طبق اعلام وزیر انرژی عربستان، این کشور در نظر دارد اقدام به غنیسازی و فروش اورانیوم نماید
عربستان سعودی قصد دارد تمامی منابع معدنی خود، از جمله اورانیوم، را با فروش به درآمد ارزی تبدیل کند. شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی این کشور، روز دوشنبه اعلام کرد: "ما آن را غنیسازی خواهیم کرد، خواهیم فروخت و کیک زرد تولید خواهیم کرد".
وی در کنفرانسی در Dhahran توضیح داد که کیک زرد یک کنسانتره پودری است که برای آمادهسازی سوخت اورانیوم جهت استفاده در رآکتورهای هستهای به کار میرود و علیرغم نیاز به جابجایی ایمن، خطرات تابشی کمی دارد.
عربستان سعودی دارای برنامه هستهای نوپایی است که قصد دارد آن را گسترش داده و در نهایت شامل غنیسازی اورانیوم نیز شود، موضوعی حساس با توجه به نقش آن در سلاحهای هستهای. ریاض اعلام کرده است که قصد دارد از انرژی هستهای برای تنوع بخشیدن به ترکیب انرژی خود استفاده کند.
پایان جاهطلبیهای هستهای عربستان سعودی همچنان نامشخص است، چرا که محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور، در سال ۲۰۱۸ اظهار داشت که در صورت دستیابی رقیب منطقهای، ایران، به سلاح هستهای، این کشور نیز به دنبال توسعه چنین تسلیحاتی خواهد بود.
امارات متحده عربی، کشور همسایه خلیج فارس، دارای اولین نیروگاه هستهای چند واحدی عملیاتی در جهان عرب میباشد. امارات متحده عربی متعهد شده است که از غنیسازی اورانیوم توسط خود و همچنین از فرآوری مجدد سوخت هستهای مصرف شده خودداری نماید.
عربستان سعودی سال گذشته اعلام کرد که قصد دارد نظارت سبک سازمان بینالمللی انرژی اتمی بر تأسیسات هستهای خود را لغو کرده و تا پایان سال ۲۰۲۴ به نظارتهای معمول این سازمان روی آورد.
ریاض هنوز اولین راکتور هستهای خود را راهاندازی نکرده است، که به برنامه هستهای این کشور اجازه میدهد تا همچنان تحت پروتکل مقادیر کم (SQP)، توافقنامهای با آژانس بینالمللی انرژی اتمی که کشورهای کمتر پیشرفته را از بسیاری از تعهدات گزارشدهی و بازرسی معاف میکند، تحت نظارت قرار گیرد.
پی نوشت
پروتکل مقادیر کم (Small Quantities Protocol)
پروتکل مقادیر کم (SQP) توافقنامهای است که امکان انعقاد آن در کنار یک توافقنامه جامع پادمان با آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) وجود دارد. این پروتکل برای کشورهایی که دارای مواد هستهای بسیار محدود یا فاقد هرگونه مواد هستهای بوده و هیچ ماده هستهای در تأسیسات آنها وجود ندارد، طراحی شده است. SQP با تعلیق بسیاری از مفاد توافقنامه جامع پادمان، اجرای ضمانتها را سادهتر مینماید.