پنج کشور برتر از نظر ذخایر منگنز
کشورهای آفریقای جنوبی و سایر کشورهایی که بزرگترین ذخایر منگنز را در اختیار دارند، میتوانند به تأمین تقاضای منگنز از [سوی] صنایع فولاد و باتری خودروهای برقی کمک کنند.
منگنز، که مادهای کلیدی برای بازار فولاد محسوب میشود، همچنین در بخش باتری خودروهای برقی به ویژه در محصولات شیمیایی منگنز با خلوص بالا، شاهد رشد تقاضا است.
سرمایهگذاران منگنز اغلب علاقهمند به دانستن این موضوع هستند که کدام کشورها بیشترین تولید این فلز را دارند. بالاخره اگر کشوری منگنز زیادی تولید میکند، احتمالاً شرکتهای متعددی در آن کشور فعال هستند و فرصتهای سرمایهگذاری میتواند موجود باشد.
با این حال، چیزی که گاهی نادیده گرفته میشود، ذخایر منگنز است؛ یعنی مقدار منگنز قابل استخراج اقتصادی که هر کشور در اختیار دارد و شرکتهایی که در تلاشند این ذخایر را به مرحله تولید برسانند.
گروه CRU اعلام کرده است که پروژههای متعددی برای استخراج، فرآوری و پالایش منگنز خارج از چین در حال توسعه است، اما بسیاری از آنها تا آغاز تولید تجاری چند سال فاصله دارند.
در ادامه، نگاهی کلی به پنج کشور برتر از نظر ذخایر منگنز داریم. دادههای این فهرست بر اساس گزارش سال ۲۰۲۵ سازمان زمینشناسی آمریکا درباره منگنز است.
۱. آفریقای جنوبی
ذخایر منگنز ۵۶۰ میلیون تن متریک
آفریقای جنوبی با ذخایر ۵۶۰ میلیون تن متریک، بزرگترین ذخایر منگنز جهان را با فاصله قابل توجهی در اختیار دارد. این کشور همچنین بزرگترین تولیدکننده منگنز جهان است که در سال ۲۰۲۴ به میزان ۷.۴ میلیون تن متریک تولید داشته است.
شرکت South32 (ASX:S32, LSE:S32, OTC Pink:SHTLF) نقش عمدهای در صنعت منگنز آفریقای جنوبی دارد. عملیات منگنز این شرکت در حوضه منگنزدار کالاهاری قرار دارد و شامل معدن روباز Mamatwan، معدن زیرزمینی Wessels و کارخانه ذوب آلیاژ منگنز Metalloys است.
شرکت دیگر فهرستشده در ASX به نام Jupiter Mines (ASX:JMS, OTC Pink:JMXXF) نیز در این منطقه فعالیت میکند. معدن Tshipi Borwa این شرکت یکی از بزرگترین معادن منگنز کشور و یکی از بزرگترینها در جهان است.
۲. چین
ذخایر منگنز ۲۸۰ میلیون تن متریک
چین، پس از آفریقای جنوبی، با ۲۸۰ میلیون تن ذخایر منگنز در رتبه دوم قرار دارد. این کشور ششمین تولیدکننده بزرگ سنگ منگنز، بزرگترین تولیدکننده منگنز تصفیه شده و بزرگترین مصرفکننده این فلز در جهان است. بنابراین، اقتصاد و مقررات دولتی چین تأثیر قابل توجهی بر بازار جهانی منگنز دارد.
کشف چندین ذخیره مهم منگنز در چین طی دهه گذشته رخ داده است. در اواخر سال ۲۰۲۳، ذخایر جدید منگنز در استان «جیانگشی» در جنوب شرق کشور طی عملیات اکتشافی دولتی کشف شد و پیشتر در سال ۲۰۱۷، ذخایر مهمی در استان «گویژو» در جنوب غرب یافت شده بود. جدیدترین اکتشاف، در مارس ۲۰۲۵، تخمین منبع احتمالی ۶.۰۷ میلیون تن سنگ منگنز در پروژه منگنز Maowanli در استان سیچوان توسط زمینشناسان دولتی تایید شده است.
در زنجیره ارزش افزوده، شرکت معدنی استرالیایی (ASX:FRB, OTC Pink:FRBMF) Firebird Metals
با یکی از زیرمجموعههای China National Chemical Engineering Co (SHA:601117) همکاری دارد تا کارخانهای برای تولید سولفات منگنز با خلوص بالا در چین بسازد که اکنون وارد فاز تولید آزمایشی شده است. قرارداد تأمین سنگ معدن منگنز برای این کارخانه با شرکت Eramet (EPA:ERA) منعقد شده و ممکن است در آینده بخشی از تأمین آن از پروژه منگنز Oakover شرکت Firebird در استرالیا صورت گیرد.
