چین از طرح گسترده افزایش مقیاس هیدروژن پیش از «هفته پلاتین شانگهای» خبر داد

یک ابتکار آزمایشی گسترده با هدف افزایش مقیاس فناوری، زیرساخت و کاربردهای هیدروژن در سرتاسر چین اعلام شده است. این خبر کمی پیش از رویداد امیدوارکننده «هفته پلاتین شانگهای» که از ۷ تا ۱۰ جولای برگزار می‌شود و در آن شاهد حضور پررنگ نمایندگان فلزات گروه پلاتین (PGMs) از آفریقای جنوبی خواهیم بود، منتشر گردید.

چین به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده PGMs در جهان، محرک اصلی تقاضا برای پلاتین است؛ فلزی که تقاضای آن به بالاترین سطح در بیش از یک دهه اخیر رسیده و این رشد قیمت در زمان کسری بازار رخ داده است.

هیدروژن سبز و فلزات گروه پلاتین کاملاً با یکدیگر در هم تنیده‌اند، زیرا PGMها هم در الکترولایزرهایی که هیدروژن سبز تولید می‌کنند و هم در پیل‌های سوختی که آن هیدروژن سبز را برای کاربردهای متحرک و ثابت مجدداً به الکتریسیته سبز تبدیل می‌کنند، به کار می‌روند.

پلاتین برای تحویل فوری با قیمتی بالاتر از قراردادهای آتی معامله شده است؛ پدیده‌ای که پیش از یک گردهمایی بزرگ رخ می‌دهد که همواره بستری متمایز برای کسب بینش در مورد پویایی بازار چین و تأکید بر جایگاه آفریقای جنوبی به عنوان بزرگترین تولیدکننده PGMs در جهان فراهم می‌کند.

شورای جهانی سرمایه‌گذاری پلاتین (WPIC) تأکید کرده است که جدیدترین ابتکار چین برای افزایش مقیاس هیدروژن، استقرار تجاری جامع تا ژوئن ۲۰۲۸ را هدف قرار داده است. این ابتکار بر ۱۱ حوزه مشخص در زنجیره ارزش هیدروژن متمرکز است و مدل‌ها و فناوری‌های نوآورانه را مورد آزمایش قرار می‌دهد.

اعضایWPIC، که برای پیشبرد سرمایه‌گذاری در پلاتین بینش‌های تخصصی ارائه می‌دهد، شامل تمام شرکت‌های بزرگ استخراج PGM در آفریقای جنوبی می‌شود.

بلومبرگ گزارش می‌دهد که پس از مشاهده نشانه‌هایی از تقاضای قوی در چین و تشدید نگرانی‌ها از کسری عرضه، پلاتین در مسیر ثبت یک جهش فصلی بی‌سابقه و همچنین جلب علاقه شدید سرمایه‌گذاران قرار گرفته است.

نشریه Fuel Cell Works اشاره کرده است که هر پروژه تحت این دستورالعمل جدید افزایش مقیاس هیدروژن، موظف است پیشرفت فناورانه، پتانسیل تجاری و مزایای قابل توجه در کاهش کربن را به اثبات برساند. تولید هیدروژن سبز باید شامل تأسیسات الکترولایزر با ظرفیت حداقل ۱۰۰ مگاوات باشد و ۸۰ درصد انرژی آن از منابع تجدیدپذیر تأمین گردد. طبق گزارش‌ها، مکان‌های دورافتاده‌ای مانند بیابان‌ها و فلات‌های جدا افتاده، میزبان سیستم‌های هیدروژن خارج از شبکه با ظرفیت بیش از ۱۰۰ مگاوات خواهند بود.

هر استان چین و شرکت‌های دولتی مرکزی می‌توانند تا پنج پروژه انفرادی و دو طرح آزمایشی منطقه‌ای را معرفی کنند. اولویت با پروژه‌هایی خواهد بود که قبلاً مجوزهای لازم را دریافت کرده‌اند، با استراتژی‌های ملی تحقیق و توسعه همسو هستند، یا فناوری‌های پیشگامانه‌ای را با پشتوانه پایگاه‌های تجاری و فنی قوی در بر می‌گیرند.

همزمان با آغاز شمارش معکوس برای هفته پلاتین شانگهای، امیدها نیز برای اینکه چین اولین سنگ بنای آنچه احتمالاً تقویت تجارت جهانی خواهد بود را معرفی کند و به کشف قیمت که برای کل بازار کلیدی است کمک کند، افزایش یافته است.

