معدنکاری در مقابل هوش مصنوعی در مقابل Deepseek

مدل هوش مصنوعی ارزان و کارآمد DeepSeek چینی، روز دوشنبه با حذف یک تریلیون دلار از شاخص نزدک، شوک بزرگی به بازار وارد کرد. در این میان، شرکت Nvidia به عنوان یکی از ستارگان صنعت فناوری، بیشترین میزان زیان را متحمل شد.

در یک مقطع، ارزش بازار Nvidia تا 600 میلیارد دلار کاهش یافت. در حالی که به نظر می رسید این هفته حباب هوش مصنوعی و Nvidia کمی فروکش کند، اما این شرکت در روز سه شنبه نیمی از زیان های روز دوشنبه را جبران کرد. به نظر می رسد قهرمانان هوش مصنوعی ایالات متحده در وضعیت بحرانی قرار ندارند.

حتی پس از این افت شدید، سرمایه گذارانی که یک سال پیش سهام Nvidia را خریداری کرده بودند، همچنان می توانند به سود 111 درصدی خود افتخار کنند. سرمایه گذارانی که سه سال پیش ظهور رونق هوش مصنوعی را پیش بینی کرده بودند، اکنون از بازدهی 465 درصدی لذت می برند. ارزش فعلی سهام این شرکت مجدداً به بیش از 3 تریلیون دلار بازگشته است.

در مقابل، در پایان سال 2024، ارزش کل بازار 50 شرکت برتر معدنی جهان، با کاهش 126 میلیارد دلاری نسبت به سال گذشته، به 1.28 تریلیون دلار رسید که حاکی از عملکرد ضعیف این بخش در سه ماهه پایانی سال است.

ارزش بازار 50 شرکت برتر معدنی جهان اکنون 480 میلیارد دلار کمتر از اوج خود در سه ماهه دوم سال 2022 است. در سال 2025 نیز تاکنون، اکثر سهام شرکت‌های بزرگ معدنی، به استثنای تعداد محدودی از سهام طلا، روند ثابتی داشته یا با افت بیشتری مواجه شده‌اند.

این اولین باری نیست که شکاف میان ارزیابی سرمایه‌گذاران از اقتصاد صنعتی و هر سهامی که حتی کوچکترین نشانه‌ای از آخرین روندهای فناوری را داشته باشد، مورد انتقاد قرار می‌گیرد.

اگر نمودار درختی را ترسیم کنیم و تنها یک سهم هوش مصنوعی را در میان شرکت‌های معدنی قرار دهیم، شبیه منظومه شمسی خواهد شد. مقایسه معدنکاران با هفت غول فناوری اصلا قابل قیاس نیست.

داستان‌های متعددی در صنعت معدنکاری وجود دارد که می‌توان آن‌ها را با هوش مصنوعی یا هر روند آینده‌ای، مانند ربات‌های انسان‌نما، مرتبط ساخت. به عنوان مثال، قیمت اورانیوم به دلیل شکست DeepSeek تحت تأثیر قرار گرفت، زیرا تصور می‌شود که اکنون به تعداد کمتری از رآکتورهای هسته‌ای کوچک برای تأمین انرژی مراکز داده نیاز خواهد بود.

اما بار دیگر، صنعت معدنکاری بیشتر در سمت منفی پیشرفت‌های تکنولوژیکی قرار می‌گیرد. زمانی که تقاضا برای فلزات و مواد معدنی به دلیل هیجان سرمایه‌گذاری‌ها افزایش می‌یابد، معمولاً این روند تنها برای نیم‌دوره ادامه می‌یابد. برای مشاهده شواهد دردناک این موضوع، تنها کافی است به وضعیت فعلی معاملات فلزات باتری در صنعت خودروهای برقی نگاهی بیندازیم.