سنگآهن برای نخستین بار از ماه می، تحت تأثیر بهبود احساسات بازار نسبت به چین، از ۱۰۰ دلار عبور کرد
قیمت سنگآهن برای نخستین بار از ماه می، به دلیل بهبود احساسات نسبت به رشد اقتصادی چین و همچنین ارائه جدول زمانی جدید توسط Rio Tinto Group جهت نخستین ارسال از معدن عظیم خود در گینه، از ۱۰۰ دلار در هر تن فراتر رفت.
قراردادهای آتی بیش از ۱ درصد افزایش یافتند و برای اولین بار از ماه می به عدد سه رقمی رسیدند. این ماده اولیه تولید فولاد طی هفتههای اخیر بهبود یافته است زیرا مقامات چینی متعهد شدهاند به مقابله با رقابت بیش از حد و ظرفیتهای منسوخ بپردازند و همچنین اقدامات سیاستی جدیدی را که از بخش املاک و مستغلات پشتیبانی میکند، ارائه دهند.
Rio اعلام کرد که محمولههایی به حجم حدود ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون تن از بلوکهای ۳ و ۴ معدن Simfer در گینه از ماه نوامبر و نه سال آینده صادر خواهد شد.
پروژه Simandou که یک سرمایهگذاری مشترک میان Rio و Winning Consortium و دیگر شرکتها در قالب چهار بلوک است، بنابر تخمینها ظرفیت کلی ۱۲۰ میلیون تن را دارد. تحلیلگران Royal Bank of Canada انتظار شتابگیری تولید تا ۱۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۶ را داشته و پیشبینی میکنند تا ۲۰۲۸ به ۴۸ میلیون تن برسد.
طبق یادداشتی تحقیقی، تحلیلگران Citigroup Inc نسبت به ادامهدار بودن این رشد قیمتی تردید دارند و معتقدند قیمتها در حال حاضر بالاتر از بنیادهای بازار قرار دارند. تحلیلگران از جمله Shreyas Madabushi نوشتهاند: ما کاهش تدریجی تولید فولاد را پیشبینی میکنیم نه یک کاهش ضربتی ۵۰ میلیون تنی.
قیمت سنگآهن ۱.۱ درصد رشد کرد و تا ساعت ۱۱:۵۷ به وقت محلی در سنگاپور به ۱۰۰.۱۰ دلار در هر تن رسید، درحالیکه قراردادهای آتی در بورس دالیان (با تسعیر یوان) نیز افزایش یافت. قراردادهای فولاد بورس شانگهای وضعیت متفاوتی داشتند.
Rio گزارش داد که حمل و نقل سنگآهن در فصل دوم سال از منطقه Pilbara استرالیا، که بزرگترین منطقه تأمین در دنیا محسوب میشود، در میزان ۷۹.۹ میلیون تن تثبیت شده است. این مقدار اندکی کمتر از تخمین تحلیلگران مبنی بر ۸۱.۹۳ میلیون تن میباشد.
تحلیل و جمع بندی
وضعیت قیمت و ریسک بازار
- قیمت لحظهای سنگآهن، بر اساس دادههای ۱۵ جولای ۲۰۲۵، به عدد ۱۰۰ تا ۱۰۲.۲ دلار در هر تن برای قراردادهای تحویلی (آتی) بورسهای دالیان و سنگاپور رسیده و نسبت به کف قیمتی ۹۳.۳۵ دلار در ابتدای ماه جولای رشد چشمگیر داشته است.
- طی دو ماه اخیر بازار با تقاضای ثابت از سوی چین و همچنین کاهش موقت عرضه دریایی روبهرو بوده که بخش عمدهای از ریسک سمت عرضه را پوشش داده و انتظارات معاملهگران در مورد محرکهای دولتی چین برای صنایع فولاد و ساختوساز را تقویت کرده است.
- در عین حال Moody’s و BMI متوسط پیشبینی شده برای قیمت سنگآهن تا پایان سال و ۱۸ ماه آتی را ۸۰ تا ۱۰۰ دلار در هر تن اعلام کردهاند و نسبت به تضعیف تقاضا از چین و افزایش عرضه جهانی هشدار دادهاند.
پویایی عرضه و تقاضا
- عرضه جهانی طی نیمه ابتدایی سال ۲۰۲۵ با افت ۴ درصدی واردات چین همراه بوده و معادل ۶۰۴.۸ میلیون تن ثبت شده است (برابر ۶۳۰.۱ میلیون تن مدت مشابه سال قبل).
- تولید فولاد خام چین از ابتدای سال میلادی تا انتهای ماه مه با کاهش ۱.۷ درصدی به ۴۳۱.۶۳ میلیون تن رسیده است.