پیش از پنجمین دوره هفته پلاتین شانگهای، بورس آتی گوانگژو (GFEX) به تأیید نهایی نظارتی برای چارچوب تجاری جدید و امیدوارکننده خود نزدیک شده است.

GFEX جایی است که قراردادهای آتی پلاتین و پالادیوم با قابلیت تسویه فیزیکی، پتانسیل دگرگون کردن مدیریت ریسک قیمت داخلی و افزایش تقاضا برای محصولات پلاتین را دارند.

در این بورس، پلاتین و پالادیوم به شکل شمش و اسفنج، فلز خالص به شکل پودر، قابل پذیرش خواهند بود، برخلاف رویه فعلی که فقط شمش پذیرفته می‌شود.

توانایی تحویل گرفتن اسفنج می‌تواند برای کاربران صنعتیPGMها و همچنین خودروسازان تحول‌آفرین باشد، زیرا این شکل اصلی مورد استفاده برای اهداف تولیدی آنهاست. هیچ بورس دیگری در جهان اجازه تحویل اسفنج را نمی‌دهد.

از دیگر مزایای قراردادهای آتی جدید GFEX می‌توان به ایجاد سازوکاری برای کسب‌وکارهای فعال در بازار جهت پوشش ریسک قیمت و مدیریت بهتر عملیاتشان اشاره کرد. به عنوان مثال، حذف ریسک قیمت به سازندگان جواهرات و محصولات سرمایه‌گذاری پلاتین اجازه می‌دهد تا  پرمیوم دریافتی برای محصولات پلاتین و همچنین تخفیف در بازخرید را کاهش دهند.

تا به امروز، رویدادهای هفته پلاتین بارها توانایی خود را در بهره‌برداری از جایگاه چین به عنوان بازار شماره یک PGMها از طریق پلتفرم تحسین‌شده این کشور برای یادگیری جدی، تعامل بی‌نظیر و فراهم آوردن فرصت‌های شبکه‌سازی استثنایی به اثبات رسانده‌اند.

چین تعرفه‌ها را برای کشورهای آفریقایی لغو می‌کند

جالب توجه است که به گفته Ajay Wasserman، مدیرعامل Empowering African Entrepreneurs for Impact، چین تمام تعرفه‌های صادراتی از ۵۳ کشور آفریقایی، از جمله آفریقای جنوبی، را لغو کرده است. این اقدام راه را برای ورود کالاهای آفریقایی، از مواد معدنی گرفته تا محصولات کشاورزی، نساجی و تولیدی، به بازارهای چین باز می‌کند.

Wasserman انتظار دارد که این امر تجارت چین با آفریقا را عمیق‌تر کرده و به روابط تجاری انگیزه بخشد. او می‌افزاید: "برای کشورهای آفریقایی، این می‌تواند پویایی صادرات را بازتعریف کرده و تولید ناخالص داخلی را تقویت کند."

Hydrogen Fuel News به تازگی اعلام کرده است که بریتانیا و ایرلند در حال برنامه‌ریزی برای یک خط اتصال هیدروژنی (interconnector) به منظور تضمین امنیت انرژی کربن‌زدایی شده هستند. این طرح با برنامه ایرلند برای استفاده از انرژی بادی خود جهت تولید هیدروژن سبز در مقیاس بزرگ همسو است. برای بریتانیا، این یک پیشرفت دیگر در راستای تثبیت موقعیت خود به عنوان یک پیشرو در اقتصاد هیدروژن است.

در همین حال، در آلمان، مناقصه دیگری برای ذخیره‌سازی هیدروژن، این بار برای تأسیساتی در ایالت North Rhine-Westphalia، برگزار شده است. زمان‌بندی این مناقصه به گونه‌ای است که به شرکت‌هایی که می‌خواهند ظرفیت ذخیره‌سازی موجود را از ۱ ژانویه ۲۰۲۸ تضمین کنند، خدمات ارائه دهد.