۳. برزیل
ذخایر منگنز ۲۷۰ میلیون تن متریک
برزیل تا سال ۲۰۲۴ دارای ذخایر ۲۷۰ میلیون تن منگنز است. این کشور در سال ۲۰۲۴ معادل ۵۹۰ هزار تن متریک منگنز تولید کرده که آن را در رتبه هفتم بزرگترین تولیدکنندگان منگنز جهان قرار میدهد.
شرکتBuritirama Mining، زیرمجموعهGrupo Buritipar، بزرگترین تولیدکننده منگنز در برزیل است که در سال ۲۰۲۳، ۲۰۰ میلیون دلار آمریکا برای توسعه عملیات معدن خود در ایالت Para سرمایهگذاری کرده است.
شرکت بزرگ معدنی Vale (NYSE:VALE) که پیشتر بزرگترین معدنکار منگنز در برزیل بود، در سال ۲۰۲۲ داراییهای منگنز و سنگآهن خود در برزیل را به J&F Investimentos واگذار کرد. J&F اعلام کرده که قصد دارد بیش از یک میلیارد دلار آمریکا برای افزایش تولید سنگآهن و منگنز معادن خریداری شده از Vale سرمایهگذاری کند.
۴. استرالیا
ذخایر منگنز ۱۱۰ میلیون تن متریک
استرالیا با ۱۱۰ میلیون تن ذخایر منگنز، چهارمین کشور برتر از نظر ذخایر منگنز جهان است و همچنین سومین تولیدکننده بزرگ این فلز محسوب میشود. در سال ۲۰۲۴، تولید منگنز استرالیا معادل ۲.۸ میلیون تن متریک بوده است.
بزرگترین تولیدکننده سنگ معدن منگنز استرالیا، Groote Eylandt است که یک مشارکت ۶۰/۴۰ بین South32 و Anglo American (LSE:AAL, OTCQX:AAUKF) در قلمروی شمالی این کشور میباشد.
در اواسط مارس ۲۰۲۴، عملیات در Groote Eylandt تحت تأثیر قویترین سیکلونی که در دو دهه گذشته به این منطقه وارد شده بود (Tropical Cyclone Meghan) قرار گرفت.
طوفان به زیرساختهای کلیدی این سایت، از جمله پل حمل و نقل بین معدن و تأسیسات فرآوری و همچنین اسکله حمل و نقل سنگ معدن، آسیب زد. شرکت South32 در حال حاضر در حال انجام مطالعات مهندسی برای برنامهریزی تعمیرات و برآورد هزینههای سرمایهای لازم برای بازگرداندن عملیات در Groote Eylandt است.
تا اواسط آوریل ۲۰۲۵، South32 ساخت اسکله را تکمیل کرده و انتظار دارد فروش صادرات را از ماه می مجدداً آغاز کند.
۵. گابن
ذخایر منگنز ۶۱ میلیون تن متریک
گابن با دارا بودن ۶۱ میلیون تن ذخایر منگنز پنجمین کشور برتر از نظر ذخایر این فلز در جهان است اما در عین حال دومین تولیدکننده بزرگ منگنز است که در سال ۲۰۲۴، تولیدی معادل ۴.۶ میلیون تن متریک داشته است.
این کشور بزرگترین منبع واردات منگنز آمریکا است و ۶۳ درصد منگنز وارداتی آمریکا در ۲۰۲۴ از گابن تأمین شده است؛ در حالی که ۲۳ درصد از آفریقای جنوبی وارد شده است.
معدن Moanda متعلق به شرکت Eramet نقطه مرکزی بخش معدن منگنز گابن است و بر اساس یکی از غنیترین ذخایر منگنز جهان فعالیت میکند. Eramet دومین معدنکار بزرگ سنگ معدن منگنز با کیفیت بالا در جهان به شمار میرود و معدن Moanda را از طریق زیرمجموعه خود COMILOG اداره میکند.
در پاسخ به بازار اشباعشده، Eramet در سهماهه چهارم ۲۰۲۴ تولید معدن Moanda را به طور موقت متوقف کرد اما پس از آن تولید مجدداً آغاز شده است.
تحلیل و جمعبندی
ذخایر گسترده و موقعیت استراتژیک پنج کشور برتر در حوزه منگنز نقش محوری در تأمین تقاضای رو به رشد این فلز کلیدی دارد، که در صنایع فولادسازی و به طور ویژه باتری خودروهای برقی اهمیت فراوانی یافته است.