- مقررات سختگیرانه دولت چین برای کنترل ظرفیت و کاهش سهم فولاد پرکربن و الزام به رشد صفر سالانه تولید از سال ۲۰۲۱ تاکنون ادامه دارد و پیشبینی میشود این سیاست در کل سال ۲۰۲۵ نیز پابرجا باشد.
- برنامهریزی برای راهاندازی پروژه Simandou در گینه به وسیله Rio Tinto و همکاران چینی از نوامبر آغاز میشود و شرکت حدود ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون تن محموله ابتدایی در سال جاری صادر خواهد کرد. این پروژه تا سال ۲۰۲۸ پتانسیل دستیابی به ظرفیت ۴۸ میلیون تنی دارد، هرچند که تحلیلگران سرعت این افزایش تولید را آهسته ارزیابی میکنند.
- در سهماهه دوم ۲۰۲۵، میزان حمل سنگآهن از Pilbara توسط Rio برابر ۷۹.۹ میلیون تن بود که اندکی کمتر از پیشبینی تحلیلگران (۸۱.۹۳ میلیون تن) است و نشاندهنده ثبات نسبی عرضه در برابر برخی اختلالات منطقهای میباشد.
مؤلفههای ساختاری و سیاستی
- بازار فولاد چین بهشدت تحت تأثیر رکود در بازار املاک و کاهش سودآوری کارخانهها قرار دارد؛ صادرات قوی فولاد تا حدی جبران کاهش تقاضای داخلی را کرده اما تعرفههای جدید آمریکا (۲۵ درصد)، و داراییهای ضد دامپینگ دیگر کشورها مانند ویتنام (۲۷.۸۳ درصد) و کره جنوبی (تا ۳۸ درصد) ریسک کاهش سهم صادراتی را بالا برده است.
- سیاست کنترل ظرفیت و کاهش رقابت مخرب، همراه با الزام نوسازی (ultra-low emission) و افزایش سهم تولید فولاد از طریق کورههای قوس الکتریکی (EAF) تا ۱۵ درصد، تا انتهای ۲۰۲۵، کماکان جهت فعالیت و ساختار تولید چین را مشخص میکند.
جمعبندی
- بازار سنگآهن در میانه سال ۲۰۲۵ با افزایش خوشبینی نسبت به سیاستهای حمایتی چین و عقبافتادگی عرضه سمت غرب آفریقا به محدوده قیمتی ۱۰۰ تا ۱۰۲ دلار در هر تن بازگشته است. با این حال بالا رفتن قیمتها فراتر از توجیهات بنیادین بازار، تأییدی بر ریسک اصلاح قیمتی در میانمدت است؛ بهخصوص با ورود تدریجی عرضه Simandou و رکود پایدار بازار ساختوساز چین، فشار سمت تقاضا و عرضه میتواند دوباره بازار را به تعادل پایینتر هدایت کند.
توصیهها و نکات کلیدی
- ریسک قیمتی: با توجه به پیشبینی ارزش میانگین ۸۰ تا ۱۰۰ دلار بر تن ظرف ۱۲ تا ۱۸ ماه آتی و با توجه به روند کاهنده تولید و تقاضا در چین، ورود به پوزیشنهای لانگ در شرایط فعلی صرفاً با پوشش ریسک مناسب توصیه میشود و باید مدام به تغییرات تولید فولاد و مقررات چین دقت شود.
- فرصتهای عرضه جدید: فعالانی که چشمانداز رشد ظرفیت Simandou را دنبال میکنند باید به تأخیرهای احتمالی لجستیکی و سرمایهگذاریهای ضروری برای رسیدن به ظرفیت اسمی (۱۲۰ میلیون تن) توجه ویژه داشته باشند تا جانب ریسک عرضه و رقابت در بازار را مدیریت کنند.
- سیاستگذاری: چشمانداز بازار کامودیتی تا حد زیادی وابسته به ابلاغ سیاستهای حمایتی اقتصاد چین، کنترل ظرفیتهای فولادسازی و شرایط بازار مسکن این کشور است. هرگونه تغییر ناگهانی در سیاست دولت یا تشدید رکود در بخش ساختمان، میتواند شوک قیمتی ایجاد کند.
- نظارت پیوسته بر دادهها: برای شکلدهی سبد سرمایهگذاری و مدیریت بازار، رصد میانگین ماهانه حمل و نقل دریایی، ذخایر بنادر چین، آمار صادرات و واردات و اعلامیههای رسمی بورسهای دالیان و سنگاپور کاملاً حیاتی است.