این اقدام به دنبال اعلام شرکت آلمانیHeraeus Precious Metals، که پیوندهای قوی با آفریقای جنوبی دارد، صورت می‌گیرد که هیدروژن را بهترین راه برای ذخیره انرژی سبز دانسته است. قابلیت ذخیره‌سازی هیدروژن برای دوره‌های طولانی به طور فزاینده‌ای به عنوان گزینه برتر ذخیره انرژی شناخته می‌شود، در حالی کهPGMها نیز به طور فزاینده‌ای به جایگاه قهرمانان کربن‌زدایی ارتقا می‌یابند.

دکترPhilipp Walter، معاون اجرایی بخش سیستم‌های کسب‌وکار درHeraeus Precious Metals، توضیح داد که فراز و نشیب‌های عرضه انرژی تجدیدپذیر به بهترین شکل توسط هیدروژن یا ترکیبات هیدروژنی ذخیره شده متعادل می‌شود.

در لهستان، اعلام شده است که شرکت انرژی لهستانی Tauron Polska Energia بودجه‌ای ۳۶ میلیون دلاری برای ساخت یک تأسیسات تولید هیدروژن سبز با ظرفیت ۲۰ مگاوات در استان جنوبی Silesian دریافت کرده است.

این یارانه به عنوان بخشی از یک برنامه سرمایه‌گذاری هیدروژن توسط بانک Gospodarstwa Krajowego لهستان اعطا شد که هفته گذشته تأمین مالی برای مشارکت در شش پروژه تولید هیدروژن را تصویب کرد.

در حوزه حمل‌ونقل هیدروژنی، Toyota Motor Europe و VDL Groep برای ادغام سیستم پیل سوختی تویوتا در کامیون‌های سنگین با یکدیگر همکاری کرده‌اند. پس از اولین کامیون نمایشی، تویوتا اکنون چهار وسیله نقلیه دیگر را در مسیرهای لجستیکی خود در بلژیک(Diest)، فرانسه(Lille)، آلمان (Cologne) و هلند (Rotterdam وWeesp) ) به کار گرفته است.

به نقل ازThiebault Paquet، معاون رئیسToyota Motor Europe، این ابتکار با هدف تویوتا برای کمک به رشد اقتصاد هیدروژن همسو است.

در هند، دولت یک هدف کوتاه‌مدت برای ایجاد ظرفیت تولید پنج میلیون تن هیدروژن سبز تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرده است.

از جمله سخنرانان کلیدی در هفته پلاتین شانگهای، Edward Sterck، مدیر تحقیقات WPIC خواهد بود و در روز اول رویداد، Craig Miller، مدیرعامل Valterra Platinum به او خواهد پیوست. همچنینHenk de Hoop، مدیرعاملSFA  (آکسفورد)، دکترWu Ge، اقتصاددان ارشد Changjiang Securities،  Bian Jiang از کمیته صنعتی فلزات گرانبهای انجمن بازیافت مواد چین و  Wen Hui از انجمن صنعت فایبرگلاس چین نیز سخنرانی خواهند کرد.

تحلیل و جمع بندی

این گزارش مجموعه‌ای از کاتالیزورهای بنیادی قدرتمند را برجسته می‌کند که چشم‌انداز بازار فلزات گروه پلاتین(PGMs)، به ویژه پلاتین، را در میان‌مدت و بلندمدت شکل می‌دهند.

۱. تحلیل تقاضا: چین به عنوان محور تحولات ساختاری

گزارش، دو محرک اصلی و تحول‌آفرین تقاضا از سوی چین را معرفی می‌کند:

برنامه ملی هیدروژن: این برنامه صرفاً یک اعلامیه سیاست‌گذاری نیست، بلکه یک طرح عملیاتی با اهداف کمی و مشخص است. الزام پروژه‌ها به داشتن حداقل ظرفیت الکترولایزر ۱۰۰ مگاواتی، یک سیگنال قدرتمند است.

تحلیل کمی: یک الکترولایزر غشای تبادل پروتون (PEM) که فناوری غالب برای تولید هیدروژن سبز باکیفیت است، به طور متوسط به ۰.۳ تا ۰.۵ گرم پلاتین در هر کیلووات ظرفیت نیاز دارد. بنابراین، یک تأسیسات ۱۰۰ مگاواتی (۱۰۰,۰۰۰ کیلووات) به تنهایی نیازمند ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم پلاتین است. اگر چین حتی ۲۰ پروژه از این دست را در فاز اول (تا سال ۲۰۲۸) عملیاتی کند، این به معنای ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم (حدود ۲۰,۰۰۰ تا ۳۲,۰۰۰ اونس) تقاضای جدید و اضافی برای پلاتین است. این تقاضا کاملاً افزون بر تقاضای موجود در بخش‌های خودروسازی و صنعتی است و ماهیت ساختاری دارد.