آفریقای جنوبی با بزرگترین ذخایر و تولیدکننده برتر این فلز، به همراه چین و برزیل که دارای ذخایر غنی و ظرفیتهای بالای تولید هستند، به عنوان بازیگران اصلی در بازار منگنز جهانی شناخته میشوند. همچنین، استرالیا با جذب سرمایهگذاریهای مشترک و بهرهبرداری از معادن مهم، یکی از قطبهای مهم تامین منگنز است.
در کنار این کشورها، گابن به عنوان یکی از منابع عمده صادرات منگنز به آمریکا، اهمیت خاصی در زنجیره تأمین جهانی دارد.
عوامل متعددی مانند شرایط اقلیمی (تاثیر طوفانها در استرالیا)، تحولات بازار (مانند توقف کوتاهمدت تولید در گابن به دلیل اشباع بازار)، روابط قراردادی بین شرکتها (مانند شراکت Firebird و شرکت چینی) و جابهجایی مالکیت معادن (مثلاً انتقال داراییها از Vale به J&F در برزیل) به شکلگیری دینامیک بازار منگنز کمک میکنند.
تقاضای منگنز در صنایع مختلف
صنعت فولاد: حدود ۹۰ درصد از تقاضای منگنز به صنعت فولاد اختصاص دارد، جایی که منگنز بهعنوان عنصر آلیاژی برای افزایش استحکام و مقاومت فولاد استفاده میشود.
باتریهای لیتیوم-یون: اگرچه سهم فعلی منگنز در این صنعت کمتر از ۲ درصد است، اما با رشد بازار خودروهای الکتریکی، انتظار میرود تقاضا برای منگنز با خلوص بالا (HPMSM) افزایش یابد.
تمرکز جغرافیایی در زنجیره تأمین
بیش از ۹۰ درصد از فرآوری منگنز با خلوص بالا در چین انجام میشود، که این موضوع نگرانیهایی درباره وابستگی زنجیره تأمین به این کشور ایجاد کرده است. در پاسخ، کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، مکزیک، ایالات متحده و استرالیا در حال سرمایهگذاری برای توسعه ظرفیتهای فرآوری داخلی هستند.
فرصتها و چالشهای سرمایهگذاری
فرصتها:
رشد بازار خودروهای الکتریکی: افزایش تقاضا برای باتریهای لیتیوم-یون میتواند به رشد تقاضا برای منگنز با خلوص بالا منجر شود.
تنوعبخشی به زنجیره تأمین: کشورها به دنبال کاهش وابستگی به چین هستند، که این میتواند فرصتهایی برای سرمایهگذاری در پروژههای فرآوری منگنز ایجاد کند.
چالشها:
موانع فنی در فرآوری: تولید منگنز با خلوص بالا نیازمند فناوریهای پیشرفته و سرمایهگذاریهای قابلتوجه است.
ریسکهای ژئوپلیتیکی: درگیریهای سیاسی و اقتصادی میتوانند بر تولید و صادرات منگنز تأثیرگذار باشند، همانطور که در اوکراین مشاهده شده است.
با توجه به نقش حیاتی منگنز در صنایع فولاد و باتریهای لیتیوم-یون، تحلیلگران و سرمایهگذاران باید به موارد زیر توجه ویژه داشته باشند:
رصد بازارهای نوظهور: کشورهایی که در حال توسعه ظرفیتهای فرآوری منگنز هستند، میتوانند فرصتهای سرمایهگذاری مناسبی ارائه دهند.
تحلیل زنجیره تأمین: درک دقیق از زنجیره تأمین منگنز، از استخراج تا فرآوری، برای ارزیابی ریسکها و فرصتها ضروری است.
توجه به سیاستهای دولتی: سیاستهای حمایتی یا محدودکننده میتوانند تأثیر قابلتوجهی بر بازار منگنز داشته باشند.
در نهایت، با رشد تقاضا برای منگنز در صنایع مختلف، بهویژه باتریهای لیتیوم-یون، و تلاش برای تنوعبخشی به زنجیره تأمین، بازار منگنز در سالهای آینده با فرصتها و چالشهای جدیدی مواجه خواهد شد.
توجه به پیامدهای ژئوپلتیکی و اقتصادی که در تقسیمبندی حوزههای کنترل منابع دیده میشود، کلید درک عمیقتر ریسکها و فرصتهای سرمایهگذاری در بازار منگنز خواهد بود.