانات کوتاه‌مدت قیمت: تقاضای جهانی پتاس به دلیل رشد جمعیت، بهبود استانداردهای زندگی و نیاز به امنیت غذایی، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ حدود ۷۰ درصد افزایش یابد. این روند بلندمدت، چشم‌انداز مثبتی را برای تولیدکنندگان پتاس فراهم می‌کند. با این حال، قیمت‌های نقدی MOP در سال‌های اخیر نوسانات قابل توجهی را تجربه کرده‌اند، از اوج ۱۲۰۲ دلار آمریکا در هر تن در آوریل ۲۰۲۲ تا تثبیت در حدود ۳۶۳.۱۳ دلار آمریکا در ژوئن ۲۰۲۵. تحریم‌های ژئوپلیتیکی (مانند بلاروس و روسیه) و محدودیت‌های صادراتی (مانند چین) می‌توانند همچنان بر عرضه و نوسانات قیمت در کوتاه‌مدت تأثیر بگذارند.

جمع‌بندی

پروژه پتاس Autazes برزیل یک طرح معدنی با پتانسیل استراتژیک بالا برای امنیت غذایی برزیل و کاهش وابستگی شدید این کشور به واردات کود است. با ظرفیت تولید قابل توجه و حمایت مالی از سویFictor Group، این پروژه می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای به تأمین نیازهای داخلی برزیل کمک کند و در عین حال، با کاهش حمل‌ونقل وارداتی، به اهداف زیست‌محیطی نیز یاری رساند.

با این حال، مسیر پیش روی این پروژه مملو از چالش‌ها و عدم قطعیت‌های قابل توجهی است. مخالفت‌های گروه‌های بومی Mura، مسائل حقوقی پیچیده پیرامون حقوق ارضی و فرآیندهای مشاوره، و همچنین نگرانی‌های زیست‌محیطی در منطقه حساس آمازون، ریسک‌های عمده‌ای را متوجه زمان‌بندی، هزینه‌ها و حتی بقای پروژه می‌سازد. علی‌رغم حمایت دولت محلی و برخی بخش‌های جامعه بومی، حکم دادگاه عالی برزیل در حمایت از حقوق بومیان، بر پیچیدگی چارچوب قانونی می‌افزاید.

در بازار جهانی، پتاس به عنوان یک کالای حیاتی برای کشاورزی، از روندهای بلندمدت تقاضا ناشی از رشد جمعیت و نیاز به امنیت غذایی بهره‌مند است. با این حال، این بازار به شدت تحت تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی و نوسانات عرضه قرار دارد که می‌تواند منجر به نوسانات قیمتی قابل توجهی در کوتاه‌مدت شود. پروژه Autazes، در صورت تکمیل، می‌تواند به تعادل عرضه و تقاضا در آمریکای لاتین کمک کند، اما تأثیر آن بر قیمت‌های جهانی احتمالاً محدود خواهد بود.

توصیه‌های عملی

برای سرمایه‌گذاران

ارزیابی دقیق ریسک‌های حقوقی و اجتماعی: پیش از هرگونه سرمایه‌گذاری، تحلیل عمیقی از وضعیت حقوقی پروژه، به ویژه دعاوی مربوط به حقوق بومیان و مجوزهای زیست‌محیطی، انجام شود. پایش مستمر تحولات قانونی و اجتماعی در برزیل، به ویژه در مورد قوانین معدن‌کاری در اراضی بومی، ضروری است.

توجه به روندهای بلندمدت بازار پتاس و امنیت غذایی: با توجه به رشد پایدار تقاضای جهانی برای پتاس و اهمیت فزاینده امنیت غذایی، سرمایه‌گذاری در این بخش از پتانسیل رشد بلندمدت برخوردار است. با این حال، نوسانات کوتاه‌مدت قیمت و ریسک‌های ژئوپلیتیکی باید در نظر گرفته شوند.

تنوع‌بخشی به سرمایه‌گذاری‌ها در بخش کامودیتی: برای کاهش ریسک‌های خاص پروژه و منطقه، توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران پرتفولیوی خود را در بخش کامودیتی‌ها متنوع کنند و تنها به یک پروژه یا یک منطقه جغرافیایی خاص متکی نباشند.

برای مصرف‌کنندگان صنعتی (مانند خودروسازان، صنایع انرژی و..)

بررسی گزینه‌های تأمین داخلی و کاهش وابستگی به واردات: صنایعی که به پتاس به عنوان ماده اولیه نیاز دارند، باید پتانسیل پروژه‌های داخلی مانند Autazes را برای کاهش وابستگی به واردات و افزایش پایداری زنجیره تأمین خود ارزیابی کنند. این امر می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و ریسک‌های ناشی از نوسانات قیمت جهانی کمک کند.

حمایت از پروژه‌های پایدار با رعایت استانداردهای زیست‌محیطی و اجتماعی: مصرف‌کنندگان صنعتی می‌توانند با حمایت از پروژه‌هایی که به طور شفاف به نگرانی‌های زیست‌محیطی و اجتماعی رسیدگی می‌کنند، به توسعه پایدارتر زنجیره تأمین خود کمک کنند. این شامل بررسی دقیق برنامه‌های زیست‌محیطی و اجتماعی شرکت‌های تأمین‌کننده است.

مدیریت ریسک نوسانات قیمت: با توجه به نوسانات تاریخی قیمت پتاس، مصرف‌کنندگان صنعتی باید استراتژی‌های مدیریت ریسک قیمت، مانند قراردادهای بلندمدت یا پوشش ریسک (hedging)، را برای محافظت از خود در برابر شوک‌های قیمتی در نظر بگیرند.