بورس آتی گوانگژو (GFEX) و تحویل فیزیکی "اسفنج": این یک نوآوری کلیدی در زیرساخت بازار است. در حال حاضر، بورس‌هایی مانند NYMEX و TOCOM عمدتاً شمش را تحویل می‌دهند که نیازمند فرآوری مجدد برای کاربران صنعتی (مانند سازندگان کاتالیست و مواد شیمیایی) است.

تأثیر بر بازار: قابلیت تحویل مستقیم "اسفنج" (پودر)، اصطکاک و هزینه‌های زنجیره تأمین را برای مصرف‌کنندگان نهایی کاهش می‌دهد. این امر احتمالاً منجر به افزایش تقاضای فیزیکی از طریق بورس، کاهش موجودی انبارهای بورسی و تشدید فشار بر بازار فیزیکی می‌شود. این موضوع، پدیده Backwardation  (بالاتر بودن قیمت نقدی از آتی) که در گزارش به آن اشاره شده را به خوبی توضیح می‌دهد. این سیگنال کلاسیک یک بازار فیزیکی بسیار فشرده است که در آن مصرف‌کنندگان برای تأمین فوری کالا، حاضر به پرداخت پرمیوم هستند.

این دو عامل، در کنار تقاضای پایدار از سوی صنعت خودروسازی (به ویژه برای کاتالیزورهای خودروهای هیبریدی و موتورهای بنزینی با استانداردهای آلایندگی سخت‌گیرانه‌تر) و بخش جواهرات چین، یک چشم‌انداز بسیار صعودی برای تقاضای پلاتین ترسیم می‌کند.

۲. تحلیل عرضه: محدودیت‌های پایدار

گزارش به "کسری بازار" اشاره می‌کند. داده‌های اخیر از منابع معتبری چون Johnson Matthey و WPIC برای سال ۲۰۲۴ یک کسری عرضه قابل توجه را تأیید کرده‌اند و پیش‌بینی‌ها برای سال ۲۰۲۵ نیز ادامه این روند را نشان می‌دهد (برآورد کسری حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار اونس برای سال ۲۰۲۵). دلایل اصلی این کسری ساختاری هستند:

آفریقای جنوبی: این کشور که مسئول تولید بیش از ۷۰ درصد پلاتین جهان است، با چالش‌های عملیاتی مزمن دست‌وپنجه نرم می‌کند. بحران انرژی و قطعی برق شرکت دولتیEskom، تنگناهای لجستیکی در بنادر و خطوط ریلی، و ریسک‌های مربوط به مذاکرات دستمزد با اتحادیه‌های کارگری، همگی پتانسیل تولید را محدود کرده‌اند. این عوامل باعث می‌شوند عرضه در برابر شوک‌های تقاضا، غیر الاستیک باشد.

روسیه: به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ، تولیدات شرکت Norilsk Nickel نیز با ریسک‌های ژئوپلیتیکی و عملیاتی مواجه است که چشم‌انداز عرضه پایدار از این منطقه را با عدم قطعیت همراه می‌کند.

بازیافت: اگرچه بازیافت یک منبع مهم عرضه ثانویه است، اما به قیمت حساس بوده و ظرفیت آن برای پر کردن یک شکاف عرضه ساختاری، به خصوص در کوتاه‌مدت، محدود است.

۳. سیگنال‌های بازار و چشم‌انداز قیمت

وضعیت فعلی قیمت: پلاتین در حال حاضر در محدوده ۱,۲۷۵ دلار بر اونس معامله می‌شود که نشان‌دهنده یک شکست قوی از روند خنثی بلندمدت خود در سال‌های ۲۰۲۳-۲۰۲۴ است. این فلز همچنان با تخفیف قابل توجهی نسبت به طلا (حدود 3,۴۵۰ دلار) و پالادیوم (حدود ۱,۴۰۰ دلار) معامله می‌شود که از منظر ارزش‌گذاری نسبی، پتانسیل رشد بیشتری را نشان می‌دهد.

ساختار بازار: همانطور که ذکر شد، وضعیت Backwardation یک سیگنال بسیار صعودی است. علاوه بر این، داده‌های تعهدات معامله‌گران (COT) از CFTC نشان‌دهنده افزایش موقعیت‌های خرید خالص توسط مدیران سرمایه است که بیانگر ورود سرمایه‌های سفته‌بازی به این بازار است.

روند جهانی: اخبار مثبت از اروپا (بریتانیا، آلمان، لهستان) و هند در زمینه هیدروژن، روایت تقاضای بلندمدت برای پلاتین را تقویت کرده و ریسک وابستگی صرف به یک منطقه (چین) را کاهش می‌دهد.

۴. ریسک‌ها

ریسک اصلی برای این چشم‌انداز صعودی، یک رکود اقتصادی عمیق و جهانی است که می‌تواند تقاضای صنعتی و خودرو را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین، هرگونه پیشرفت فناورانه غیرمنتظره که منجر به کاهش یا حذف پلاتین از الکترولایزرها یا پیل‌های سوختی شود(thrifting)، می‌تواند در بلندمدت یک ریسک باشد، هرچند در حال حاضر چنین جایگزین مؤثری در مقیاس تجاری وجود ندارد.

جمع‌بندی

گزارش فوق تصویری از یک نقطه عطف برای بازار پلاتین ارائه می‌دهد. بازار در حال گذار از یک کامودیتی عمدتاً وابسته به صنعت خودرو به یک فلز استراتژیک برای گذار به انرژی پاک است. تلاقی تقاضای ساختاری جدید و پایدار از بخش هیدروژن سبز با عرضه محدود و شکننده، شرایطی کلاسیک برای یک روند صعودی پایدار را فراهم آورده است. چین نه تنها به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده، بلکه به عنوان یک نوآور در زیرساخت‌های بازار (از طریقGFEX ) نقش محوری در این تحول ایفا می‌کند.

نکات برجسته

محرک دوگانه چین: برنامه ملی هیدروژن چین یک منبع تقاضای فیزیکی جدید و قابل توجه ایجاد می‌کند، در حالی که قرارداد آتی بورس GFEX با قابلیت تحویل "اسفنج"، کارایی بازار را افزایش داده و می‌تواند به جذب تقاضای صنعتی بیشتر منجر شود.

کسری عرضه ساختاری: بازار پلاتین با یک کسری عرضه پایدار مواجه است که ریشه در مشکلات عملیاتی بلندمدت در آفریقای جنوبی دارد و به این زودی‌ها قابل حل نیست.

سیگنال‌های مثبت بازار: وضعیت Backwardation و علاقه فزاینده سرمایه‌گذاران، نشان‌دهنده فشردگی شدید در بازار فیزیکی و انتظارات صعودی است.

روند جهانی هیدروژن: حمایت دولت‌ها در سراسر جهان از اقتصاد هیدروژن، تقاضای بلندمدت برای پلاتین را به عنوان یک فلز کلیدی در فرآیند کربن‌زدایی تضمین می‌کند.

توصیه‌ها

برای تحلیلگران و معامله‌گران: تمرکز باید بر رصد سرعت اجرای پروژه‌های هیدروژنی چین و حجم معاملات و تحویل فیزیکی در بورس GFEX پس از راه‌اندازی باشد. این دو، معیارهای پیشرو برای سنجش تقاضای واقعی خواهند بود.

برای سرمایه‌گذاران: پلاتین در قیمت‌های فعلی (زیر ۱,۳۰۰ دلار) در مقایسه با سایر فلزات گرانبها و با توجه به پتانسیل تقاضای آینده، دارای ارزش ذاتی قابل توجهی است. سرمایه‌گذاری می‌تواند از طریق ETFهای فیزیکی (مانندPPLT ) یا سهام شرکت‌های استخراج‌کننده (با در نظر گرفتن ریسک‌های عملیاتی خاص هر شرکت) صورت گیرد.

برای فعالان صنعتی: با توجه به فشردگی بازار فیزیکی و چشم‌انداز افزایش قیمت، بازنگری در استراتژی‌های خرید و پوشش ریسک ضروری است. قراردادهای آتی GFEX می‌تواند ابزار جدید و کارآمدی برای این منظور باشد. لغو تعرفه‌های چین برای آفریقا نیز می‌تواند بر پویایی زنجیره تأمین مواد اولیه برای صنایع چینی تأثیرگذار باشد.